Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ-
Από τον Φεβρουάριο και μετά οι ΗΠΑ έχουν πάρει την πρωτοβουλία των
κινήσεων στην Ουκρανία, με τη Γερμανία να έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο,
με μοναδική εξαίρεση την προτροπή στον Γκλίτσκο να αποσύρει την
υποψηφιότητά του υπερ του Ποροσένκο.Χρειάσθηκε η πίεση των ΗΠΑ για ευθυγράμμιση της Ε.Ε. στην επιβολή κυρώσεων και τα αντίποινα που επέβαλε ο Πούτιν για να δραστηριοποιηθεί η Γερμανία, καθώς η απειλή μιας ανεξέλεγκτης ψυχροπολεμικής κλιμάκωσης στη Γηραιά Ηπειρο έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή της κρίσης στην Ευρωζώνη. Με άλλα λόγια, οι διορθωτικές κινήσεις Ντράγκι και Γιούνκερ για να αποφευχθεί ο εγκλωβισμός της Ευρωζώνης στον αποπληθωρισμό και την ύφεση είναι αδύνατες αν δεν διευθετηθούν οι σχέσεις Ε.Ε. - Ρωσίας, με πρώτο βήμα τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Ετσι η ευθυγράμμιση του Βερολίνου με τις ΗΠΑ φωτίζεται ως τακτικός ελιγμός που νομιμοποιεί την κυβέρνηση Μέρκελ να αναλάβει μεσολαβητική πρωτοβουλία ή για να είμαστε πιο ακριβείς να δρομολογήσει έναν μαραθώνιο διαβουλεύσεων και συναντήσεων.
Μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας η Γερμανία αγωνίζεται και για να μη διαταραχθεί η διατλαντική σχέση με τις ΗΠΑ και για να διαφυλαχθεί η Ειδική Σχέση με τη Ρωσία.
Ετσι μια στην κυριολεξία καταιγίδα διπλωματικών διαβουλεύσεων για το μέλλον της Ουκρανίας
σκιάζει τον ουρανό της Γηραιάς Ηπείρου. Η πυκνότητα των συναντήσεων που έχουν προαναγγελθεί προδίδει την αγωνία των Ευρωπαίων για ενδεχόμενη παράταση των συγκρούσεων, με τον επερχομενο χειμώνα να απειλεί με χρεοκοπία το Κίεβο και έλλειψη φυσικού αερίου την Ε.Ε.
Αύριο, Σάββατο, η Μέρκελ θα βρίσκεται στο Κίεβο, την Τρίτη 26 Αυγούστου στο Μινσκ της Λευκορωσίας θα πραγματοποιηθεί Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε., Ρωσίας και Ουκρανίας, με τη συμμετοχή και των ηγετών της Λευκορωσίας και του Καζαχσταν, ενώ στις 30 Αυγούστου ο Ποροσένκο θα μεταβεί στις Βρυξέλλες για διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και τέλος, στις αρχές Σεπτεμβρίου δεν αποκλείεται συνάντησή του και με τον Ομπάμα, στο περιθώριο της Συνοδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουαλία.
Η σύνθεση της Συνόδου Κορυφής στο Μινσκ την προσεχή Τρίτη, μας δίνει μια εικόνα του προβλήματος της Ουκρανίας στο σύνολό της: Η παρουσία της Λευκορωσίας και του Καζαχστάν που μαζί με τη Ρωσία έχουν συστήσει Τελωνειακή Ενωση απέναντι στην Ε.Ε. και στην Ουκρανία, δίνει και το περίγραμμα του ζητούμενου συμβιβασμού: Να γινει η Ουκρανία από μήλον της Εριδος, γέφυρα ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ευρώπη.
Αν ανατρέξουμε στην ιστορία του Ψυχρού Πολέμου, υπάρχουν δύο παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι όταν δεν απειλείται η ασφάλειά της, η Μόσχα είναι προθυμη για συμβιβασμούς: Το 1945 η Σοβιετική Ενωση αφού κατοχύρωσε ότι η Φινλανδία δεν θα ξαναγίνει βάση επίθεσης εναντίον της, απέφυγε να επιβάλει στο Ελσίνκι το σοβιετικό μοντέλο διακυβέρνησης. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1955, η ΕΣΣΔ αποδέχθηκε τον τερματισμό του καθεστώτος διασυμμαχικής κατοχής της Αυστρίας, με αντάλλαγμα την κατοχύρωση της μόνιμης ουδετερότητας της χώρας.
Όλα τα παραπάνω που φαίνονται λογικά και ρεαλιστικά με τα σημερινά δεδομένα προβάλλουν περισσότερο ως ευχολόγιο παρά ως ρεαλιστική προοπτική: Στην Ουκρανία έχει εμπλακεί προσωπικά μεγάλο τμήμα της ηγεσίας των ΗΠΑ, από τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν και τον διευθυντή της CIA, μέχρι την αθυρόστομη υφυπουργό Εξωτερικών Νούλαντ, ενώ η Βαρόνη Αστον είχε μεταβεί στην πλατεία Μαϊντάν για να στηρίξει την εξέγερση.
Η στάση των ΗΠΑ στον διαπραγματευτικό μαραθώνιο Ε.Ε. - Ρωσίας είναι η άγνωστη παράμετρος ή καλύτερα η βαριά υποθήκη που δεν επιτρέπει παρά πολύ συγκρατημένη αισιοδοξία για τις εξελίξεις.
Ισορροπίες
Μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας η Γερμανία αγωνίζεται και για να μη διαταραχθεί η διατλαντική σχέση με τις ΗΠΑ και για να διαφυλαχθεί η Ειδική Σχέση με τη Ρωσία.
kapopoulos@pegasus.gr
