Τι περισσότερο απ’ όλα
παρατηρεί ανήσυχη η πλουτοκρατική Γερμανία; Τις πλατείες, σε πολλές
πρωτεύουσες, σε πολλές πόλεις, σε πολλές χώρες. Είναι μεγάλο το σοκ για
τους μάγιστρους των οχυρωμένων χρημάτων να βλέπουν γύρω τους, αντί των ειδικών οικονομικών ζωνών που προσπαθούν να στήσουν, να ξεφυτρώνουν πλατείες ανθρώπων.
Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής. Μπορεί αυτές οι πλατείες να μην καταφέρουν σ’ αυτήν τη συγκυρία μεγάλες ανατροπές ή μπορεί ακόμα και να σβήσουν, αν η κυβέρνηση εθνικής και κοινωνικής σωτηρίας στην Ελλάδα υποχωρήσει στις διαπραγματεύσεις της με τις Βρυξέλλες, αλλά εις βάθος χρόνου, βραχύ ή μακρό, οι πλατείες αυτές των ανθρώπων θα αποδειχθούν καταλυτικές για την εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Υστερα από πολλά χρόνια -πάρα πολλά χρόνια- κατά τη διάρκεια των οποίων οι λαοί της Ευρώπης λίμναζαν στο πλαίσιο μιας αναπτυσσόμενης οικονομικής δικτατορίας, για πρώτη φορά όχι μόνον αντιλέγουν, αλλά συντονίζουν τον αντίλογό τους. Για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο που γίνεται διεθνικό, μια σειρά κομμάτων, δυνάμεων και πολιτών αντιλέγει στην ομογενοποιημένη σκέψη και συμπεριφορά που χρόνια τώρα παράγει αυτή η οικονομική δικτατορία.
Ισως να είναι η αρχή του τέλους της εποχής Θάτσερ - Ρήγκαν, έτσι όπως εξελίχθηκε με την αποθέωση του νεοφιλελευθερισμού και την ταπείνωση των αστικών δημοκρατιών. Μπορεί ακόμα στη γεωπολιτική σκακιέρα, όπου κάνουν κουμάντο τα θηρία, οι πλατείες να φαίνονται μικρές σαν σπέρματα, αλλά τα σπέρματα είναι που γεννούν και τα θηρία είναι που πεθαίνουν. Δεν θα πεθάνουν εύκολα. Και είναι ικανά να συμπαρασύρουν τα πάντα στον χαμό τους. Συνιστούν κίνδυνο όταν ψυχορραγούν, όσον τον ίδιον ακριβώς κίνδυνο συνιστούν κι όταν ακμάζουν. Είναι λοιπόν η κατάσταση επαναστατική; Βεβαίως και όχι. Οι πλατείες δεν είναι επανάσταση, δεν είναι καν εξέγερση. Είναι όμως αμφισβήτηση. Και για αυτό πανικοβάλλουν τις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις. Συνηθισμένες καθώς ήταν χρόνια τώρα να κυβερνούν χωρίς αμφισβήτηση (ή με μια αμφισβήτηση που περιοριζόταν στο μέγεθος της Αριστεράς σε κάθε χώρα), βλέπουν τώρα ανήσυχες την κατάσταση να τους ξεφεύγει.
Αν αυτή η διαδικασία συνεχισθεί, το σημείο καμπής θα εξελιχθεί σε μεταβατική κατάσταση. Κι αυτό οι Βρυξέλλες του Βερολίνου δεν θα το ανεχθούν, θα κάνουν τα πάντα για να το αποτρέψουν.
Ομως, κατά έναν ειρωνικό ιστορικώς τρόπο, το Βερολίνο (αυτήν τη φορά ο Δυνατός κι όχι ο αδύνατος) αντιμετωπίζει ένα Μήλιο Δίλημμα: αν δεν συντρίψει τους Ελληνες, θα κινδυνεύσει με συντριβή όλο το μοντέλο επικυριαρχίας που κατασκευάζει για όλη την Ευρώπη. Αν, απ’ την άλλη πλευρά, συντρίψει τους Ελληνες, όλοι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θα γνωρίζουν τι τους περιμένει κι έτσι το γερμανικό μοντέλο θα έχει υπονομευθεί, με τη συντριβή του να είναι πλέον υπόθεση χρόνου.
Η σημερινή αμφισβήτηση, ακόμα κι αν εξουθενωθεί, θα είναι η αυριανή εξέγερση, ακόμα και επανάσταση, στον βαθμό που η πλουτοκρατική Γερμανία θα εξακολουθεί να μετατρέπει περιοχές της Ενωσης σε «ζωτικό χώρο», σκορπώντας τον «τρόμο και την αθλιότητα» άλλων εποχών απ’ το παρελθόν - εποχών που είναι αδύνατον να είναι το μέλλον.
Στην πραγματικότητα, ο «παγιδευμένος» παράγων αυτής της διαδικασίας είναι η Γερμανία. Μια «ηλίθια αυτοκρατορία» που επαναλαμβάνει για τρίτη φορά την πολιτική που οδήγησε στην καταστροφή την ίδια κι όποιον άλλον συνέδεσε την τύχη του μαζί της. Αυτά όμως αφορούν στο μέλλον (εγγύτερο ή απώτερο)· επιστρέφοντας λοιπόν στα τρέχοντα και εις όσα αφορούν την Ελλάδα (με τη διεθνή διάσταση που έχουν λάβει), η πίεση της Γερμανίας στην Ελλάδα είναι μονόδρομος για τη Γερμανία. Η πίεση έως τα έσχατα. Αλλά και για την ελληνική κυβέρνηση η αντίσταση είναι μονόδρομος. Αν δεν
θέλει να διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη (και είναι πολλά), γνωρίζει ότι πρέπει να ρισκάρει ακόμα και τη ρήξη αν θέλει να φθάσει σε έναν έντιμο (δηλαδή παραγωγικό) συμβιβασμό για τη χώρα.
Ηδη η συγκυβέρνηση αντιμετωπίζει στο εσωτερικό μια πολύπλοκη κατάσταση, κάνοντας ένα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω και κάποια στα πλάγια. Η σταθεροποίηση των δυνατοτήτων του ΣΥΡΙΖΑ και των συμμάχων του να λύσουν προφανή (αλλά και επείγοντα, αλλά και κομβικά) προβλήματα εξαρτάται απ’ την έκβαση των διαπραγματεύσεων. Χωρίς το ρίσκο της ρήξης οι διαπραγματεύσεις θα ήταν, εις ό,τι μας αφορά, χαμένες από χέρι.
Αυτό το ξέρουν οι πλατείες - το ξέρουν και τα παλάτια. Και παρατάσσονται...
ΥΓ.: Αν οι πλατείες των Αγανακτισμένων πολεμήθηκαν με λύσσα απ’ την οικονομική δικτατορία, οι πλατείες εκείνων που ελπίζουν είναι για αυτήν θανάσιμος κίνδυνος. Αν όχι για το τώρα, οπωσδήποτε για το αύριο, όταν ο σπόρος θα έχει καρπίσει...
Ο Στάθης στον eniko
τους μάγιστρους των οχυρωμένων χρημάτων να βλέπουν γύρω τους, αντί των ειδικών οικονομικών ζωνών που προσπαθούν να στήσουν, να ξεφυτρώνουν πλατείες ανθρώπων.
Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής. Μπορεί αυτές οι πλατείες να μην καταφέρουν σ’ αυτήν τη συγκυρία μεγάλες ανατροπές ή μπορεί ακόμα και να σβήσουν, αν η κυβέρνηση εθνικής και κοινωνικής σωτηρίας στην Ελλάδα υποχωρήσει στις διαπραγματεύσεις της με τις Βρυξέλλες, αλλά εις βάθος χρόνου, βραχύ ή μακρό, οι πλατείες αυτές των ανθρώπων θα αποδειχθούν καταλυτικές για την εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Υστερα από πολλά χρόνια -πάρα πολλά χρόνια- κατά τη διάρκεια των οποίων οι λαοί της Ευρώπης λίμναζαν στο πλαίσιο μιας αναπτυσσόμενης οικονομικής δικτατορίας, για πρώτη φορά όχι μόνον αντιλέγουν, αλλά συντονίζουν τον αντίλογό τους. Για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο που γίνεται διεθνικό, μια σειρά κομμάτων, δυνάμεων και πολιτών αντιλέγει στην ομογενοποιημένη σκέψη και συμπεριφορά που χρόνια τώρα παράγει αυτή η οικονομική δικτατορία.
Ισως να είναι η αρχή του τέλους της εποχής Θάτσερ - Ρήγκαν, έτσι όπως εξελίχθηκε με την αποθέωση του νεοφιλελευθερισμού και την ταπείνωση των αστικών δημοκρατιών. Μπορεί ακόμα στη γεωπολιτική σκακιέρα, όπου κάνουν κουμάντο τα θηρία, οι πλατείες να φαίνονται μικρές σαν σπέρματα, αλλά τα σπέρματα είναι που γεννούν και τα θηρία είναι που πεθαίνουν. Δεν θα πεθάνουν εύκολα. Και είναι ικανά να συμπαρασύρουν τα πάντα στον χαμό τους. Συνιστούν κίνδυνο όταν ψυχορραγούν, όσον τον ίδιον ακριβώς κίνδυνο συνιστούν κι όταν ακμάζουν. Είναι λοιπόν η κατάσταση επαναστατική; Βεβαίως και όχι. Οι πλατείες δεν είναι επανάσταση, δεν είναι καν εξέγερση. Είναι όμως αμφισβήτηση. Και για αυτό πανικοβάλλουν τις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις. Συνηθισμένες καθώς ήταν χρόνια τώρα να κυβερνούν χωρίς αμφισβήτηση (ή με μια αμφισβήτηση που περιοριζόταν στο μέγεθος της Αριστεράς σε κάθε χώρα), βλέπουν τώρα ανήσυχες την κατάσταση να τους ξεφεύγει.
Αν αυτή η διαδικασία συνεχισθεί, το σημείο καμπής θα εξελιχθεί σε μεταβατική κατάσταση. Κι αυτό οι Βρυξέλλες του Βερολίνου δεν θα το ανεχθούν, θα κάνουν τα πάντα για να το αποτρέψουν.
Ομως, κατά έναν ειρωνικό ιστορικώς τρόπο, το Βερολίνο (αυτήν τη φορά ο Δυνατός κι όχι ο αδύνατος) αντιμετωπίζει ένα Μήλιο Δίλημμα: αν δεν συντρίψει τους Ελληνες, θα κινδυνεύσει με συντριβή όλο το μοντέλο επικυριαρχίας που κατασκευάζει για όλη την Ευρώπη. Αν, απ’ την άλλη πλευρά, συντρίψει τους Ελληνες, όλοι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι θα γνωρίζουν τι τους περιμένει κι έτσι το γερμανικό μοντέλο θα έχει υπονομευθεί, με τη συντριβή του να είναι πλέον υπόθεση χρόνου.
Η σημερινή αμφισβήτηση, ακόμα κι αν εξουθενωθεί, θα είναι η αυριανή εξέγερση, ακόμα και επανάσταση, στον βαθμό που η πλουτοκρατική Γερμανία θα εξακολουθεί να μετατρέπει περιοχές της Ενωσης σε «ζωτικό χώρο», σκορπώντας τον «τρόμο και την αθλιότητα» άλλων εποχών απ’ το παρελθόν - εποχών που είναι αδύνατον να είναι το μέλλον.
Στην πραγματικότητα, ο «παγιδευμένος» παράγων αυτής της διαδικασίας είναι η Γερμανία. Μια «ηλίθια αυτοκρατορία» που επαναλαμβάνει για τρίτη φορά την πολιτική που οδήγησε στην καταστροφή την ίδια κι όποιον άλλον συνέδεσε την τύχη του μαζί της. Αυτά όμως αφορούν στο μέλλον (εγγύτερο ή απώτερο)· επιστρέφοντας λοιπόν στα τρέχοντα και εις όσα αφορούν την Ελλάδα (με τη διεθνή διάσταση που έχουν λάβει), η πίεση της Γερμανίας στην Ελλάδα είναι μονόδρομος για τη Γερμανία. Η πίεση έως τα έσχατα. Αλλά και για την ελληνική κυβέρνηση η αντίσταση είναι μονόδρομος. Αν δεν
θέλει να διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη (και είναι πολλά), γνωρίζει ότι πρέπει να ρισκάρει ακόμα και τη ρήξη αν θέλει να φθάσει σε έναν έντιμο (δηλαδή παραγωγικό) συμβιβασμό για τη χώρα.
Ηδη η συγκυβέρνηση αντιμετωπίζει στο εσωτερικό μια πολύπλοκη κατάσταση, κάνοντας ένα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω και κάποια στα πλάγια. Η σταθεροποίηση των δυνατοτήτων του ΣΥΡΙΖΑ και των συμμάχων του να λύσουν προφανή (αλλά και επείγοντα, αλλά και κομβικά) προβλήματα εξαρτάται απ’ την έκβαση των διαπραγματεύσεων. Χωρίς το ρίσκο της ρήξης οι διαπραγματεύσεις θα ήταν, εις ό,τι μας αφορά, χαμένες από χέρι.
Αυτό το ξέρουν οι πλατείες - το ξέρουν και τα παλάτια. Και παρατάσσονται...
ΥΓ.: Αν οι πλατείες των Αγανακτισμένων πολεμήθηκαν με λύσσα απ’ την οικονομική δικτατορία, οι πλατείες εκείνων που ελπίζουν είναι για αυτήν θανάσιμος κίνδυνος. Αν όχι για το τώρα, οπωσδήποτε για το αύριο, όταν ο σπόρος θα έχει καρπίσει...
Ο Στάθης στον eniko