Εύκολα καίγεται η φωτογραφία του
Μπασάρ αλ Ασσαντ στις διαδηλώσεις, αλλά το καθεστώς του Σύρου προέδρου
δεν ανατρέπεται τόσο γρήγορα όσο θα ήθελε η κυβέρνηση της Αγκυρας.
Ο πόλεμος στη Συρία έχει γυρίσει μπούμερανγκ για την Τουρκία, γράφει ο Μπουράκ Μπεκντίλ
από το Gatestone Institute. Ξεκινώντας από το 1998, ο Τούρκος αναλυτής
θυμίζει ότι τότε η Τουρκία απείλησε με στρατιωτική δράση την Συρία αν
δεν έπαυε να προσφέρει καταφύγιο στον Αμπντουλάχ Οτσαλάν,
ηγέτη του ΡΚΚ. Το καθεστώς της Δαμασκού αποφάσισε να μην το ρισκάρει.
Οι Τούρκοι συνέλαβαν τελικά τον Οτσαλάν στην Κένυα, τον δίκασαν και τον
καταδίκασαν σε ισόβια. Ένας πόλεμος αποφεύχθηκε.Μια δεκαετία αργότερα, η κυβέρνηση του τότε πρωθυπουργού (νυν προέδρου) Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο τότε υπουργός Εξωτερικών (νυν πρωθυπουργός) Αχμέτ Νταβούτογλου ανακήρυξαν την Συρία τον καλύτερο περιφερειακό σύμμαχο της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν δήλωσε κάποτε ότι ο Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν παραπάνω από σύμμαχος. Ο ίδιος και η σύζυγός του Ασμάα
ήταν οικογενειακοί φίλοι των Ερντογάν. Ομως από τότε πέρασε πολύς
καιρός. Οταν η Αραβική Άνοιξη εξαπλώθηκε στη Συρία, Ερντογάν και
Νταβούτογλου άλλαξαν την ρητορική τους και άρχισαν να χαρακτηρίζουν
δικτάτορα τον Άσαντ. Για άλλη μια φορά η Συρία ήταν ο εχθρός _ όχι
επειδή άλλαξε το καθεστώς αλλά κυρίως επειδή Ερντογάν και Νταβούτογλου
πίστευαν ότι η πτώση του αλεβίτη Άσαντ θα βοηθούσε στο να δημιουργηθεί
μια σουνιτική ζώνη κρατών υποτελών στην αναδυόμενη τουρκική
αυτοκρατορία.
Η Αγκυρα υποστήριξε όλες τις σουνιτικές ομάδες της αντιπολίτευσης
Ως το 2012, η Άγκυρα είχε τέτοια μονομανία με τον αλ-Άσαντ που ήταν
πρόθυμη να συμμαχήσει με τον οποιονδήποτε για να απαλλαγεί από αυτόν.
Υποστήριξε όλες τις σουνιτικές ομάδες της αντιπολίτευσης,
περιλαμβανομένων των ακραίων, τις χρηματοδότησε και τους έστειλε όπλα.
Αυτό δημιούργησε το «τέρας της Τουρκίας», το Ισλαμικό Κράτος (ISIS).
Μόλις οι αισιόδοξοι άρχισαν να πιστεύουν ότι οι σημαντικότεροι
αξιωματούχοι στην Άγκυρα κατάλαβαν επιτέλους ότι μια μονοδιάστατη
περιφερειακή πολιτική στη Μέση Ανατολή _ που αποσκοπεί στην πτώση ενός
πρώην συμμάχου _ δεν θα λειτουργήσει, οι Τούρκοι έδειξαν ότι δεν
παίρνουν μαθήματα.
«Θα κάνουμε οτιδήποτε δυνατό για να βοηθήσουμε τον λαό του
Κομπανί γιατί είναι αδέρφια μας. Αν υπάρξει ανάγκη επέμβασης στο
Κομπανί, εμείς λέμε ότι υπάρχει ανάγκη επέμβασης σε ολόκληρη την Συρία». Η δήλωση αυτή του Νταβούτογλου στο CNN πρέπει να μεταφραστεί σε απλή γλώσσα: «Το
Κομπανί μπορεί να είναι μια κρίσιμη κουρδική πόλη στα σύνορα με την
Τουρκία. Μπορεί να κινδυνεύει να πέσει στα χέρια του ISIS. Οι Κούρδοι
μπορεί να απειλούνται με εθνοκάθαρση. Τα καταλαβαίνουμε όλα αυτά. Αλλά
αν οι δυτικοί σύμμαχοί μας και οι Κούρδοι θέλουν να αντιμετωπίσουμε
στρατιωτικά το ISIS, εμείς θέλουμε εγγυήσεις ότι ο αλ-Άσαντ θα φύγει». Η ίδια μονομανία, λοιπόν.
Μια μέρα αργότερα, οι Κούρδοι της Τουρκίας έβαλαν φωτιά στην
Τουρκία. Ταραχές ξέσπασαν στην Κωνσταντινούπολη και εξαπλώθηκαν στη
νοτιοανατολική Τουρκία. Η κατάσταση της ασφάλειας στις κουρδικές πόλεις
έφθασε στο χειρότερο σημείο των 22 τελευταίων ετών. Ο υπουργός
Εσωτερικών Εφκάν Αλά προειδοποίησε: «Θα απαντήσουμε στη βία με βία».
Νταβούτογλου: «Ελπίζω ότι μια μέρα θα προσευχηθώ στη Δαμασκό».
Ο Αλά είχε δίκιο όταν είπε ότι τα νόμιμα κράτη έχουν το δικαίωμα να
χρησιμοποιούν ασύμμετρη βία όταν έρχονται αντιμέτωπα με βία. Αλλά έχει
λάθος να πιστεύει ότι το δικαίωμα αυτό το έχει μόνον η Τουρκία. Ανήκει
άλλωστε σε μια κυβέρνηση με μια ιδεολογία που προστάζει ότι το Ισραήλ
δεν πρέπει να απαντά καθόλου στους σκοτωμούς των πολιτών του, στις
βόμβες και στους πυραύλους που στέλνονται στις πόλεις του.
Ο Νταβούτογλου είχε δηλώσει κάποτε «ελπίζω ότι μια μέρα θα
προσευχηθώ στη Δαμασκό». Η προσευχή συμβολίζει την ισχυρή του επιθυμία
να πέσει ο Άσαντ και να αντικατασταθεί από ένα σουνιτικό, φιλοτουρκικό
καθεστώς. Η δήλωσή του αυτή δεν υπονοεί αναγκαστικά με στρατιωτικά μέσα,
αλλά ούτε και τα αποκλείει.
Η συνέντευξη του Νταβούτογλου στο CNN αποτελεί έμμεση έκφραση της
επιθυμίας του να ρισκάρει τις ζωές των τούρκων στρατιωτών σε συριακό
έδαφος αν του δοθούν διαβεβαιώσεις ότι το όνειρό του να εκδιώξει το
καθεστώς Άσαντ θα βγει αληθινό. Στο οποίο ένας κορυφαίος τούρκος
αρθρογράφος, ο Ερτουγκρούλ Οζκιόκ, απάντησε μέσω «Χουριέτ»: «Για
περίμενε ένα λεπτό! Λοιπόν, Νταβούτογλου πιστεύεις ότι οι τουρκάλες
μανάδες και πατεράδες θα στείλουν τους νεαρούς γιους τους στη Συρία
προκειμένου να υποστηρίξεις ότι πολιτική σου που έχει καταρρεύσει
αποδείχθηκε σωστή;».
ΒΗΜΑ