14 Οκτωβρίου 2015

Το πείραμα της Λισαβόνας

Κυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος με πρόγραμμα κατά της λιτότητας με τη στήριξη ή την ανοχή του Μπλοκ της Αριστεράς και του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι, από ό,τι φαίνεται, η πιο πιθανή κυβερνητική λύση στην Πορτογαλία. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη στην Ευρωζώνη, που συντελείται σε χαμηλούς τόνους και στην κυριολεξία σε αντίστιξη με την προεκλογική και τη μετεκλογική ρητορική των εκλογών του περασμένου Ιανουαρίου στην Ελλάδα.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας, με πρωθυπουργό τον προφυλακισμένο σήμερα για διαφθορά Σόκρατες, άνοιξε τον δρόμο στο τέλος του 2010 και στις αρχές του 2011 για το σκληρό μνημόνιο που υπέγραψε με την τρόικα αμέσως μετά τις εκλογές ο απερχόμενος πρωθυπουργός Κοέλιο. Σήμερα υπό την ηγεσία του Κόστα οι Σοσιαλιστές επανέρχονται για να διορθώσουν τις παρενέργειες μιας πολιτικής λιτότητας, στην υιοθέτηση της οποίας έχουν συμπράξει. Επανέρχονται με χαμηλούς τόνους, καθώς δεν υπάρχει πουθενά ρητορική περί πυροδότησης αλλαγής σε όλη την Ευρώπη.

Επιπλέον το Μπλοκ της Αριστεράς και οι Κομμουνιστές ευθέως ανταγωνιστικοί με τους Σοσιαλιστές, καθώς απευθύνονται στο ίδιο τμήμα της εκλογικής βάσης, τηρούν υπεύθυνη στάση, καθώς ούτε παρελθοντολογούν για το Μνημόνιο, ούτε κάνουν δίκη προθέσεων για τη φερεγγυότητα των δεσμεύσεων του Κόστα να ανατρέψει την πολιτική λιτότητας. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον πολιτικό πείραμα στην Ευρωζώνη, εξ αντικειμένου πιο ενδιαφέρον από την πεντάμηνη διαπραγμάτευση της Αθήνας με τους θεσμούς και τους εταίρους στην Ευρωζώνη, που ανεξάρτητα από την εξέλιξη και την τελική έκβασή του ευνοεί παρόμοια αλλαγή μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου στην Ισπανία.
Για να είμαστε δίκαιοι η Πορτογαλία έχει μια ουσιώδη διαφορά με την Ελλάδα των παραμονών των εκλογών της 25ης/1: η χώρα έχει βγει από το Μνημόνιο, έχει επανέλθει στις αγορές και έτσι εκ των πραγμάτων έχει περισσότερα περιθώρια ελιγμών από τη χώρα μας. Το ερώτημα, όμως, είναι σκληρό και αμείλικτο: την ώρα που η Γαλλία των Ολάντ - Βαλς, η Ιταλία του Ρέντσι και ακόμη και η Ισπανία του Ραχόι εξαντλούν χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα τα όρια χαλάρωσης και παρερμηνείας του Δημοσιονομικού Συμφώνου -ενός Μνημονίου χωρίς ημερομηνία λήξης που ισχύει σε όλη την Ευρωζώνη- μπορεί η Αριστερά της Ρεαλπολιτίκ στη Λισαβόνα να ελπίζει σε καλύτερο μείγμα διαχείρισης;
Οικονομία διαφορετική αλλά με μέγεθος συγκρίσιμο με την Ελλάδα, η Πορτογαλία αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση και για το Βερολίνο και για το Παρίσι και τη Ρώμη.
kapopoulos@pegasus.gr