Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Μπορεί η σύγχρονη Γερμανία να οφείλει αρκετά από τη σημερινή της ισχύ
στο μεταπολεμικό Σχέδιο Μάρσαλ, αλλά δεν φαίνεται να συμφωνούν οι
Γερμανοί στο να κάνει και η χώρα τους –μαζί και με άλλες ευρωπαϊκές- το
ίδιο σήμερα για χάρη των δοκιμαζομένων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου.
Ενδεικτική του «διχασμού» που υπάρχει στο εσωτερικό της γερμανικής
κοινωνίας, οικονομίας και πολιτικής γύρω από την αναγκαιότητα ή μη ενός
νέου, γερμανικού κατά βάση αυτή τη φορά, «νέου σχεδίου Μάρσαλ» είναι η
δημόσια κόντρα μεταξύ του chief economist της γερμανικής κρατικής
επενδυτικής τράπεζας KfW (σ.σ. προϊστάμενος της οποίας είναι ο κ.
Βόφγκανγκ Σόιμπλε), κ. Γιέργκ Τσόινερ και του προέδρου του Συμβουλίου
των Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (γνωστό και ως «επιτροπή σοφών» της
Άνγκελ Μέρκελ), Κρίστοφ Σμιντ.
Στην τελευταία περιοδική έκδοση της KfW, ονόματι “Chancen” («Ευκαιρίες»), οι δύο σημαντικοί Γερμανοί οικονομολόγοι διασταυρώνουν τα ιδεολογικά ξίφη τους μέσω μιας κοινής συνέντευξης, με τον κ. Τσόινερ από την KfW να τάσσεται υπέρ ενός «νέου σχεδίου Μάρσαλ» στην Ευρώπη και τον κ. Σμιντ από την «Επιτροπή Σοφών» να εμφανίζεται «εξαιρετικά επιφυλακτικός», όπως ο ίδιος αυτοχαρακτηρίζεται, σε σχέση με ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και όλα αυτά λίγες μέρες πριν ορκιστεί η κυβέρνηση του «Μεγάλου Συνασπισμού» μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών υπό την κα. Άνγκελα Μέρκελ και ξεκινήσει τυπικά ένα εξαιρετικά δύσκολο- για όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις- πεντάμηνο μέχρι τις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2014…
Είναι «δύσκολη» η οικονομική κατάσταση στην ΕΕ, αλλά…
Οι κ.κ. Τσοινερ και Σμιντ συμφωνούν στο ότι «η κατάσταση» στην Ευρώπη «είναι δύσκολη». Ο κ. Σμιντ («Επιτροπή Σοφών») υποστηρίζει πως οι χώρες που βρίσκονται σε κρίση (σ.σ. μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) βρίσκονται σήμερα σε μία κατάσταση στην οποία «θα πρέπει να φοβούμαστε για ένα μακρύ χρονικό διάστημα χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης».
Ο κ. Τσόινερ (KfW) υποστηρίζει πως στις παραπάνω χώρες «υπάρχει έλλειμμα ανταγωνιστικότητας στον εξαγωγικό τομέα» και πως «είναι αδιανόητη μία ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς μέσω μίας αύξησης των μισθών». Στην αναγνώριση του δύσκολου χαρακτήρα της οικονομικής κατάστασης στην Ευρώπη σταματάει, όμως, η συμφωνία μεταξύ των κ.κ. Τσόινερ και Σμιντ.:
ΚfW: Χρειάζεται ένα είδος Σχεδίου Μάρσαλ. «Σοφοί»: Καμία επέμβαση σε μία ξένη οικονομία
Από την πλευρά του ο κ. Τσόινερ (KfW) προτείνει «ένα είδος Σχεδίου Μάρσαλ για την Ευρώπη». Ο ίδιος υποστηρίζει πως «η εισαγωγή φρέσκου χρήματος είναι αποφασιστικής σημασία κίνηση για τον επιχειρηματικό τομέα, προκειμένου να μπορέσουν ξανά να αναπτυχθούν οι χώρες οι οποίες εφαρμόζουν μεταρρυθμίσεις». Παράλληλα ο κ. Τσόινερ πιστεύει πως «μέχρι τώρα χρηματοδοτούμε πάνω απ’ όλα παλιά χρέη, αλλά καθόλου ανάπτυξη και καθόλου επενδύσεις προσανατολισμένες στο μέλλον. Με τις δικές τους δυνάμεις οι χώρες μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο πολύ δύσκολα, επειδή υπάρχει μεγάλο σχετικό έλλειμμα στον οικονομικο-πολιτικό χώρο τους». Αυτός ο χώρος προσδιορίζεται, σύμφωνα με τον κ. Τσόινερ, «από το κράτος, τον προϋπολογισμό του και από τις επιχειρήσεις». Ταυτόχρονα, «οι τράπεζες έχουν εξαντληθεί και δεν μπορούν επίσης να κάνουν κάτι», τονίζει ο κ. Τσόινερ.
Αντίθετα, ο κ. Σμιντ («Eπιτροπή Σοφών») αυτοχαρακτηρίζεται ως «επιφυλακτικός» σε σχέση με το ενδεχόμενο «ενός είδους σχεδίου Μάρσαλ για την Ευρώπη». Και αυτό γιατί «όποιος επεμβαίνει σε μία εθνική πραγματική οικονομία, πρέπει πάντα να αναρωτιέται μήπως θα μπορούσε να υποκαθιστά πιθανόν κάποιον τοπικό παράγοντα. «Εξάλλου», τονίζει ο κ. Σμιντ «αν μπορούν να ληφθούν σωστές αποφάσεις χωρίς την κατανόηση των ντόπιων», και έτσι, «τα χρήματα των Ευρωπαίων πιστωτών που θα δαπανηθούν με στόχο την παροχή κινήτρων, τελικά στην πραγματικότητα θα πάνε χαμένα».
ΚfW : Ναι στη συνεργασία με τις υπάρχουσες δομές κάθε χώρας. «Σοφοί»: Όχι στην υποκατάσταση της εθνικής ευθύνης
Ο κ. Τσόινερ (KfW) απαντά στις αιτιάσεις του κ. Σμιντ λέγοντας πως «η χρηματοδότηση που θα χρειαζόταν από τις τράπεζες είναι αυτή τη στιγμή απίθανη», γιατί «υπάρχει πιστωτικό αδιέξοδο σε πολλές χώρες της Ευρώπης» και πως «θα χρειαστεί ορισμένος χρόνος μέχρι να ξεπερασθεί αυτή η κατάσταση». Άποψη του κ. Τσόινερ είναι πως στόχος «δεν είναι η οικοδόμηση διαρθρωτικών δομών, αλλά η συνεργασία με τις ήδη υπάρχουσες δομές». «Εμείς, σαν KfW, το έχουμε κάνει αυτό ήδη δύο φορές. Στην Ισπανία, μέσω της πιστωτικής χρηματοδότησης για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στην Ελλάδα με τη μορφή ενός Ταμείου, στο οποίο συμμετέχουν επιχειρήσεις». Ο κ. Τσόινερ, παράλληλα, εκτιμά πως «η ανοικοδόμηση της Γερμανίας και το αναπτυξιακό θαύμα της είναι αξεχώριστα δεμένο με το Σχέδιο Μάρσαλ». «Επίσης οι ΗΠΑ», συμπληρώνει ο κ. Τσόινερ, « έδωσαν σε όλους να καταλάβουν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ότι θα έχουν στο επίκεντρο της προσοχή τους ένα συγκεκριμένο σύστημα» και, έτσι, «συνδέθηκε η χρηματοδότηση ολόκληρης της Ευρώπης με την ελεύθερη ευρωπαϊκή αγορά». «Οι ΗΠΑ έριξαν γέφυρα στο μέλλον με αυτόν τον τρόπο. Απ’ αυτό πρέπει να οριοθετηθούμε και εμείς σήμερα».
Αντίθετα ο κ. Σμιντ («Επιτροπή Σοφών») έχει προσέξει πως «οι χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα έχουν μία πρακτική στρατηγική να περιμένουν να λυθούν από κοινού τα δικά τους προβλήματα». «Οι εκπρόσωποι τους είναι βέβαιοι πως όταν προκύψει έκτακτη ανάγκη, θα επέμβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία θα τους υποκαταστήσει όταν η κατάσταση επιδεινωθεί», συμπληρώνει ο κ. Σμιντ.
Πηγή:www.capital.gr
Στην τελευταία περιοδική έκδοση της KfW, ονόματι “Chancen” («Ευκαιρίες»), οι δύο σημαντικοί Γερμανοί οικονομολόγοι διασταυρώνουν τα ιδεολογικά ξίφη τους μέσω μιας κοινής συνέντευξης, με τον κ. Τσόινερ από την KfW να τάσσεται υπέρ ενός «νέου σχεδίου Μάρσαλ» στην Ευρώπη και τον κ. Σμιντ από την «Επιτροπή Σοφών» να εμφανίζεται «εξαιρετικά επιφυλακτικός», όπως ο ίδιος αυτοχαρακτηρίζεται, σε σχέση με ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και όλα αυτά λίγες μέρες πριν ορκιστεί η κυβέρνηση του «Μεγάλου Συνασπισμού» μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών υπό την κα. Άνγκελα Μέρκελ και ξεκινήσει τυπικά ένα εξαιρετικά δύσκολο- για όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις- πεντάμηνο μέχρι τις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2014…
Είναι «δύσκολη» η οικονομική κατάσταση στην ΕΕ, αλλά…
Οι κ.κ. Τσοινερ και Σμιντ συμφωνούν στο ότι «η κατάσταση» στην Ευρώπη «είναι δύσκολη». Ο κ. Σμιντ («Επιτροπή Σοφών») υποστηρίζει πως οι χώρες που βρίσκονται σε κρίση (σ.σ. μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) βρίσκονται σήμερα σε μία κατάσταση στην οποία «θα πρέπει να φοβούμαστε για ένα μακρύ χρονικό διάστημα χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης».
Ο κ. Τσόινερ (KfW) υποστηρίζει πως στις παραπάνω χώρες «υπάρχει έλλειμμα ανταγωνιστικότητας στον εξαγωγικό τομέα» και πως «είναι αδιανόητη μία ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς μέσω μίας αύξησης των μισθών». Στην αναγνώριση του δύσκολου χαρακτήρα της οικονομικής κατάστασης στην Ευρώπη σταματάει, όμως, η συμφωνία μεταξύ των κ.κ. Τσόινερ και Σμιντ.:
ΚfW: Χρειάζεται ένα είδος Σχεδίου Μάρσαλ. «Σοφοί»: Καμία επέμβαση σε μία ξένη οικονομία
Από την πλευρά του ο κ. Τσόινερ (KfW) προτείνει «ένα είδος Σχεδίου Μάρσαλ για την Ευρώπη». Ο ίδιος υποστηρίζει πως «η εισαγωγή φρέσκου χρήματος είναι αποφασιστικής σημασία κίνηση για τον επιχειρηματικό τομέα, προκειμένου να μπορέσουν ξανά να αναπτυχθούν οι χώρες οι οποίες εφαρμόζουν μεταρρυθμίσεις». Παράλληλα ο κ. Τσόινερ πιστεύει πως «μέχρι τώρα χρηματοδοτούμε πάνω απ’ όλα παλιά χρέη, αλλά καθόλου ανάπτυξη και καθόλου επενδύσεις προσανατολισμένες στο μέλλον. Με τις δικές τους δυνάμεις οι χώρες μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο πολύ δύσκολα, επειδή υπάρχει μεγάλο σχετικό έλλειμμα στον οικονομικο-πολιτικό χώρο τους». Αυτός ο χώρος προσδιορίζεται, σύμφωνα με τον κ. Τσόινερ, «από το κράτος, τον προϋπολογισμό του και από τις επιχειρήσεις». Ταυτόχρονα, «οι τράπεζες έχουν εξαντληθεί και δεν μπορούν επίσης να κάνουν κάτι», τονίζει ο κ. Τσόινερ.
Αντίθετα, ο κ. Σμιντ («Eπιτροπή Σοφών») αυτοχαρακτηρίζεται ως «επιφυλακτικός» σε σχέση με το ενδεχόμενο «ενός είδους σχεδίου Μάρσαλ για την Ευρώπη». Και αυτό γιατί «όποιος επεμβαίνει σε μία εθνική πραγματική οικονομία, πρέπει πάντα να αναρωτιέται μήπως θα μπορούσε να υποκαθιστά πιθανόν κάποιον τοπικό παράγοντα. «Εξάλλου», τονίζει ο κ. Σμιντ «αν μπορούν να ληφθούν σωστές αποφάσεις χωρίς την κατανόηση των ντόπιων», και έτσι, «τα χρήματα των Ευρωπαίων πιστωτών που θα δαπανηθούν με στόχο την παροχή κινήτρων, τελικά στην πραγματικότητα θα πάνε χαμένα».
ΚfW : Ναι στη συνεργασία με τις υπάρχουσες δομές κάθε χώρας. «Σοφοί»: Όχι στην υποκατάσταση της εθνικής ευθύνης
Ο κ. Τσόινερ (KfW) απαντά στις αιτιάσεις του κ. Σμιντ λέγοντας πως «η χρηματοδότηση που θα χρειαζόταν από τις τράπεζες είναι αυτή τη στιγμή απίθανη», γιατί «υπάρχει πιστωτικό αδιέξοδο σε πολλές χώρες της Ευρώπης» και πως «θα χρειαστεί ορισμένος χρόνος μέχρι να ξεπερασθεί αυτή η κατάσταση». Άποψη του κ. Τσόινερ είναι πως στόχος «δεν είναι η οικοδόμηση διαρθρωτικών δομών, αλλά η συνεργασία με τις ήδη υπάρχουσες δομές». «Εμείς, σαν KfW, το έχουμε κάνει αυτό ήδη δύο φορές. Στην Ισπανία, μέσω της πιστωτικής χρηματοδότησης για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στην Ελλάδα με τη μορφή ενός Ταμείου, στο οποίο συμμετέχουν επιχειρήσεις». Ο κ. Τσόινερ, παράλληλα, εκτιμά πως «η ανοικοδόμηση της Γερμανίας και το αναπτυξιακό θαύμα της είναι αξεχώριστα δεμένο με το Σχέδιο Μάρσαλ». «Επίσης οι ΗΠΑ», συμπληρώνει ο κ. Τσόινερ, « έδωσαν σε όλους να καταλάβουν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ότι θα έχουν στο επίκεντρο της προσοχή τους ένα συγκεκριμένο σύστημα» και, έτσι, «συνδέθηκε η χρηματοδότηση ολόκληρης της Ευρώπης με την ελεύθερη ευρωπαϊκή αγορά». «Οι ΗΠΑ έριξαν γέφυρα στο μέλλον με αυτόν τον τρόπο. Απ’ αυτό πρέπει να οριοθετηθούμε και εμείς σήμερα».
Αντίθετα ο κ. Σμιντ («Επιτροπή Σοφών») έχει προσέξει πως «οι χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα έχουν μία πρακτική στρατηγική να περιμένουν να λυθούν από κοινού τα δικά τους προβλήματα». «Οι εκπρόσωποι τους είναι βέβαιοι πως όταν προκύψει έκτακτη ανάγκη, θα επέμβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία θα τους υποκαταστήσει όταν η κατάσταση επιδεινωθεί», συμπληρώνει ο κ. Σμιντ.
