Την ταυτότητα και των δύο ρευμάτων σφράγισε η αντίσταση στις κατακτητικές-αποικιοκρατικές προθέσεις της Δύσης: Από τον Μοχάμετ Αλι στην Αίγυπτο στις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι τους Νεότουρκους και τον Κεμάλ στις αρχές του 20ού με κατάληξη τον Νάσερ στη δεκαετία του '50 και το κόμμα Μπάαθ την ίδια εποχή, ένας είναι ο κοινός παρονομαστής: υιοθετώ συνολικά τη δυτική αντίληψη περί κράτους για να μη γίνω αποικία της Δύσης.
Με τη μετατροπή των κοσμικών εκσυγχρονιστών σε διεφθαρμένο μηχανισμό εξουσίας, άρχισε να διαμορφώνεται ο αντίλογος του πολιτικού ισλάμ: Η κοσμική κυβερνώσα ελίτ είναι υστερόγραφο της αποικιοκρατίας, κλειστό κύκλωμα εξουσίας που εξυπηρετεί κατά προτεραιότητα ξένα συμφέροντα, η επιστροφή στην παράδοση -πραγματική ή εκ των υστέρων κατασκευασμένη- είναι ο μόνος δρόμος για την εθνική και κοινωνική χειραφέτηση.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό μετωπικής σύγκρουσης καταρρέει μια παράδοση αιώνων στη Μέση Ανατολή, η ειρηνική συμβίωση θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο η παράδοση αυτή έχει ιστορικό βάθος περίπου επτά χιλιετιών...
Το μεγάλο λάθος, τόσο του πολιτικού ισλάμ όσο και της κοσμικής ιδεολογίας, είναι ότι πλέον από το Κάιρο, μέχρι την Τύνιδα αλλά και τη Δαμασκό υπάρχει ένα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης που αρνείται να κάνει επιλογές αυταρχισμού.
Στην Αίγυπτο η πλειοψηφία των διαδηλωτών που βγήκε στους δρόμους για να ζητήσει την παραίτηση του Μόρσι, τον Ιανουάριο του 2011 ζητούσε την παραίτηση Μουμπάρακ. Με τα παραπάνω δεδομένα, η προοπτική των εξελίξεων στη χώρα δεν είναι μόνον μια σύγκρουση ισλαμιστών - κοσμικών με διαιτητή τον στρατό: αν η μεταβατική κυβέρνηση δεν εξασφαλίσει την παραμονή του πολιτικού ισλάμ στη θεσμική νομιμότητα, τότε θα υπάρξει μοιραία και αυτόματα αυταρχικός εκφυλισμός που θα αποξενώσει μεγάλο τμήμα αυτών που πανηγύρισαν στην αναγγελία του πραξικοπήματος.
kapopoulos@pegasus.gr
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
