ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ, ΟΡΓΗ, ΦΟΒΟΣ ΚΑΙ ΝΤΡΟΠΗ

Του ΑΠ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

Είναι κοινός τόπος ότι οι δημοσκοπήσεις πέφτουν συχνά έξω τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες. Τόσο έξω που έχεις την υποψία, αν όχι τη βεβαιότητα, ότι είτε το εργαλείο είναι ατελές είτε οι δημοσκόποι δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Παράδειγμα. Η ηγεσία είχε ενημερωθεί από τον Ιανουάριο/ Φεβρουάριο (!) πέρυσι ότι στις εκλογές (δεν είχαν προκηρυχθεί ακόμα) ο ΣΥΡΙΖΑ θα «έπιανε» 17%-γνωρίζω άριστα ποιος ενημέρωσε και ποιοι ενημερώθηκαν. Δικαιολογημένα η πληροφορία δεν έγινε πιστευτή. Ωστόσο το Μάϊο επιβεβαιώθηκε απολύτως. Η δημοσκόπηση ήταν από πηγή εκτός Ελλάδας. Γνωστός και σοβαρός, ως επιστήμων, δημοσκόπος αρνήθηκε προσφάτως ότι αυτό ήταν δυνατόν να έχει συμβεί.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε, ανέβαινε πόντο-πόντο τις τελευταίες 15 μέρες πριν από τις εκλογές του Μαίου. Ωστόσο όταν πληροφορήθηκε τι ποσοστά δίνει τώρα ή ίδια πηγή (που είχε προβλέψει το αποτέλεσμα του Μαϊου) στο ΣΥΡΙΖΑ, στη ΧΑ στη ΝΔ και στους ΑΝΕΛ προτίμησε να αλλάξει κουβέντα. Η αυθόρμητη αντίδρασή του, όμως, ως προς το ποσοστό της ΧΑ, ήταν εμμέσως επιβεβαιωτική-για την ΧΑ και το σύνολο. Πάντως ότι βλέπουμε και διαβάζουμε τώρα κατά συρροή δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα όπως την περιγράφουν οι δημοσκοπήσεις αλλοδαπών πηγών. Τούτο δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι οι ξένες πηγές είναι πάντα ακριβείς ή ότι δεν παίζουν παιχνίδια (και αυτές) όπως και οι ελληνικές. Δέσμευση μου επιβάλλει να μην δημοσιοποιήσω ποσοστά. Άλλωστε δεν αποκλείονται αποκλίσεις αν συμβούν ριζικές αλλαγές. Γενικώς, το εκλογικό αποτέλεσμα διαμορφώνεται και διαφαίνεται πολύ πριν, μήνες πριν, από τις εκλογές. Μπορεί να δει κανείς αναλυτικά την τελευταία δημοσκόπηση της MRB στο real. gr ή την αναδημοσίευση στην ΙΣΚΡΑ. Τα «ποιοτικά χαρακτηριστικά» αποκαλύπτουν μια αισθητή απόσταση/αντίφαση ανάμεσα στα συναισθήματα του κόσμου και στην ψήφο του όπως εμφανίζεται στη δημοσκόπηση. Η απόσταση συναισθημάτων/αποτελέσματος είναι ανεξήγητη εκτός αν εγκαταλείψουμε την επιστήμη και ασχοληθούμε με προθέσεις.

Δυο σημεία της δημοσκόπησης τράβηξαν την προσοχή μου. Το ένα είναι οι μετακινήσεις από κόμμα σε κόμμα. Το άλλο είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν στον κόσμο. Τα θεωρώ αλληλένδετα.

Οι μετακινήσεις: Από τη ΝΔ προς τον ΣΥΡΙΖΑ 5,2% ενώ προς την ΧΑ 5,9 και προς τους ΑΝΕΛ 2,2. Από τον ΣΥΡΙΖΑ προς τη ΧΑ 4,4 (προς τη ΝΔ υπάρχει κενό), προς το ΚΚΕ 1,9 και προς τη ΔΗΜΑΡ 1,2. Σε βάθος ανάλυση θα οδηγούσε σε πολλά συμπεράσματα. Συγκρατώ μόνο ότι η περίπου ισοδύναμη διαρροή ψηφοφόρων της ΝΔ προς ΧΑ και προς ΣΥΡΙΖΑ υποδηλώνει ότι τα ιδεολογικά κριτήρια και η προηγούμενη πολιτική τοποθέτηση των ψηφοφόρων είναι άκρως εξασθενημένα. Το επιβεβαιώνει η διαρροή ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ προς τη ΧΑ. Η συγκεκριμένη διαρροή δεν με εκπλήσσει, επιβεβαιώνει ότι η ψήφος δεν ήταν (κυρίως) ιδεολογική, όπως έχω υποστηρίξει επανειλημμένα. Οι συγκλίσεις στη λαϊκή βάση είναι ανοιχτές, μόνο τυφλοί, κουφοί και δογματικοί το αρνούνται, το καταπολεμούν.

Τα συναισθήματα: Η απογοήτευση αγγίζει το 70%. Η οργή το 60%. Ο φόβος και η ντροπή είναι η καθεμιά από 40%. Αυτά τα συναισθήματα καθοδηγούν την ψήφο αφού ούτε η ΧΑ ούτε όμως και η Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δώσει στέρεο πολιτικό/ιδεολογικό πλαίσιο και τόνο σ’ αυτά τα συναισθήματα. Γι’ αυτό έχουν (ασταθείς) ψηφοφόρους αλλά όχι πιστούς οπαδούς. Γι’ αυτό η ΧΑ δεν διαθέτει «τάγματα εφόδου». Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται εκτός κλίματος. Πάλι με (αρνητικό) παράδειγμα: η ΧΑ προσελκύει επειδή πατάει σε ότι εξοργίζει ή απογοητεύει: στο Μεταναστευτικό, στην εξόφθαλμη έλλειψη πατριωτισμού, στη ντροπή από την εθνική (ατομική και συλλογική) ταπείνωση. Δεν πάει πέρα από το να αναποδογυρίζει τραπεζάκια και να μοιράζει γροθιές. Αλλά δείχνει ότι «κάτι κάνει», ο κόσμος εισπράττει διάθεση αντίδρασης. Η Αριστερά δεν ασχολείται ή θολώνει και πάντως βρίσκεται εκτός κλίματος σε σχέση με αυτά τα κυρίαρχα συναισθήματα που πηγάζουν από πραγματικά καυτά ζητήματα. Αδυνατεί, λοιπόν, να τους δώσει ιδεολογική/πολιτική έκφραση. Η ΧΑ δεν απειλεί το σύστημα (ξύλο ρίχνει και η αστυνομία, επί πλέον και δακρυγόνα) και ακριβώς επειδή δεν το απειλεί τη διαφημίζουν ως συστημικό κίνδυνο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υστερεί όχι επειδή δεν είναι αρκετά αριστερός, επειδή είναι ρεβιζιονιστής, επειδή δεν θέλει να βγούμε από το ευρώ, την ευρωζώνη ή το ΝΑΤΟ. Αλλά επειδή πχ αδυνατεί να απευθυνθεί στον συντηρητικό ψηφοφόρο με τη θρυμματισμένη αξιοπρέπεια, ατομική και εθνική. Αδυνατεί να απευθυνθεί στα δυναμικά στοιχεία της κοινωνίας που βρήκαν πρόχειρο παράπηγμα στη ΧΑ ή φεύγουν προς τα εκεί (ΣΥΡ προς ΧΑ 4,4%, περίπου 1% του εκλογικού σώματος) και λέγοντας δυναμικά στοιχεία δεν εννοώ βεβαίως τις, υποτίθεται επαναστατικές, άναρθρες ως επί το πλείστον, κραυγές ορισμένων εθισμένων στο περιθώριο (κάποτε τους έλεγαν σεχταριστές) ή απομονωμένων διανοουμένων, σεβαστών κατά τα άλλα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως δεν απειλεί το καπιταλιστικό σύστημα αλλά προκαλεί φόβο σε όσους συνεργούν διαχρονικά στην εξαχρείωση της χώρας και γι’ αυτό τον εμφανίζουν ως συστημικό κίνδυνο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υστερεί επειδή, με δυο λόγια, αδυνατεί να βρει ή δεν τολμάει να πει αυτό που μπορεί να μας εμπνεύσει και να μας ενώσει, να το προτάξει, να επιμένει, να μας παρακινήσει να κάνουμε το πρώτο βήμα. Στη Μεγάλη Πορεία για εθνική ανάταση, ατομική και συλλογική αξιοπρέπεια. Όπως λέει και ο Λαοκράτης Βάσσης «όταν τα προβλήματα είναι εθνικά και οι λύσεις είναι εθνικές». Είναι και το μόνο που μπορεί να δώσει πνοή στο Συνέδριο, να κεντρίσει το ενδιαφέρον του κόσμου. Διαφορετικά, μιλήσουν ή σωπάσουν, λίγοι ή πολλοί, η φωνή των Συνέδρων θα είναι φωνή βοώντος εν τη ερήμω.

Δευτέρα 1 Ιουλίου 2013.