Του Θοδωρή Καλούδη
Ισχυρίζομαι εδώ και καιρό πως η εκλογική δύναμη των κομμάτων έχει αφετηρία τις εκλογές του Μαϊου και όχι του Ιουνίου του 2012. Σας θυμίζω πως σε εκείνη την εκλογική αναμέτρηση η ΝΔ είχε λάβει 18,85 ο ΣΥΡΙΖΑ 16,78 και το ΠΑΣΟΚ 13,18.Αυτές ήταν οι δυνάμεις όπως διαμορφώθηκαν υπό το κράτος του μνημονίου, της οικονομικής κρίσης και του καταλογισμού των πολιτικών ευθυνών από το εκλογικό Σώμα. Οι εκλογές που ακολούθησαν είχαν το χαρακτήρα πολωτικής μονομαχίας δύο πολιτικών ρευμάτων που, σχηματικά, εξέφραζαν το «μνημονιακό» και το «αντιμνημονιακό μέτωπο. Η αύξηση των δυνάμεων της ΝΔ κατά 57% (στο 29,7%)και του ΣΥΡΙΖΑ κατά 60% (στο 26,9%) μέσα σε 40 ημέρες, προφανώς οφείλεται στον δημοψηφισματικό χαρακτήρα εκείνων των εκλογών.
Οι παραπάνω ψήφοι που πήραν τα δύο αυτά κόμματα, στη δεύτερη αναμέτρηση του Ιουνίου, ήταν κατά τεκμήριο παραδοσιακοί «δημοκρατικοί» ψήφοι που επέλεξαν το ένα ή το άλλο στρατόπεδο.
Στο διάστημα που ακολούθησε -και ενώ η κρίση διαρκεί- οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να καταγράφουν αυτή την πόλωση, με συγκυριακές ανακατατάξεις και πρόσθετο χαρακτηριστικό την περαιτέρω αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να συγκινήσει τους πρώην οπαδούς του, για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων και η συγκυβέρνηση με τον παραδοσιακό αντίπαλο. Και βέβαια, η δημοσκοπική καταγραφή της αυθόρμητης «πρόθεσης ψήφου» κινείται σήμερα πιο κοντά στα ποσοστά των εκλογών του Μαίου παρά του Ιουνίου.(Δηλαδή πιό κοντά στο 20% παρά στο 30%)
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσον ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ θα διατηρήσουν τις κύριες δυνάμεις τους και, σε ενδεχόμενες εκλογές, θα καταφέρουν και πάλι να τις «φουσκώσουν» με τις δανεικές ψήφους από τον κατακερματισμένο πλέον χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς.
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα κριθεί από την ικανότητα των πολιτικών παραγόντων του λεγόμενου «Δημοκρατικού Προοδευτικού» χώρου να ανασυγκροτήσουν σε νέες βάσεις την παράταξη. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, το 73,5% των ερωτηθέντων πιστεύει πως «υπάρχει κενό στο υπάρχον πολιτικό σύστημα», με τη συντριπτική πλειονότητά τους να το τοποθετεί μεταξύ Κέντρου και Αριστεράς. Κατά την ίδια δημοσκόπηση, πάνω από τρεις στους δέκα πολίτες (ποσοστό 33,6%) δηλώνουν πως το πολιτικό κενό θα μπορούσε να καλυφθεί από την κίνηση των 58. Επίσης, σε ποσοστό 24,3% οι πολίτες θεωρούν πως ενδεχόμενη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ και στελεχών της ΔΗΜΑΡ με τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη («58») θα μεταβάλει τους συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί μεταξύ των κομμάτων. Ένα ποσοστό 15% των ερωτηθέντων δήλωσε μάλιστα ότι αν οι “58″ γίνουν κόμμα θα ήταν η επιλογή τους στις επερχόμενες εκλογές.
Τα ευρήματα αυτά δικαιολογούν και τα ανάλογα πρόσφατων δημοσκοπήσεων, σύμφωνα με τα οποία μεγάλος αριθμός -πολλές φορές πλειοψηφικός- πολιτών που δηλώνουν ότι θα ψήφιζαν σήμερα ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνουν παράλληλα τη διαφωνία (ή απογοήτευση) με αυτά τα κόμματα, τόσο στο σύνολο όσο και σε επιμέρους κρίσιμες πολιτικές.
Κατά συνέπεια, οι δανεικοί ψήφοι που στήριξαν τη ΝΔ ή θέριεψαν το ΣΥΡΙΖΑ δεν θα πρέπει να θεωρούνται από τα επιτελεία αυτών των κομμάτων «δεδομένοι». Ανήκουν σε μια παράταξη που για την ώρα θεωρεί ότι δεν εκπροσωπείται, γι’ αυτό και οι ψήφοι της μεταναστεύουν από εδώ κι από εκεί. Αν αυτή η παράταξη εκπροσωπηθεί, όπως πρέπει , τότε θα αλλάξει δυναμικά το πολιτικό σκηνικό.
Ισχυρίζομαι εδώ και καιρό πως η εκλογική δύναμη των κομμάτων έχει αφετηρία τις εκλογές του Μαϊου και όχι του Ιουνίου του 2012. Σας θυμίζω πως σε εκείνη την εκλογική αναμέτρηση η ΝΔ είχε λάβει 18,85 ο ΣΥΡΙΖΑ 16,78 και το ΠΑΣΟΚ 13,18.Αυτές ήταν οι δυνάμεις όπως διαμορφώθηκαν υπό το κράτος του μνημονίου, της οικονομικής κρίσης και του καταλογισμού των πολιτικών ευθυνών από το εκλογικό Σώμα. Οι εκλογές που ακολούθησαν είχαν το χαρακτήρα πολωτικής μονομαχίας δύο πολιτικών ρευμάτων που, σχηματικά, εξέφραζαν το «μνημονιακό» και το «αντιμνημονιακό μέτωπο. Η αύξηση των δυνάμεων της ΝΔ κατά 57% (στο 29,7%)και του ΣΥΡΙΖΑ κατά 60% (στο 26,9%) μέσα σε 40 ημέρες, προφανώς οφείλεται στον δημοψηφισματικό χαρακτήρα εκείνων των εκλογών.
Οι παραπάνω ψήφοι που πήραν τα δύο αυτά κόμματα, στη δεύτερη αναμέτρηση του Ιουνίου, ήταν κατά τεκμήριο παραδοσιακοί «δημοκρατικοί» ψήφοι που επέλεξαν το ένα ή το άλλο στρατόπεδο.
Στο διάστημα που ακολούθησε -και ενώ η κρίση διαρκεί- οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να καταγράφουν αυτή την πόλωση, με συγκυριακές ανακατατάξεις και πρόσθετο χαρακτηριστικό την περαιτέρω αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να συγκινήσει τους πρώην οπαδούς του, για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων και η συγκυβέρνηση με τον παραδοσιακό αντίπαλο. Και βέβαια, η δημοσκοπική καταγραφή της αυθόρμητης «πρόθεσης ψήφου» κινείται σήμερα πιο κοντά στα ποσοστά των εκλογών του Μαίου παρά του Ιουνίου.(Δηλαδή πιό κοντά στο 20% παρά στο 30%)
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι κατά πόσον ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ θα διατηρήσουν τις κύριες δυνάμεις τους και, σε ενδεχόμενες εκλογές, θα καταφέρουν και πάλι να τις «φουσκώσουν» με τις δανεικές ψήφους από τον κατακερματισμένο πλέον χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς.
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα κριθεί από την ικανότητα των πολιτικών παραγόντων του λεγόμενου «Δημοκρατικού Προοδευτικού» χώρου να ανασυγκροτήσουν σε νέες βάσεις την παράταξη. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, το 73,5% των ερωτηθέντων πιστεύει πως «υπάρχει κενό στο υπάρχον πολιτικό σύστημα», με τη συντριπτική πλειονότητά τους να το τοποθετεί μεταξύ Κέντρου και Αριστεράς. Κατά την ίδια δημοσκόπηση, πάνω από τρεις στους δέκα πολίτες (ποσοστό 33,6%) δηλώνουν πως το πολιτικό κενό θα μπορούσε να καλυφθεί από την κίνηση των 58. Επίσης, σε ποσοστό 24,3% οι πολίτες θεωρούν πως ενδεχόμενη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ και στελεχών της ΔΗΜΑΡ με τη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη («58») θα μεταβάλει τους συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί μεταξύ των κομμάτων. Ένα ποσοστό 15% των ερωτηθέντων δήλωσε μάλιστα ότι αν οι “58″ γίνουν κόμμα θα ήταν η επιλογή τους στις επερχόμενες εκλογές.
Τα ευρήματα αυτά δικαιολογούν και τα ανάλογα πρόσφατων δημοσκοπήσεων, σύμφωνα με τα οποία μεγάλος αριθμός -πολλές φορές πλειοψηφικός- πολιτών που δηλώνουν ότι θα ψήφιζαν σήμερα ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ, δηλώνουν παράλληλα τη διαφωνία (ή απογοήτευση) με αυτά τα κόμματα, τόσο στο σύνολο όσο και σε επιμέρους κρίσιμες πολιτικές.
Κατά συνέπεια, οι δανεικοί ψήφοι που στήριξαν τη ΝΔ ή θέριεψαν το ΣΥΡΙΖΑ δεν θα πρέπει να θεωρούνται από τα επιτελεία αυτών των κομμάτων «δεδομένοι». Ανήκουν σε μια παράταξη που για την ώρα θεωρεί ότι δεν εκπροσωπείται, γι’ αυτό και οι ψήφοι της μεταναστεύουν από εδώ κι από εκεί. Αν αυτή η παράταξη εκπροσωπηθεί, όπως πρέπει , τότε θα αλλάξει δυναμικά το πολιτικό σκηνικό.