ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Για πρώτη φορά από την εποχή του
κορεατικού πολέμου, μια χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, εν προκειμένω η Τουρκία,
κατέρριψε ρωσικό, μαχητικό αεροπλάνο. Το ιδιαίτερα σοβαρό περιστατικό,
που έλαβε χώρα χθες το πρωί στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, φορτίζει
επικίνδυνα τη διεθνή ατμόσφαιρα και απειλεί να ναρκοθετήσει εν τη
γενέσει τους τις προσπάθειες αμοιβαίας προσέγγισης μεταξύ Δύσης και
Ρωσίας για την πολιτική επίλυση του συριακού προβλήματος.Σύμφωνα με την εκδοχή της Αγκυρας, δύο τουρκικά F-16 κατέρριψαν ρωσικό SU-24 που παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο, αφού προηγουμένως προειδοποίησαν το ρωσικό πλήρωμα 10 φορές, χωρίς να εισπράξουν απάντηση. Αντίθετα, η ρωσική πλευρά ισχυρίζεται ότι το SU-24 βρισκόταν διαρκώς εντός συριακού εναέριου χώρου, όπου εκτελούσε επιδρομές εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, και χτυπήθηκε ένα χιλιόμετρο μακριά από τα τουρκικά σύνορα.
Γεγονός παραμένει ότι το ρωσικό αεροπλάνο κατέπεσε εντός συριακού εδάφους, σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων από τα τουρκικά σύνορα. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι Τούρκοι πιλότοι δεν προσπάθησαν να το αναχαιτίσουν, αλλά εκτόξευσαν πυρά εναντίον του, ελάχιστα λεπτά από τη στιγμή που το εντόπισαν. Αδιευκρίνιστη παρέμενε μέχρι χθες το βράδυ η τύχη των δύο πιλότων. Εκπρόσωπος Σύρων αντικαθεστωτικών ανταρτών δήλωσε ότι εκτελέστηκαν στον αέρα, έχοντας εκτιναχθεί από το αεροσκάφος με αλεξίπτωτα, ενώ η Αγκυρα υποστήριζε ότι ήταν ζωντανοί και ότι κατέβαλε προσπάθειες για την απελευθέρωσή τους.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου υπήρξε άμεση. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ακύρωσε προγραμματισμένη για σήμερα επίσκεψή του στην Αγκυρα και κάλεσε τους ομοεθνείς του να αποφεύγουν τα ταξίδια στην Τουρκία. Σχεδόν ταυτόχρονα, ρωσικά ταξιδιωτικά γραφεία ακύρωναν όλες τις προγραμματισμένες αποστολές στην Τουρκία. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν χαρακτήρισε την κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους «πισώπλατο χτύπημα από τους συνένοχους των τρομοκρατών». «Εχουμε καταγγείλει από καιρό το ογκώδες λαθρεμπόριο πετρελαίου και πετροχημικών προϊόντων από τις περιοχές που ελέγχει το Ισλαμικό Κράτος στην Τουρκία» υπενθύμισε ο Ρώσος ηγέτης. Αναφερόμενος στη σύγκληση του συμβουλίου του ΝΑΤΟ από την Τουρκία για το περιστατικό, ο Βλαντιμίρ Πούτιν διερωτήθηκε: «Ενεργούν ωσάν να καταρρίψαμε εμείς τουρκικό αεροπλάνο και όχι το αντίστροφο. Σημαίνει αυτό άραγε ότι επιδιώκουν να σύρουν το ΝΑΤΟ στην υποστήριξη του Ισλαμικού Κράτους»;
Η τουρκική επίδειξη αποφασιστικότητας απειλεί όντως να παρασύρει το ΝΑΤΟ σε μια επικίνδυνη αντιπαράθεση με τη Ρωσία την πιο κρίσιμη στιγμή. Την ώρα που οι Τούρκοι έριχναν το ρωσικό αεροπλάνο, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ταξίδευε στην Ουάσιγκτον, με στόχο να πείσει τον Μπαράκ Ομπάμα να συνεργαστεί με τη Ρωσία στο συριακό πρόβλημα. Στην προσπάθειά του αυτή, ο Γάλλος ηγέτης όχι απλώς υποστηρίζεται, αλλά υπερφαλαγγίζεται από σειρά ευρωπαϊκών κρατών (Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Τσεχία, Σλοβακία κ.ά.) αλλά και από την κεντροδεξιά αντιπολίτευση στη χώρα του. Με χθεσινή τους ανακοίνωση, οι Ρεπουμπλικανοί του Νικολά Σαρκοζί ζήτησαν από τον Ολάντ να πιέσει τον Ομπάμα για την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στη Ρωσία για την ουκρανική κρίση.
Το χθεσινό επεισόδιο απειλεί να ανατινάξει τις εύθραυστες γέφυρες μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, προσφέροντας επιχειρήματα στην Αγκυρα για την προώθηση του πάγιου αιτήματός της περί ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη βόρεια Συρία. Γεγονός είναι ότι τις τελευταίες ημέρες η Αγκυρα είχε προϊδεάσει αρκετούς, σηκώνοντας θόρυβο περί υποτιθέμενων ρωσικών βομβαρδισμών εναντίον Τουρκμενίων στα βουνά της Λαττάκειας, όπου έπεσε το ρωσικό αεροπλάνο. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ακόμη και το φιλοδυτικό Συριακό Παρατηρητήριο, που εδρεύει στο Λονδίνο, αναγνωρίζει ότι η οργάνωση των Τουρκμενίων ΤΜΗΡ αντιμάχεται τον κυβερνητικό στρατό του Ασαντ σε συμμαχία με την Αλ Νούσρα, το συριακό παρακλάδι της Αλ Κάιντα.Οι Αμερικανοί ανακοίνωσαν ότι δεν είχαν καμία ανάμειξη και ότι το θέμα αφορά μόνο τη Ρωσία και την Τουρκία, ενώ ο πρόεδρος της Ε.Ε. Ντόναλντ Τουσκ συνέστησε σε όλες τις πλευρές ψυχραιμία.
