Η άρνηση σημαντικής μείωσης των επιτοκίων δανεισμού είναι προδοσία,
καθώς εμποδίζει την ανάπτυξη της Οικονομίας. Η δήλωση αυτή του Ερντογάν,
προχθές Δευτέρα, είναι ενδεικτική του κλίματος εκνευρισμού και
ανασφάλειας που κυριαρχεί στην Αγκυρα.Η χώρα βρίσκεται σε
παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, με τον Ερντογάν να κυνηγά την
ενισχυμένη πλειοψηφία στη Νέα Βουλή που απαιτείται για τη Συνταγματική
Μεταρρύθμιση που θα καταστήσει τη χώρα και de iure Προεδρική Δημοκρατία
γαλλικού τύπου. Εκτός από τις ψήφους των Κούρδων που προσδοκάται ότι θα
φέρει η δήλωση Οτσαλάν το περασμένο Σάββατο για αφοπλισμό του ΡΚΚ και
πολιτική λύση, η καταναλωτική πίστη είναι καθοριστικός παράγoντας για
την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης.Η αντίσταση όμως του κεντρικού τραπεζίτη που μειώνει μεν τα επιτόκια, αλλά λελογισμένα, δείχνει τον κίνδυνο της «φούσκας» που απειλεί την Τουρκία και μάλιστα τη χρονιά που προεδρεύει της Ομάδας των G-20.
Εκτός συνόρων, η συγκυρία είναι ακόμη πιο δυσμενής γιά τον Ερντογάν: Δεν μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις στο μέτωπο των Τζιχαντιστών με τις ΗΠΑ σε Συρία - Ιράκ, ούτε μπορεί να αναμειχθεί στη διαπραγμάτευση Ουάσιγκτον-Τεχεράνης, όπου παλαιότερα προσφερόταν να μεσολαβήσει. Έχει ψυχροπολεμική αντιπαράθεση με το Ισραήλ, συγκρούεται με τη Σαουδική Αραβία για την Αίγυπτο, με την Αγκυρα να υποστηρίζει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και το Ριάντ τον Σίσι, και επιπλέον συγκρούεται με την Αίγυπτο για την επιρροή στη Λιβύη.
Ψυχρές είναι και οι σχέσεις με τη Μόσχα, η οποία συνεργάζεται με τις ΗΠΑ για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ιράν και όπως έδειξε η πρόσφατη επίσκεψη Αναστασιάδη στη ρωσική πρωτεύουσα προσφέρει σημαντική πολιτική στήριξη στη Λευκωσία.
Στην παραπάνω περιφερειακή και διεθνή απομόνωση οι Ερντογάν-Νταβούτογλου αντιδρούν με επιδείξεις πυγμής που όχι μόνον προδίδουν ανασφάλεια, αλλά στο τέλος γίνονται μπούμερανγκ:
Αν η εισβολή πριν από δέκα μέρες μιας μηχανοκίνητης μονάδας με 600 στρατιώτες στη Συρία με πρόσχημα τη μετακίνηση των λειψάνων του Σουλεϊμάν Σαχ είχε σχεδιασθεί σαν επίδειξη επιχειρησιακής ισχύος και ετοιμότητας, από την πλειοψηφία του τουρκικού και του διεθνούς Τύπου κατεγράφη σαν μήνυμα αναδίπλωσης-σύμπτυξης.
Πριν ακόμη κατασιγάσει η οργή της Ουάσιγκτον, της Βαγδάτης και της Τεχεράνης για την αρπαγή των πετρελαϊκών εξαγωγών της κουρδικής οντότητας του Βορείου Ιράκ μέσω Τουρκίας, η Αγκυρα ανακοινώνει γεωτρήσεις εντός της ιρακινής επικράτειας, μια κίνηση με υψηλό διεθνές κόστος.
Μόνον αν ενταχθεί στα παραπάνω μπορεί να γίνει κατανοητή η πρόκληση της ΝΟΤΑΜ που διχοτομούσε το Αιγαίο μέχρι το τέλος του χρόνου με πρόσχημα τη διεξαγωγή ασκήσεων. Η εσπευσμένη αναδίπλωση-απόσυρση της επίμαχης ΝΟΤΑΜ επιβεβαιώνει ότι και εδώ η επίδειξη ισχύος έγινε μπούμερανγκ με πρόσθετο κόστος την προφανή δυσαρέσκεια του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.
Οι προκλήσεις εντός και εκτός συνόρων που αντιμετωπίζει ο Ερντογάν έχουν σχέση συγκοινωνούντων δοχείων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Κουρδικό: Πρώτον, είναι ζητούμενο αν είναι πραγματική η επιρροή του Οτσαλάν στα 15 εκατομμύρια Κούρδων της Τουρκίας μετά από δεκαέξι χρόνια εγκλεισμού του ιστορικού ηγέτη στο Ιμραλί, ενώ είναι βέβαιο ότι δεν ελέγχει ούτε τις ένοπλες ομάδες του Καραγιλάν στο Καντίλ του Βορείου Ιράκ, ούτε τις οργανώσεις του ΡΚΚ στην Ευρώπη. Επιπλέον, η σημερινή συνεργασία της Αγκύρας με την κυβέρνηση Μπαρζανί στο Αρμπίλ δεν εγγυάται ότι το Κουρδικό Βόρειο Ιράκ δεν θα παίξει το δικό του παιχνίδι, ενώ, τέλος, το δεύτερο de facto κουρδικό κράτος στη Βορειοανατολική Συρία είναι εχθρικό προς την Τουρκία.
Αθροιστικά, όλα τα παραπάνω, δεν καταμαρτυρούν απλά και μόνον ανασφάλεια και αβεβαιότητα, αλλά φωτίζουν μια πρωτοφανή στη σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας στρατηγική δύσπνοια.
Δυσμενής συγκυρία
Εκτός συνόρων η συγκυρία είναι ακόμη πιο δυσμενής για τον Ερντογάν: Δεν μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις στο μέτωπο των Τζιχαντιστών με τις ΗΠΑ σε Συρία - Ιράκ, ούτε μπορεί να αναμειχθεί στη διαπραγμάτευση Ουάσιγκτον - Τεχεράνης, όπου παλιότερα προσφερόταν να μεσολαβήσει. Εχει ψυχροπολεμική αντιπαράθεση με το Ισραήλ, συγκρούεται με τη Σαουδική Αραβία για την Αίγυπτο, με την Αγκυρα να υποστηρίζει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και το Ριάντ τον Σίσι.
