Του Δρα Γιάννου Χαραλαμπίδη
-Ποια πολιτική τάση, ακόμη και αν δεν υπήρχε στις ΗΠΑ, θα έπρεπε να καλλιεργήσουμε
-Ποιες τρεις επιλογές έχει υπόψη της η Λευκωσία για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και γιατί η βρετανική πολιτική μπορεί να μη συμπίπτει με την αμερικανική
-ΠΟΙΟΙ χρηματοδοτούν τη Χαμάς και το φλερτ αραβικών κρατών με το Ισραήλ
Το ζήτημα του φυσικού αερίου είναι συναφές με την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου, τα διαπλεκόμενα συμφέροντα των ΗΠΑ, της Τουρκίας, της Βρετανίας και των Αράβων, καθώς και με τη λύση του Κυπριακού. Άλλωστε, χωρίς ασφάλεια και συμμαχίες, χωρίς ισοζύγια δυνάμεων είναι δύσκολη η ομαλή εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και η ανάπτυξη της περιοχής μας. Πολλές, δε, φορές τα συμφέροντα οδηγούν σε περίεργα παιχνίδια και ως εκ τούτου δεν είναι σίγουρο εάν τα συμφέροντα των ΗΠΑ συγκλίνουν με εκείνα των Βρετανών, ή εάν τα συμφέροντα του Λονδίνου συγκλίνουν με αυτά της Μόσχας.Όπως και τα συμφέροντα των Αράβων ή κάποιων από αυτούς δεν είναι σίγουρο εάν αποκλίνουν από εκείνα των Ισραηλινών και ούτω καθεξής. Το φυσικό αέριο, πάντως, είναι αναλόγως των περιπτώσεων εργαλείο σύγκλισης συμφερόντων και συμμαχιών, ή πηγή αντιπαλότητας και συγκρούσεων.
Στρατηγική απόφαση και επιλογές
Το φυσικό αέριο στην περιοχή μας δημιουργεί νέο γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό περιβάλλον. Και το ζητούμενο είναι πώς θα γίνει η εκμετάλλευσή του. Η κυπριακή κυβέρνηση, αναμένοντας και τα πορίσματα των νέων γεωτρήσεων, έχει υπόψη της τρεις βασικές επιλογές εκμετάλλευσης:
1. Τη δημιουργία του τερματικού στο Βασιλικό. Η υλοποίηση του σεναρίου αυτού εξαρτάται από τις ποσότητες του φυσικού αερίου που υπάρχουν στα υπό εκμετάλλευση οικόπεδα που έχουν πρόθεση να εκμεταλλευτούν η Noble, η ENI και η Total, και κατά πόσο οι εταιρείες αυτές θα συνδράμουν την κατασκευή του τερματικού σταθμού. Ακόμη, η επιλογή αυτή είναι συνάρτηση των αποφάσεων του Ισραήλ, εάν δηλαδή θα φέρει το δικό του φυσικό αέριο προς την Κύπρο ή εάν θα πράξει αλλιώς.
Δηλαδή, εάν θα το διοχετεύσει προς Τουρκία ή προς Αίγυπτο. Ή εάν θα εγκαθιδρύσει πλωτή μονάδα. Βεβαίως, σημαντικό είναι και κάτι άλλο: Κατά πόσο η Κυβέρνηση σε συνεννόηση με τα κόμματα, προφανώς σε επίπεδο Εθνικού Συμβουλίου, θα λάβει στρατηγική απόφαση για την κατασκευή του τερματικού. Και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι κοινή η εξής θέση:
Η Κύπρος θα καταστεί ενεργειακό κέντρο, γεγονός που προϋποθέτει στρατηγική και συμμαχίες κατά τρόπον ώστε όλες οι γειτονικές χώρες να διοχετεύουν το φυσικό αέριο στο Βασιλικό και απ' εκεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Και στην Ευρώπη και στην Ασία. Ένθερμος υποστηρικτής της θέσης αυτής είναι ο Σόλων Κασίνης, σύμβουλος του Έλληνα Πρωθυπουργού, ο οποίος θεωρεί επί τη βάσει μελετών ότι μπορεί η Κύπρος να απορροφήσει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, τον Λίβανο και την Αίγυπτο.
2. Με την εγκατάσταση πλωτής μονάδας. Αυτήν την επιλογή μελετά και το Ισραήλ.
3. Με τη μεταφορά του δικού μας φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Η πολιτική όμως κατάσταση στη γειτονική χώρα είναι επισφαλής και οι κίνδυνοι από τρομοκρατικά κτυπήματα, αυξημένοι. Προσφάτως, οι Ισραηλινοί συζήτησαν με την Αίγυπτο για την υπογραφή συμφωνίας πώλησης φυσικού αερίου από το Λεβιάθαν και υγροποίησής του στο LNG Damietta.
Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν αρνητική για το σενάριο του Βασιλικού. Όμως καθόλου δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η πολιτική αστάθεια στην Αίγυπτο είναι παγίδα και ανασταλτικός παράγοντας. Το 2012 η κυβέρνηση Μόρσι ακύρωσε τις συμφωνίες με το Ισραήλ για παραχώρηση φυσικού αερίου, ενώ οι αγωγοί με τους οποίους η Αίγυπτος προμήθευε φυσικό αέριο το Ισραήλ κτυπήθηκαν δεκαπέντε φορές.
Τουρκικός αγωγός και παιχνίδια συμφερόντων
Υπάρχει βεβαίως και η επιλογή μέσω Τουρκίας, μετά όμως τη λύση του Κυπριακού. Μια τέτοια εξέλιξη θα αναβαθμίσει την Τουρκία σε ενεργειακό περιφερειακό κέντρο. Η θέση της μάλιστα, ότι η υφιστάμενη κυπριακή ΑΟΖ θα πρέπει να τριχοτομηθεί μεταξύ της ίδιας και των δυο συνιστώντων κρατών, την καθιστά και χώρα παραγωγής, ένα πλεονέκτημα που δεν διαθέτει σήμερα με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, το οποίο δεν έχει υπογράψει.Οφείλει όμως να το πράξει, εάν θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ ή ακόμη και αν της δοθεί, τελικά, ειδική σχέση, αφού η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας είναι ενταξιακή υποχρέωση. Και αυτό, διότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας είναι τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου.
Η περί αγωγού προς την Τουρκία αντίληψη έχει διοχετευτεί από μια σχολή σκέψης, την οποία εκπροσωπεί αφενός ο Αμερικανός πρώην Υφυπουργός Μάθιου Μπράιζα, ο οποίος εργάζεται για την εξυπηρέτηση των τουρκικών συμφερόντων και αφετέρου οι Βρετανοί. Ειδικώς οι τελευταίοι δεν επιθυμούν όπως χρησιμοποιηθεί το φυσικό αέριο για τη στρατηγική και γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου και της Ελλάδας, διότι μια τέτοια εξέλιξη φοβούνται ότι θα περιορίσει τον δικό τους ρόλο στην περιοχή σε σχέση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, καθώς και με τον Αραβικό Κόσμο.Εξού και η βρετανική πολιτική εναντίον της ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ. Η πολιτική αυτή δημιουργεί σύγκλιση συμφερόντων με την Τουρκία και τη Ρωσία. Οι Βρετανοί δεν θέλουν ούτε τη συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ με προέκταση προς την Ευρώπη και δη προς τη Γερμανία, η οποία, μετά από την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και την υφιστάμενη κατάσταση, που ομοιάζει με οικονομικό κλεφτοπόλεμο κυρώσεων, θα ήθελε να δει τη μερική έστω ενεργειακή απεξάρτησή της από τη Μόσχα.
Ο ενεργειακός διάδρομος Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας προς την Ευρώπη και δη προς τη Γερμανία, καθώς και με τη συμμετοχή της Αιγύπτου αποτελεί κόκκινο πανί και για το Λονδίνο και την Τουρκία. Το Λονδίνο δεν θα ήθελε να δει τη Γερμανία να δημιουργεί ερείσματα στη γειτονιά μας και εμείς να απεξαρτόμαστε από τη Βρετανία. Και η Τουρκία δεν θα ήθελε να έχει το Βερολίνο μέσα στα πόδια της στην περιοχή μας και μάλιστα ως σύμμαχο της Κύπρου και της Ελλάδας.
Η λογική του Μακιαβέλι
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αποδεικνύουν ότι η βρετανική και τουρκική προπαγάνδα που είχε διοχετευθεί στα ΜΜΕ, και ισχυριζόταν ότι το Ισραήλ τα βρίσκει με την Άγκυρα στο θέμα του φυσικού αερίου, καταρρέει.Με αφορμή την τελευταία κρίση στη Λωρίδα της Γάζας, Ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε χιτλερικές τις μεθόδους των Ισραηλινών και είναι πλέον γνωστό ότι μαζί με το Κατάρ στηρίζουν και πολιτικά και οικονομικά τη «Χαμάς», η οποία αποτελεί ακραίο παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που θεωρείται ως απειλή για τη Σαουδική Αραβία, η οποία εφαρμόζει με το Ισραήλ μυστική διπλωματία στη γνωστή μακιαβελική λογική: Ο εχθρός του εχθρού είναι φίλος. Οι Σαουδάραβες και οι λοιποί Άραβες δεν έχουν πρόβλημα να βάλουν φέσι στον Μακιαβέλι.
Εδικότερα οι Σαουδάραβες θεωρούν ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα δεν είναι «καθαρή ισλαμική οργάνωση», αλλά το αντίθετο. Ότι δηλαδή βάζει νερό στο κρασί της και μπορεί να λειτουργήσει σε διάφορα πολιτικά και θρησκευτικά περιβάλλοντα με τρόπο μετριοπαθή, για να καταλάβει την εξουσία. Υπό αυτές τις συνθήκες, εκλαμβάνεται ως απειλή για τη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας, στην περίπτωση που θα υπερίσχυε στην Αίγυπτο και από εκεί αλλού.
Η Τουρκία και το Κατάρ υποστήριξαν και χρηματοδότησαν το καθεστώς Μόρσι, το οποίο όμως ανετράπη από τον αιγυπτιακό στρατό, ο οποίος είναι φιλοαμερικανικός και τον οποίο θέλει στην εξουσία για ευνόητους λόγους το Ισραήλ.
Είναι πρόδηλο ότι η Τουρκία και ο Μόρσι χρησιμοποιούσαν τη «Χαμάς» σε βάρος του Ισραήλ. Τελικώς, η Άγκυρα έχασε το παιχνίδι στην Αίγυπτο. Έτσι, λοιπόν, η Κύπρος θα ήταν δυνατό να έβγαινε κερδισμένη, εάν το είχε θελήσει και αν το θελήσει, υπό την έννοια ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Αίγυπτος θα προτιμούσαν ενεργειακά την Κύπρο παρά την Τουρκία.
Στρατηγικό βάθος και «βρόμικα παιχνίδια»
ΟΥΤΕ το Τελ Αβίβ ούτε το Κάιρο θα ήθελαν να δουν μια τουρκική γεωπολιτική αναβάθμιση: α) με αγωγό μέσω Τουρκίας. β) μέσω μιας λύσης στο Κυπριακό στη βάση των δυο συνιστώντων κρατών, που θα τριχοτομούσε την κυπριακή ΑΟΖ και θα έδινε τον έλεγχο, λόγω ισχύος, στην Άγκυρα. Ειδικότερα το Ισραήλ, που δεν έχει γεωστρατηγικό βάθος, δεν θα επιθυμούσε μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα έθετε την Κύπρο υπό τον πολιτειακό, ενεργειακό και γεωστρατηγικό έλεγχο της Τουρκίας, κλείνοντάς του έτσι τη μοναδική διέξοδο προς την Ευρώπη μέσω Κύπρου.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η Τουρκία θα αποκτούσε πλεονέκτημα στην κούρσα των περιφερειακών δυνάμεων και η εξέλιξη αυτή δεν συμφέρει ούτε στις ΗΠΑ, καθότι το σκηνικό που θα προκύψει από μια ομοσπονδιακή λύση, σε σχέση και με τα ζητήματα της ενέργειας και των ισοζυγίων δυνάμεων,
δεν θα οδηγήσει σε σταθερότητα, αλλά σε ένα νέο συγκρουσιακό περιβάλλον.
Εάν η ρεαλιστική σχολή σκέψης είναι ορθή, εάν δηλαδή η ασφάλεια και η σταθερότητα είναι αποτέλεσμα των ισοζυγίων δυνάμεων, τότε ούτε αγωγός θα πρέπει να περάσει από την Κύπρο στην Τουρκία, αλλά ούτε και λύση ομοσπονδίας θα πρέπει να υπογραφεί στο Κυπριακό. Διότι πρόκειται για μεταβλητές που ανατρέπουν έτι περαιτέρω τα ισοζύγια δυνάμεων, μια εξέλιξη που δεν επιθυμούν ούτε το Ισραήλ ούτε η Αίγυπτος ούτε και άλλα κράτη, για τη δική τους ασφάλεια και συμφέροντα. Ούτε ακόμη και αυτό το Ιράν θα ήθελε την τουρκική αναβάθμιση.Ειδικώς, δεν θα επιθυμούσε κάτι τέτοιο τώρα, καθότι, λόγω της κρίσης στο Ιράκ και της δράσης της τρομοκρατικής Σουνιτικής ISIS, βγαίνει δειλά - δειλά από τη διεθνή απομόνωση με τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ και της Ρωσίας, προκειμένου να κάνει τη «βρόμικη δουλειά» στη γειτονιά του, εάν χρειαστεί.
Έλλειψη σχεδίου Β και στρατηγικής
ΔΙΚΑΙΩΣ μπορεί να ρωτήσει κάποιος: Καλά, δεν τα βλέπουν αυτά οι Αμερικανοί; Ακόμη και αυτός ο Πάπας έχει απολέσει προ πολλού το αλάθητο. Πόσω μάλλον οι ΗΠΑ, οι οποίες τα έχουν θαλασσώσει από το Ιράκ, ώς το Αφγανιστάν και ώς τη Λιβύη. Εξού και το γεγονός ότι υπάρχουν διάφοροι εντός των ΗΠΑ, και Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί, που υποστηρίζουν ότι η χώρα τους θα πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική της στην ανατολική Μεσόγειο, καθότι ο Ερντογάν «έχει ξεφύγει».
Η ίδια η κυπριακή κυβέρνηση εκτιμά ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ασκήσουν την επιρροή που θα ήθελαν επί της Άγκυρας στο Κυπριακό, λόγω των εσωτερικών και των περιφερειακών εξελίξεων. Είναι, δε, πρόδηλη η δική της λανθασμένη εκτίμηση περί του τι συμβαίνει στην περιοχή και ο εγκλωβισμός της στην πολιτική που τη θέλει να μην έχει σχέδιο Β.Που σημαίνει ότι δεν έχει στρατηγική! Διότι καμιά στρατηγική δεν είναι δυνατό να μην έχει εναλλακτικούς τρόπους δράσης. Βεβαίως, λανθασμένος είναι και ο στόχος, δηλαδή της ομοσπονδίας, για τους εξής λόγους:
Α) Είναι η τουρκική και βρετανική λύση, όπως αυτή εκπονήθηκε από το 1956 και εφαρμόστηκε με την εισβολή του ΄74 στη βάση του πληθυσμιακού, γεωγραφικού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, που αναμένει νομιμοποίηση με την ομοσπονδία.
Β) Είναι αντίθετη με τα δικά μας εθνικά συμφέροντα, καθώς και με εκείνα του Ισραήλ, της Αιγύπτου, ακόμη και των ΗΠΑ. Είναι όμως προσαρμοσμένη με τα συμφέροντα της Τουρκίας και της Βρετανίας. Συνεπώς, δεν είναι πάντα στην ίδια γραμμή τα αμερικανικά με τα βρετανικά και τουρκικά συμφέροντα.
Γ) Η εφαρμογή της ομοσπονδίας σημαίνει την τουρκική ενεργειακή, γεωπολιτική και γεωστρατηγική αναβάθμιση.
Ως εκ τούτου, δεν δημιουργεί συνθήκες ασφαλείας, αλλά μάλλον θα ακολουθήσει το ταραχώδες πεπρωμένο του Ιράκ, του Αφγανιστάν και τη Λιβύης. Επί τη βάσει αυτών των δεδομένων, δημιουργείται στις ΗΠΑ μια σχολή σκέψης που θέλει την αναθεώρηση της αμερικανικής στρατηγικής στην περιοχή μας και υποστηρίζει τη συμμαχία Ισραήλ, Κύπρου Ελλάδας, με τη συμμετοχή και της Αιγύπτου ως αντισταθμιστικού σταθεροποιητικού παράγοντα στον επιθετικό και ατίθασο Ερντογάν.
Βεβαίως, ακόμη και αν δεν υπήρχε αυτή η αμερικανική πολιτική τάση, θα έπρεπε να τη δημιουργήσουμε αφενός για να οικοδομηθούν συνθήκες ασφαλείας, αφετέρου για να εκμεταλλευτούμε το φυσικό αέριο και κυρίως για να εξεύρουμε λύση στη βάση της επανενσωμάτωσης των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία, και όχι της δική μας γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής προσάρτησης στην Τουρκία, μέσω αγωγών νερού (ένα έργο που ολοκληρώνεται) και φυσικού αερίου…
http://www.sigmalive.com/simerini/politics/150941-Ποιες τρεις επιλογές έχει υπόψη της η Λευκωσία για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και γιατί η βρετανική πολιτική μπορεί να μη συμπίπτει με την αμερικανική
-ΠΟΙΟΙ χρηματοδοτούν τη Χαμάς και το φλερτ αραβικών κρατών με το Ισραήλ
Το ζήτημα του φυσικού αερίου είναι συναφές με την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου, τα διαπλεκόμενα συμφέροντα των ΗΠΑ, της Τουρκίας, της Βρετανίας και των Αράβων, καθώς και με τη λύση του Κυπριακού. Άλλωστε, χωρίς ασφάλεια και συμμαχίες, χωρίς ισοζύγια δυνάμεων είναι δύσκολη η ομαλή εκμετάλλευση του φυσικού αερίου και η ανάπτυξη της περιοχής μας. Πολλές, δε, φορές τα συμφέροντα οδηγούν σε περίεργα παιχνίδια και ως εκ τούτου δεν είναι σίγουρο εάν τα συμφέροντα των ΗΠΑ συγκλίνουν με εκείνα των Βρετανών, ή εάν τα συμφέροντα του Λονδίνου συγκλίνουν με αυτά της Μόσχας.Όπως και τα συμφέροντα των Αράβων ή κάποιων από αυτούς δεν είναι σίγουρο εάν αποκλίνουν από εκείνα των Ισραηλινών και ούτω καθεξής. Το φυσικό αέριο, πάντως, είναι αναλόγως των περιπτώσεων εργαλείο σύγκλισης συμφερόντων και συμμαχιών, ή πηγή αντιπαλότητας και συγκρούσεων.
Στρατηγική απόφαση και επιλογές
Το φυσικό αέριο στην περιοχή μας δημιουργεί νέο γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό περιβάλλον. Και το ζητούμενο είναι πώς θα γίνει η εκμετάλλευσή του. Η κυπριακή κυβέρνηση, αναμένοντας και τα πορίσματα των νέων γεωτρήσεων, έχει υπόψη της τρεις βασικές επιλογές εκμετάλλευσης:
1. Τη δημιουργία του τερματικού στο Βασιλικό. Η υλοποίηση του σεναρίου αυτού εξαρτάται από τις ποσότητες του φυσικού αερίου που υπάρχουν στα υπό εκμετάλλευση οικόπεδα που έχουν πρόθεση να εκμεταλλευτούν η Noble, η ENI και η Total, και κατά πόσο οι εταιρείες αυτές θα συνδράμουν την κατασκευή του τερματικού σταθμού. Ακόμη, η επιλογή αυτή είναι συνάρτηση των αποφάσεων του Ισραήλ, εάν δηλαδή θα φέρει το δικό του φυσικό αέριο προς την Κύπρο ή εάν θα πράξει αλλιώς.
Δηλαδή, εάν θα το διοχετεύσει προς Τουρκία ή προς Αίγυπτο. Ή εάν θα εγκαθιδρύσει πλωτή μονάδα. Βεβαίως, σημαντικό είναι και κάτι άλλο: Κατά πόσο η Κυβέρνηση σε συνεννόηση με τα κόμματα, προφανώς σε επίπεδο Εθνικού Συμβουλίου, θα λάβει στρατηγική απόφαση για την κατασκευή του τερματικού. Και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι κοινή η εξής θέση:
Η Κύπρος θα καταστεί ενεργειακό κέντρο, γεγονός που προϋποθέτει στρατηγική και συμμαχίες κατά τρόπον ώστε όλες οι γειτονικές χώρες να διοχετεύουν το φυσικό αέριο στο Βασιλικό και απ' εκεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Και στην Ευρώπη και στην Ασία. Ένθερμος υποστηρικτής της θέσης αυτής είναι ο Σόλων Κασίνης, σύμβουλος του Έλληνα Πρωθυπουργού, ο οποίος θεωρεί επί τη βάσει μελετών ότι μπορεί η Κύπρος να απορροφήσει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, τον Λίβανο και την Αίγυπτο.
2. Με την εγκατάσταση πλωτής μονάδας. Αυτήν την επιλογή μελετά και το Ισραήλ.
3. Με τη μεταφορά του δικού μας φυσικού αερίου στην Αίγυπτο. Η πολιτική όμως κατάσταση στη γειτονική χώρα είναι επισφαλής και οι κίνδυνοι από τρομοκρατικά κτυπήματα, αυξημένοι. Προσφάτως, οι Ισραηλινοί συζήτησαν με την Αίγυπτο για την υπογραφή συμφωνίας πώλησης φυσικού αερίου από το Λεβιάθαν και υγροποίησής του στο LNG Damietta.
Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν αρνητική για το σενάριο του Βασιλικού. Όμως καθόλου δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η πολιτική αστάθεια στην Αίγυπτο είναι παγίδα και ανασταλτικός παράγοντας. Το 2012 η κυβέρνηση Μόρσι ακύρωσε τις συμφωνίες με το Ισραήλ για παραχώρηση φυσικού αερίου, ενώ οι αγωγοί με τους οποίους η Αίγυπτος προμήθευε φυσικό αέριο το Ισραήλ κτυπήθηκαν δεκαπέντε φορές.
Τουρκικός αγωγός και παιχνίδια συμφερόντων
Υπάρχει βεβαίως και η επιλογή μέσω Τουρκίας, μετά όμως τη λύση του Κυπριακού. Μια τέτοια εξέλιξη θα αναβαθμίσει την Τουρκία σε ενεργειακό περιφερειακό κέντρο. Η θέση της μάλιστα, ότι η υφιστάμενη κυπριακή ΑΟΖ θα πρέπει να τριχοτομηθεί μεταξύ της ίδιας και των δυο συνιστώντων κρατών, την καθιστά και χώρα παραγωγής, ένα πλεονέκτημα που δεν διαθέτει σήμερα με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, το οποίο δεν έχει υπογράψει.Οφείλει όμως να το πράξει, εάν θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ ή ακόμη και αν της δοθεί, τελικά, ειδική σχέση, αφού η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας είναι ενταξιακή υποχρέωση. Και αυτό, διότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας είναι τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου.
Η περί αγωγού προς την Τουρκία αντίληψη έχει διοχετευτεί από μια σχολή σκέψης, την οποία εκπροσωπεί αφενός ο Αμερικανός πρώην Υφυπουργός Μάθιου Μπράιζα, ο οποίος εργάζεται για την εξυπηρέτηση των τουρκικών συμφερόντων και αφετέρου οι Βρετανοί. Ειδικώς οι τελευταίοι δεν επιθυμούν όπως χρησιμοποιηθεί το φυσικό αέριο για τη στρατηγική και γεωπολιτική αναβάθμιση της Κύπρου και της Ελλάδας, διότι μια τέτοια εξέλιξη φοβούνται ότι θα περιορίσει τον δικό τους ρόλο στην περιοχή σε σχέση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, καθώς και με τον Αραβικό Κόσμο.Εξού και η βρετανική πολιτική εναντίον της ένταξης της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και στο ΝΑΤΟ. Η πολιτική αυτή δημιουργεί σύγκλιση συμφερόντων με την Τουρκία και τη Ρωσία. Οι Βρετανοί δεν θέλουν ούτε τη συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ με προέκταση προς την Ευρώπη και δη προς τη Γερμανία, η οποία, μετά από την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και την υφιστάμενη κατάσταση, που ομοιάζει με οικονομικό κλεφτοπόλεμο κυρώσεων, θα ήθελε να δει τη μερική έστω ενεργειακή απεξάρτησή της από τη Μόσχα.
Ο ενεργειακός διάδρομος Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας προς την Ευρώπη και δη προς τη Γερμανία, καθώς και με τη συμμετοχή της Αιγύπτου αποτελεί κόκκινο πανί και για το Λονδίνο και την Τουρκία. Το Λονδίνο δεν θα ήθελε να δει τη Γερμανία να δημιουργεί ερείσματα στη γειτονιά μας και εμείς να απεξαρτόμαστε από τη Βρετανία. Και η Τουρκία δεν θα ήθελε να έχει το Βερολίνο μέσα στα πόδια της στην περιοχή μας και μάλιστα ως σύμμαχο της Κύπρου και της Ελλάδας.
Η λογική του Μακιαβέλι
ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αποδεικνύουν ότι η βρετανική και τουρκική προπαγάνδα που είχε διοχετευθεί στα ΜΜΕ, και ισχυριζόταν ότι το Ισραήλ τα βρίσκει με την Άγκυρα στο θέμα του φυσικού αερίου, καταρρέει.Με αφορμή την τελευταία κρίση στη Λωρίδα της Γάζας, Ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε χιτλερικές τις μεθόδους των Ισραηλινών και είναι πλέον γνωστό ότι μαζί με το Κατάρ στηρίζουν και πολιτικά και οικονομικά τη «Χαμάς», η οποία αποτελεί ακραίο παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, που θεωρείται ως απειλή για τη Σαουδική Αραβία, η οποία εφαρμόζει με το Ισραήλ μυστική διπλωματία στη γνωστή μακιαβελική λογική: Ο εχθρός του εχθρού είναι φίλος. Οι Σαουδάραβες και οι λοιποί Άραβες δεν έχουν πρόβλημα να βάλουν φέσι στον Μακιαβέλι.
Εδικότερα οι Σαουδάραβες θεωρούν ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα δεν είναι «καθαρή ισλαμική οργάνωση», αλλά το αντίθετο. Ότι δηλαδή βάζει νερό στο κρασί της και μπορεί να λειτουργήσει σε διάφορα πολιτικά και θρησκευτικά περιβάλλοντα με τρόπο μετριοπαθή, για να καταλάβει την εξουσία. Υπό αυτές τις συνθήκες, εκλαμβάνεται ως απειλή για τη βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας, στην περίπτωση που θα υπερίσχυε στην Αίγυπτο και από εκεί αλλού.
Η Τουρκία και το Κατάρ υποστήριξαν και χρηματοδότησαν το καθεστώς Μόρσι, το οποίο όμως ανετράπη από τον αιγυπτιακό στρατό, ο οποίος είναι φιλοαμερικανικός και τον οποίο θέλει στην εξουσία για ευνόητους λόγους το Ισραήλ.
Είναι πρόδηλο ότι η Τουρκία και ο Μόρσι χρησιμοποιούσαν τη «Χαμάς» σε βάρος του Ισραήλ. Τελικώς, η Άγκυρα έχασε το παιχνίδι στην Αίγυπτο. Έτσι, λοιπόν, η Κύπρος θα ήταν δυνατό να έβγαινε κερδισμένη, εάν το είχε θελήσει και αν το θελήσει, υπό την έννοια ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Αίγυπτος θα προτιμούσαν ενεργειακά την Κύπρο παρά την Τουρκία.
Στρατηγικό βάθος και «βρόμικα παιχνίδια»
ΟΥΤΕ το Τελ Αβίβ ούτε το Κάιρο θα ήθελαν να δουν μια τουρκική γεωπολιτική αναβάθμιση: α) με αγωγό μέσω Τουρκίας. β) μέσω μιας λύσης στο Κυπριακό στη βάση των δυο συνιστώντων κρατών, που θα τριχοτομούσε την κυπριακή ΑΟΖ και θα έδινε τον έλεγχο, λόγω ισχύος, στην Άγκυρα. Ειδικότερα το Ισραήλ, που δεν έχει γεωστρατηγικό βάθος, δεν θα επιθυμούσε μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα έθετε την Κύπρο υπό τον πολιτειακό, ενεργειακό και γεωστρατηγικό έλεγχο της Τουρκίας, κλείνοντάς του έτσι τη μοναδική διέξοδο προς την Ευρώπη μέσω Κύπρου.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η Τουρκία θα αποκτούσε πλεονέκτημα στην κούρσα των περιφερειακών δυνάμεων και η εξέλιξη αυτή δεν συμφέρει ούτε στις ΗΠΑ, καθότι το σκηνικό που θα προκύψει από μια ομοσπονδιακή λύση, σε σχέση και με τα ζητήματα της ενέργειας και των ισοζυγίων δυνάμεων,
δεν θα οδηγήσει σε σταθερότητα, αλλά σε ένα νέο συγκρουσιακό περιβάλλον.
Εάν η ρεαλιστική σχολή σκέψης είναι ορθή, εάν δηλαδή η ασφάλεια και η σταθερότητα είναι αποτέλεσμα των ισοζυγίων δυνάμεων, τότε ούτε αγωγός θα πρέπει να περάσει από την Κύπρο στην Τουρκία, αλλά ούτε και λύση ομοσπονδίας θα πρέπει να υπογραφεί στο Κυπριακό. Διότι πρόκειται για μεταβλητές που ανατρέπουν έτι περαιτέρω τα ισοζύγια δυνάμεων, μια εξέλιξη που δεν επιθυμούν ούτε το Ισραήλ ούτε η Αίγυπτος ούτε και άλλα κράτη, για τη δική τους ασφάλεια και συμφέροντα. Ούτε ακόμη και αυτό το Ιράν θα ήθελε την τουρκική αναβάθμιση.Ειδικώς, δεν θα επιθυμούσε κάτι τέτοιο τώρα, καθότι, λόγω της κρίσης στο Ιράκ και της δράσης της τρομοκρατικής Σουνιτικής ISIS, βγαίνει δειλά - δειλά από τη διεθνή απομόνωση με τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ και της Ρωσίας, προκειμένου να κάνει τη «βρόμικη δουλειά» στη γειτονιά του, εάν χρειαστεί.
Έλλειψη σχεδίου Β και στρατηγικής
ΔΙΚΑΙΩΣ μπορεί να ρωτήσει κάποιος: Καλά, δεν τα βλέπουν αυτά οι Αμερικανοί; Ακόμη και αυτός ο Πάπας έχει απολέσει προ πολλού το αλάθητο. Πόσω μάλλον οι ΗΠΑ, οι οποίες τα έχουν θαλασσώσει από το Ιράκ, ώς το Αφγανιστάν και ώς τη Λιβύη. Εξού και το γεγονός ότι υπάρχουν διάφοροι εντός των ΗΠΑ, και Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί, που υποστηρίζουν ότι η χώρα τους θα πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική της στην ανατολική Μεσόγειο, καθότι ο Ερντογάν «έχει ξεφύγει».
Η ίδια η κυπριακή κυβέρνηση εκτιμά ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ασκήσουν την επιρροή που θα ήθελαν επί της Άγκυρας στο Κυπριακό, λόγω των εσωτερικών και των περιφερειακών εξελίξεων. Είναι, δε, πρόδηλη η δική της λανθασμένη εκτίμηση περί του τι συμβαίνει στην περιοχή και ο εγκλωβισμός της στην πολιτική που τη θέλει να μην έχει σχέδιο Β.Που σημαίνει ότι δεν έχει στρατηγική! Διότι καμιά στρατηγική δεν είναι δυνατό να μην έχει εναλλακτικούς τρόπους δράσης. Βεβαίως, λανθασμένος είναι και ο στόχος, δηλαδή της ομοσπονδίας, για τους εξής λόγους:
Α) Είναι η τουρκική και βρετανική λύση, όπως αυτή εκπονήθηκε από το 1956 και εφαρμόστηκε με την εισβολή του ΄74 στη βάση του πληθυσμιακού, γεωγραφικού και διοικητικού διαχωρισμού της Κύπρου, που αναμένει νομιμοποίηση με την ομοσπονδία.
Β) Είναι αντίθετη με τα δικά μας εθνικά συμφέροντα, καθώς και με εκείνα του Ισραήλ, της Αιγύπτου, ακόμη και των ΗΠΑ. Είναι όμως προσαρμοσμένη με τα συμφέροντα της Τουρκίας και της Βρετανίας. Συνεπώς, δεν είναι πάντα στην ίδια γραμμή τα αμερικανικά με τα βρετανικά και τουρκικά συμφέροντα.
Γ) Η εφαρμογή της ομοσπονδίας σημαίνει την τουρκική ενεργειακή, γεωπολιτική και γεωστρατηγική αναβάθμιση.
Ως εκ τούτου, δεν δημιουργεί συνθήκες ασφαλείας, αλλά μάλλον θα ακολουθήσει το ταραχώδες πεπρωμένο του Ιράκ, του Αφγανιστάν και τη Λιβύης. Επί τη βάσει αυτών των δεδομένων, δημιουργείται στις ΗΠΑ μια σχολή σκέψης που θέλει την αναθεώρηση της αμερικανικής στρατηγικής στην περιοχή μας και υποστηρίζει τη συμμαχία Ισραήλ, Κύπρου Ελλάδας, με τη συμμετοχή και της Αιγύπτου ως αντισταθμιστικού σταθεροποιητικού παράγοντα στον επιθετικό και ατίθασο Ερντογάν.
Βεβαίως, ακόμη και αν δεν υπήρχε αυτή η αμερικανική πολιτική τάση, θα έπρεπε να τη δημιουργήσουμε αφενός για να οικοδομηθούν συνθήκες ασφαλείας, αφετέρου για να εκμεταλλευτούμε το φυσικό αέριο και κυρίως για να εξεύρουμε λύση στη βάση της επανενσωμάτωσης των κατεχομένων στην Κυπριακή Δημοκρατία, και όχι της δική μας γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής προσάρτησης στην Τουρκία, μέσω αγωγών νερού (ένα έργο που ολοκληρώνεται) και φυσικού αερίου…
