Μετά τα δημοσιεύματα που
υποστηρίζουν ότι Γαλλία, Ιταλία και Ελλάδα περιλαμβάνονται στους 38
στόχους που παρακολουθούσε η αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας αλλά
και εκείνα που ανέφεραν ότι ακόμη και η Αγγελα Μέρκελ έπεσε θύμα
κατασκοπείας, ευρωπαίοι αξιωματούχοι ζητούν εξηγήσεις από την Ουάσιγκτον
και προειδοποιούν ότι το σκάνδαλο ενδέχεται να πλήξει τις
διαπραγματεύσεις για δημιουργία διατλαντικής ζώνης ελεύθερων συναλλαγών.
Η βρετανική εφημερίδα "Γκάρντιαν" υποστήριξε ότι η Γαλλία, η
Ιταλία και η Ελλάδα περιλαμβάνονται μεταξύ των 38 στόχων που
παρακολουθούνταν από την αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA).
Σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσε ο αμερικανός πρώην σύμβουλος της
NSA Έντουαρντ Σνόουντεν, οι μυστικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών
κατασκόπευαν την αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Νέα Υόρκη, την
πρεσβεία στην ουάσιγκτον ενώ σε ένα έγγραφο -που χρονολογείται από το
Σεπτέμβριο του 2010- αναφέρονται ως "στόχοι" 38 πρεσβείες και αποστολές
μεταξύ των οποίων της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας, του Μεξικού,
της Νότιας Κορέας, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και της Τουρκίας. Σε αυτό
αναφέρονται επίσης λεπτομερώς οι τρόποι κατασκοπείας για κάθε στόχο που
αφορούν τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες και την τοποθέτηση "κοριών" σε
μηχανήματα εντός των πρεσβειών.
Βάσει του δημοσιεύματος της "Γκάρντιαν", η επιχείρηση παρακολούθησης
της γαλλικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ ονομάσθηκε "Μπλάκφουτ" και αυτή που
είχε στόχο την πρεσβεία της Γαλλίας στην Ουάσινγκτον "Ουάμπας". Η
πρεσβεία της Ιταλίας στην Ουάσινγκτον ήταν στόχος μιας επιχείρησης με
την κωδική ονομασία "Μπρινό" ενώ η παρακολούθηση της ελληνικής αποστολής
στον ΟΗΕ έφερε την κωδική ονομασία "Πάουελ" και η επιχείρηση εναντίον
της ελληνικής πρεσβείας την ονομασία "Κλοντάικ".
Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό "Σπίγκελ", στο κατασκοπευτικό
πρόγραμμα περιλαμβάνονταν όχι μόνον η εγκατάσταση μικροφώνων μέσα στο
κτίριο της ΕΕ στην Ουάσιγνκτον, αλλά επίσης η διείσδυση στο δίκτυο
πληροφορικής που επέτρεπε σ' αυτούς που παρακολουθούσαν να διαβάζουν το
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και τα εσωτερικά έγγραφα. Η αντιπροσωπεία της ΕΕ
στον ΟΗΕ παρακολουθούνταν με τον ίδιο τρόπο, σύμφωνα πάντα με τα
έγγραφα αυτά, στα οποία οι Ευρωπαίοι αναφέρονται ρητά ως "στόχοι προς
προσβολήν". Το Σπίγκελ υποστήριξε ότι η Γερμανία είναι "η ευρωπαϊκή
χώρα που παρακολουθείται περισσότερο" από την NSA, με 500 εκατομμύρια
τηλεφωνικές και ιντερνετικές συνδέσεις να παρακολουθούνται κάθε μήνα.
Μια "φυσιολογική" ημέρα κατασκοπείας αφορά περίπου 15 εκατομμύρια
τηλεφωνικές κλήσεις καταγεγραμμένες στη Γερμανία, έναντι περίπου δύο
εκατομμυρίων καθημερινώς στη Γαλλία, σύμφωνα με την ίδια πηγή και
πιθανότατα δεν ξέφυγε από την κατασκοπεία ούτε η Άγκελα Μέρκελ.
Θύελλα αντιδράσεων στην Ευρώπη
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι αποκαλύψεις προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις
από πλευράς ευρωπαίων αξιωματούχων και οι διαβεβαιώσεις του αμερικανού
αναπληρωτή συμβούλου εθνικής ασφαλείας Μπεν Ρόουντς ότι οι Ευρωπαίοι
είναι "μεταξύ των στενότερων συμμάχων" των ΗΠΑ δεν φάνηκαν αρκετές για
να τους καθησυχάσουν.
Οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν για τις συνέπειες που θα προκαλέσει
το σκάνδαλο της κατασκοπείας στη διαπραγμάτευση μιας διατλαντικής ζώνης
ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς έκανε λόγο για ένα πιθανόν "τεράστιο
σκάνδαλο" και ο οικολόγος ευρωβουλευτής Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ ζήτησε να
σταματήσουν αμέσως οι σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για μια διατλαντική
συνθήκη ελεύθερων συναλλαγών, όσο δεν υπογράφεται συμφωνία με τις ΗΠΑ
για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
"Οι εταίροι δεν κατασκοπεύουν ο ένας τον άλλο", δήλωσε η ευρωπαία
επίτροπος Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ. "Δεν μπορούμε να
διαπραγματευόμαστε μια μεγάλη διατλαντική αγορά όταν υπάρχει η παραμικρή
υπόνοια πως οι εταίροι μας κάνουν υποκλοπές στα γραφεία των ευρωπαίων
διαπραγματευτών", είπε χαρακτηριστικά, καλώντας τις ΗΠΑ "να διαλύσουν
πολύ γρήγορα αυτές τις υπόνοιες".
Ο ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Κάρελ Ντε Γκαχτ δήλωσε μιλώντας σε
βελγικό τηλεοπτικό κανάλι πως, αν οι κατηγορίες αυτές επιβεβαιωθούν, η
υπόθεση είναι "πολύ σοβαρή". "Καθαρότητα, αλήθεια και διαφάνεια: αυτά
είναι που μπορούμε και που πρέπει να περιμένουμε από τους φίλους και
συμμάχους μας. Οι αμερικανικές εξηγήσεις είναι απαραίτητες και
κατεπείγουσες", δήλωσε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter ο γάλλος
επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ.
Η Γαλλία ζήτησε εξηγήσεις "το συντομότερο δυνατόν". "Αυτά τα
γεγονότα, εάν επιβεβαιωθουν, είναι εντελώς απαράδεκτα", δήλωσε ο
υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς. Η υπουργός Δικαιοσύνης Κριστιάν
Τομπιρά προχώρησε περισσότερο λέγοντας πως, αν η Ουάσινγκτον
πραγματοποίησε πράγματι τις επιχειρήσεις κατασκοπείας που περιγράφονται
από το "Σπίγκελ", αυτό θα ήταν "μια αχαρακτήριστη εχθρική πράξη".
Για τη γερμανίδα ομόλογό της Ζαμπίνε Λόιτχοϊσερ-Σνάρενμπεργκερ, η
οποία ζήτησε επίσης να δοθούν "εξηγήσεις, αμέσως και λεπτομερώς", η
υπόθεση " φέρνει στο νου ενέργειες μεταξύ εχθρών στη διάρκεια του Ψυχρού
Πολέμου".
Η αμερικανική Εθνική Διεύθυνση Υπηρεσιών Πληροφοριών (ODNI),
στην οποία υπάγονται οι 17 υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας αναφέρει σε
ανακοίνωσή της πως οι ΗΠΑ "θα απαντήσουν με τον αρμόζοντα τρόπο" στην ΕΕ
και στα κράτη μέλη της μέσω των διπλωματικών διαύλων. Ερωτηθείσα από το
Γαλλικό Πρακτορείο, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μαρί Χαρφ
αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Το 2003, η ΕΕ είχε πράγματι επιβεβαιώσει την ανακάλυψη ενός συστήματος
τηλεφωνικών υποκλοπών στα γραφεία πολλών χωρών --μεταξύ των οποίων η
Γαλλία, η Γερμανία, η Ισπανία, η Βρετανία, η Αυστρία και η Ιταλία-- στην
έδρα του Συμβουλίου αλλά είναι άγνωστο εάν πρόκειται για την ίδια
υπόθεση, καθώς η έρευνα της βελγικής δικαιοσύνης δεν είχε καταλήξει σε
συμπέρασμα.
