Συνήθως η εξωτερική πολιτική υποβαθμίζεται στις προεκλογικές
εκστρατείες στις ΗΠΑ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Τζορτζ Μπους πατήρ,
επί των ημερών του οποίου διεξήχθη ο νικηφόρος πόλεμος στον Κόλπο
γνωστός σαν «Καταιγίδα της Ερήμου», αλλά κυρίως που κατά τη διάρκεια της
θητείας του κατέρρευσε ο «Υπαρκτός Σοσιαλισμός» και στα τέλη του 1991
διαλύθηκε η ΕΣΣΔ.Νικητής ενός πρόσφατου θερμού πολέμου αλλά και
του μακρόχρονου ψυχρού πολέμου, ο Τζορτζ Μπους ηττήθηκε στην προεδρική
εκλογή του 1992 από τον Κλίντον που υποσχόταν καλύτερες ημέρες για την
οικονομία. Η φράση «It is the Economy Stupid!» με την οποία το επιτελείο
του νικητή εξηγούσε τον θρίαμβο έγινε ιστορική.
Σήμερα, δύο μήνες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, στις αρχές Νοεμβρίου, όπου διακυβεύεται ο έλεγχος της Βουλής και της Γερουσίας και δύο χρόνια πριν από την προεδρική εκλογή του 2016 οι Ρεπουμπλικάνοι στη σκιά της ιδεολογικής -προγραμματικής ομηρείας τους από την άκρα Δεξιά του Tea Party, αλλά κυρίως χρεωμένοι με την έκρηξη της κρίσης το φθινόπωρο του 2008, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τους Δημοκρατικούς στο πεδίο της οικονομίας, με μια νεκρανάσταση της ατζέντας Ρέιγκαν.Ετσι εδώ και καιρό, από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2010, έχουν επιλέξει την εξωτερική πολιτική, όπου πλαγιοκοπούν με σχετική άνεση τον Ομπάμα ως διστακτικό, αναποφάσιστο και στερούμενο στρατηγικής, με τον γερουσιαστή Μακέιν αντίπαλο του Ομπάμα στις εκλογές του 2008 να πρωταγωνιστεί σε πλειοδοσία σκληρού παρεμβατισμού από την Ουκρανία στη Μέση Ανατολή. Στο παιχνίδι αυτό έχει προσχωρήσει και η διεκδικούσα το χρίσμα του υποψηφίου των Δημοκρατικών για την Προεδρία στις εκλογές του 2016 Χίλαρι Κλίντον.
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών, της πρώτης θητείας Ομπάμα, δεν αναφέρεται τόσο στο στίγμα της ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που εκ των πραγμάτων συνέπλεε με τις επιλογές του Ομπάμα, αλλά στη δεύτερη θητεία του συζύγου της Μπιλ Κλίντον, όταν επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στη θέση του μετριοπαθούς Γουόρεν Κρίστοφερ βρέθηκε η σκληρή Μαντλίν Ολμπράιτ.
Μέσα σε αυτό το κλίμα διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής προσωπικότητες που διακρίθηκαν στην οκταετία Μπους. Η σύγκρουση Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικάνων στην εξωτερική πολιτική πολλές φορές εξάγεται εκτός συνόρων, όπως συνέβη το καλοκαίρι του 2008 στη Γεωργία, όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιούσε τον Σακασβίλι να μην προκαλέσει το Κρεμλίνο, ενώ την ίδια στιγμή ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής Μακέιν τον ενθάρρυνε στην κατεύθυνση μετωπικής σύγκρουσης με τον Πούτιν.
Ακόμη και σήμερα στην Ουκρανία υπάρχουν προσωπικότητες και οργανώσεις που θεωρούν χλιαρή την πολιτική Ομπάμα και έχουν ήδη διασφαλίσει τις άκρες τους με τους υπό τον Μακέιν ηγετικούς παράγοντες των Ρεπουμπλικάνων, που σχεδιάζουν την αντιπολιτευτική στρατηγική σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.Πρόκειται για ένα νέο δεδομένο στην αμερικανική πολιτική σκηνή, καθώς η εξωτερική πολιτική έγινε κυρίαρχο θέμα μόνον όταν υπήρχε δυναμική εμπλοκής των ΗΠΑ σε παγκόσμια σύρραξη:
Στις εκλογές του 1916 ο Γούντρο Ουίλσον επανεξελέγη ορκιζόμενος ότι η χώρα δεν θα εμπλακεί στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του με άλλοθι τη βύθιση του υπερωκεάνιου Λουζιτάνια από γερμανικό υποβρύχιο κήρυττε τον πόλεμο στη Γερμανία. Με την ρητή δέσμευση ότι τα αγόρια μας δεν θα εμπλακούν σε έναν πόλεμο στην Ευρώπη κέρδισε και ο Ρούζβελτ την τρίτη θητεία του, τον Νοέμβριο του 1940, ένα χρόνο πριν από την επίθεση της Ιαπωνίας στο Περλ Χάρμπορ, που σήμανε την είσοδο των ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκτός συνόρων
Η σύγκρουση Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικανών στην εξωτερική πολιτική πολλές φορές εξάγεται εκτός συνόρων, όπως συνέβη το καλοκαίρι του 2008 στη Γεωργία, όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιούσε τον Σακασβίλι να μην προκαλέσει το Κρεμλίνο, ενώ την ίδια στιγμή ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Μακέιν τον ενθάρρυνε στην κατεύθυνση μετωπικής σύγκρουσης με τον Πούτιν.
kapopoulos@pegasus.gr
Σήμερα, δύο μήνες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, στις αρχές Νοεμβρίου, όπου διακυβεύεται ο έλεγχος της Βουλής και της Γερουσίας και δύο χρόνια πριν από την προεδρική εκλογή του 2016 οι Ρεπουμπλικάνοι στη σκιά της ιδεολογικής -προγραμματικής ομηρείας τους από την άκρα Δεξιά του Tea Party, αλλά κυρίως χρεωμένοι με την έκρηξη της κρίσης το φθινόπωρο του 2008, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τους Δημοκρατικούς στο πεδίο της οικονομίας, με μια νεκρανάσταση της ατζέντας Ρέιγκαν.Ετσι εδώ και καιρό, από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2010, έχουν επιλέξει την εξωτερική πολιτική, όπου πλαγιοκοπούν με σχετική άνεση τον Ομπάμα ως διστακτικό, αναποφάσιστο και στερούμενο στρατηγικής, με τον γερουσιαστή Μακέιν αντίπαλο του Ομπάμα στις εκλογές του 2008 να πρωταγωνιστεί σε πλειοδοσία σκληρού παρεμβατισμού από την Ουκρανία στη Μέση Ανατολή. Στο παιχνίδι αυτό έχει προσχωρήσει και η διεκδικούσα το χρίσμα του υποψηφίου των Δημοκρατικών για την Προεδρία στις εκλογές του 2016 Χίλαρι Κλίντον.
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών, της πρώτης θητείας Ομπάμα, δεν αναφέρεται τόσο στο στίγμα της ως επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που εκ των πραγμάτων συνέπλεε με τις επιλογές του Ομπάμα, αλλά στη δεύτερη θητεία του συζύγου της Μπιλ Κλίντον, όταν επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στη θέση του μετριοπαθούς Γουόρεν Κρίστοφερ βρέθηκε η σκληρή Μαντλίν Ολμπράιτ.
Μέσα σε αυτό το κλίμα διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής προσωπικότητες που διακρίθηκαν στην οκταετία Μπους. Η σύγκρουση Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικάνων στην εξωτερική πολιτική πολλές φορές εξάγεται εκτός συνόρων, όπως συνέβη το καλοκαίρι του 2008 στη Γεωργία, όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιούσε τον Σακασβίλι να μην προκαλέσει το Κρεμλίνο, ενώ την ίδια στιγμή ο Ρεπουμπλικάνος Γερουσιαστής Μακέιν τον ενθάρρυνε στην κατεύθυνση μετωπικής σύγκρουσης με τον Πούτιν.
Ακόμη και σήμερα στην Ουκρανία υπάρχουν προσωπικότητες και οργανώσεις που θεωρούν χλιαρή την πολιτική Ομπάμα και έχουν ήδη διασφαλίσει τις άκρες τους με τους υπό τον Μακέιν ηγετικούς παράγοντες των Ρεπουμπλικάνων, που σχεδιάζουν την αντιπολιτευτική στρατηγική σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.Πρόκειται για ένα νέο δεδομένο στην αμερικανική πολιτική σκηνή, καθώς η εξωτερική πολιτική έγινε κυρίαρχο θέμα μόνον όταν υπήρχε δυναμική εμπλοκής των ΗΠΑ σε παγκόσμια σύρραξη:
Στις εκλογές του 1916 ο Γούντρο Ουίλσον επανεξελέγη ορκιζόμενος ότι η χώρα δεν θα εμπλακεί στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του με άλλοθι τη βύθιση του υπερωκεάνιου Λουζιτάνια από γερμανικό υποβρύχιο κήρυττε τον πόλεμο στη Γερμανία. Με την ρητή δέσμευση ότι τα αγόρια μας δεν θα εμπλακούν σε έναν πόλεμο στην Ευρώπη κέρδισε και ο Ρούζβελτ την τρίτη θητεία του, τον Νοέμβριο του 1940, ένα χρόνο πριν από την επίθεση της Ιαπωνίας στο Περλ Χάρμπορ, που σήμανε την είσοδο των ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκτός συνόρων
Η σύγκρουση Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικανών στην εξωτερική πολιτική πολλές φορές εξάγεται εκτός συνόρων, όπως συνέβη το καλοκαίρι του 2008 στη Γεωργία, όταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προειδοποιούσε τον Σακασβίλι να μην προκαλέσει το Κρεμλίνο, ενώ την ίδια στιγμή ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Μακέιν τον ενθάρρυνε στην κατεύθυνση μετωπικής σύγκρουσης με τον Πούτιν.
kapopoulos@pegasus.gr