29 Ιουλίου 2014

Πέρα από τη Γάζα

Η Γάζα είναι η αιματηρή και τραγική πρόσοψη μιας πρωτοφανούς στη σύγχρονη εποχή συνολικής κατάρρευσης της περιφερειακής σταθερότητας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή. Στο Ιράκ η προέλαση των τζιχαντιστών έχει δώσει τη χαριστική βολή στην έστω και προσχηματική ενότητα της χώρας: Ο ασθενής είναι κλινικά νεκρός και δεν μένει παρά να υπογραφεί το πιστοποιητικό θανάτου, η τριχοτόμηση δηλαδή της χώρας. Οι εξελίξεις στο Ιράκ επιταχύνουν την ήδη κυρίαρχη δυναμική πολυδιάσπασης της Συρίας σε θρησκευτική-κοινοτική βάση, μια εξέλιξη που θα έχει άμεσες επιπτώσεις και στον γειτονικό Λίβανο.Στη σκιά όλων των παραπάνω, η Λιβύη κατέρρευσε οριστικά καθώς τις τελευταίες βδομάδες διαλύθηκαν και τα τελευταία προσχήματα κυβερνητικής κεντρικής εξουσίας. Η χώρα δεν θα ακολουθήσει τον δρόμο του Ιράκ και της Συρίας, καθώς δεν θα υπάρχει απλά και μόνο τριχοτόμηση σε Κυρηναϊκή, Τριπολιτανία και Φεζάν, αλλά ολική κατάρρευση κάθε συντεταγμένης εξουσίας που θα παραπέμπει στη Σομαλία.

Η Λιβύη είναι το πιο ανάγλυφο παράδειγμα της καταστροφικής επέμβασης της Δύσης στον αραβικό κόσμο: Για αιώνες υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία και στη συνέχεια υπό την ιταλική διοίκηση, τη μοναρχία των Σενούσι και το καθεστώς Καντάφι η Λιβύη ήταν συνάρτηση της ισορροπίας ανάμεσα στις φυλές που απαρτίζουν τον πληθυσμό της χώρας. Ο Καντάφι κράτησε και διαφύλαξε τις ισορροπίες και εγκαθίδρυσε μια σχέση προστασίας-ελέγχου με τις μουσουλμανικές φυλές των γαλλόφωνων χωρών της υποσαχάριας Αφρικής.

Τρία χρόνια μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Καντάφι, οι ακραίοι ισλαμιστές κάλυψαν το κενό στην υποσαχάρια Αφρική, η Λιβύη διαλύεται και μια ακυβέρνητη χώρα ορμητήριο κάθε είδους τρομοκρατίας και λαθρομετανάστευσης παγιώνεται απέναντι στον ευρωπαϊκό Νότο.

Και βέβαια υπάρχει και το επόμενο κεφάλαιο της πιθανής επέμβασης στο Ιράκ της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, με την Αίγυπτο του Σίσι αργά ή γρήγορα να παρεμβαίνει στη Λιβύη. Επεμβάσεις που αντί να σταθεροποιήσουν ή να εξασφαλίσουν τη συντεταγμένη διάλυση κατεστραμμένων χωρών, είναι πολύ πιθανό να πυροδοτήσουν μεγαλύτερη ανάφλεξη με την πυρκαγιά να πλήττει τους ίδιους τους πυροσβέστες.

Στη μεν Αίγυπτο βρέθηκε ένας νέος Μουμπάρακ, αλλά δεν θα βρεθεί νέος Σαντάμ στο Ιράκ ούτε νέος Καντάφι στην Λιβύη, ενώ ο Ασαντ από ηγέτης της Συρίας υποβιβάζεται σε επικεφαλής των αλαουιτών.
kapopoulos@pegasus.gr
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64043443