Η απόφαση της Κομισιόν να κατηγορήσει τον ρωσικό κολοσσό για μονοπωλιακή συμπεριφορά προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Κατήγγειλε την Ευρωπαϊκή Ενωση ότι αλλάζει τους κανόνες στη μέση του παιχνιδιού. Η Ε.Ε., όμως, προσπαθούσε να διαμηνύσει στη Ρωσία ότι οι θεσμοί έχουν σημασία και η Gazprom δεν έχει ελευθέρας για να παρακάμπτει τους κανόνες. Η Κομισιόν κατηγόρησε την Gazprom για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και για υπερβολικές χρεώσεις στους πελάτες της από διάφορες χώρες. Ως κρατική εταιρεία με γεωστρατηγικές διαστάσεις, η Gazprom δεν είναι συνηθισμένη εταιρεία. Επιπλέον οι εναντίον της κατηγορίες για μονοπωλιακή συμπεριφορά δεν μπορεί να μην προκαλέσουν αντίδραση καθώς τα ενδεχόμενα πρόστιμα φθάνουν στο 10% των εσόδων της παγκοσμίως.
Ωστόσο, ο Πούτιν πρέπει να αντιδράσει, ενώ είναι τόσο περιορισμένα τα οικονομικά και ενεργειακά του περιθώρια. Πρέπει επίσης να δεχθεί ότι η Ε.Ε. τού υπενθυμίζει ότι ακόμη και μετά την Ουκρανία, η Ρωσία δεν έχει τέτοιο διεθνή ρόλο ώστε να ορίζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Η καταγγελία της Κομισιόν επικεντρώνεται στην απαίτηση της Gazprom να χρησιμοποιείται το φυσικό αέριο μόνο στη χώρα που το αγόραζε και να απαγορεύει τη μεταπώλησή του. Οι απαγορεύσεις αυτές αντιβαίνουν στους κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε. και οδηγούν σε αυξήσεις τιμών σε πέντε κράτη-μέλη, Βουλγαρία, Εσθονία, Λεττονία, Λιθουανία και Πολωνία. Η Ρωσία επισημαίνει ότι η Gazprom είναι κρατική εταιρεία, είναι «στρατηγικής» σημασίας και το θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί σε διμερές επίπεδο.
Ο χαρακτηρισμός της Gazprom ως εταιρείας στρατηγικής σημασίας προϋπάρχει εδώ και πολλά χρόνια και η σκοπιμότητά του είναι να αποτρέψει την αγορά μετοχών σε καμιά δεκαριά εγχώριες βιομηχανίες της Ρωσίας σε τομείς όπως η ενέργεια, η τεχνολογία και οι φυσικοί πόροι. Ο όρος δεν έχει, όμως, νόημα εκτός Ρωσίας και δεν θα πείσει την Κομισιόν. Ο ρωσικός κολοσσός επεδίωκε ένα ειδικό καθεστώς εδώ και χρόνια. Η ευρωπαϊκή οδηγία για την ενέργεια από το 2009 απαιτεί τον διαχωρισμό των εταιρειών προσφοράς από εκείνες της διανομής, αλλά η Gazprom δεν θέλει να μοιρασθεί τους αγωγούς της με άλλες εταιρείες. Ετσι η Μόσχα αρνήθηκε να επικυρώσει τον ενεργειακό χάρτη το 2014 και υπέβαλε αίτημα διαβούλευσης στον ΠΟΕ.
Η Κομισιόν δεν φαίνεται διατεθειμένη να παραχωρήσει εξαίρεση στην Gazprom. Στην πραγματικότητα, είναι περιορισμένες οι επιλογές του Πούτιν στον τομέα της ενέργειας. Θα μπορούσε να απειλήσει την Ε.Ε. ότι θα διακόψει την παροχή φυσικού αερίου, αλλά θα στερήσει τη Ρωσία από έσοδα σε σκληρό νόμισμα. Φέτος τα έσοδα της Gazprom είναι μειωμένα κατά 70% και ο προϋπολογισμός της Ρωσίας παρουσιάζει μεγάλα ελλείμματα. Ακούστηκαν πολλά για τη συμφωνία προσφοράς ρωσικού αερίου με την Κίνα, όμως παραμένει αμφίβολη η κερδοφορία της καθώς οι δύο πλευρές δεν συμφώνησαν τις τιμές. Σε τελική ανάλυση, θα χρειαστούν χρόνια για την κατασκευή του αγωγού και υπάρχουν ήδη υποψίες πως θα υπερβεί το προβλεπόμενο κόστος εξαιτίας του πληθωρισμού και της υποτίμησης του ρουβλίου. Η Κίνα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την Ευρώπη στη θέση της σημαντικότερης αγοράς ρωσικού φυσικού αερίου. Η Ρωσία αποτελεί εγγενές τμήμα της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας και χρήματος. Μέχρις ότου ο Πούτιν πείσει άλλες χώρες ότι έχει καλύτερους κανόνες, θα πρέπει να προσαρμοστεί στους υφιστάμενους. Έντυπη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
