Του Μιχάλη Παπαδόπουλου
- Εξαιρετικά κρίνονται τα αποτελέσματα της συνάντησης Φωτίου - Γιαλόμ - Σε πορεία ουσιαστικής αναβάθμισης εισέρχονται οι κυπρο-ισραηλινές σχέσεις, με τη στρατηγική συνεργασία των δύο χωρών να υλοποιείται έμπρακτα
- ΤΕΛΗ Μαΐου συνάντηση των τεχνικών επιτροπών των δύο Υπουργείων Άμυνας στην Κύπρο
Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου Άμυνας, τα αποτελέσματα ήταν πέραν του αναμενομένου θετικά, καθώς κατά τη συνάντηση καταγράφηκε η βούληση των δύο χωρών για εδραίωση της στρατηγικής τους συνεργασίας, ενώ η συζήτηση «προχώρησε εις βάθος, αγγίζοντας πολλές πτυχές των διακρατικών σχέσεων στα θέματα στρατηγικής και ασφάλειας».
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, η ισραηλινή πλευρά κατέστησε, πέραν πάσης αμφιβολίας, σαφές, ότι η πρόσφατη «επαναπροσέγγιση» Τελ-Αβίβ και Άγκυρας, έπειτα από τις αμερικανικές παροτρύνσεις, ποσώς διαταράσσει τις σχέσεις του Ισραήλ με την Κύπρο, ούτε διαφοροποιεί τη σημασία της χώρας μας για το Τελ-Αβίβ ως στρατηγικού εταίρου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, πέραν, βεβαίως, των κοινών ενεργειακών συμφερόντων.
Η Κύπρος εξακολουθεί να προσφέρει στο Ισραήλ το απαραίτητο στρατηγικό βάθος, σε μια περιοχή ανώμαλης και απειλητικής γειτονίας, διαμηνύθηκε από τους Ισραηλινούς ιθύνοντες προς τους Κύπριους συνομιλητές τους, ενώ αποτελεί γέφυρα επικοινωνίας με την Ευρώπη, παρά τις πολύ καλές σχέσεις που διατηρεί το Τελ Αβίβ με την Ε.Ε.
Η στρατηγική της Τουρκίας
Παράλληλα, η ισραηλινή πλευρά σταθμίζει με θετικό πρόσημο τις πολύ καλές έως άριστες σχέσεις που διατηρεί η Κύπρος με τις χώρες της περιοχής, θεωρώντας ότι θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο «γεφυροποιού», στο πλαίσιο του διακρατικού διαλόγου και της συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και ενόψει ενδεχόμενων έκρυθμων καταστάσεων ένεκα της συριακής κρίσης, που, όπως διαπιστώθηκε στη συνάντηση, αντιμετωπίζεται και από τις δύο χώρες με μεγάλο προβληματισμό.
Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό, επισημάνθηκε η σημασία που έχει η Κύπρος σε μια ενδεχόμενη «αναδιάταξη συσχετισμών» στην περιοχή λόγω της συριακής κρίσης, που εμπλέκει και άλλες χώρες, όπως ο Λίβανος, το Ιράν αλλά και η Τουρκία.
Ως προς τον γενικότερο ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή αλλά και τις ευρύτερες στρατηγικής σκοπεύσεις της Άγκυρας, η βασική εκτίμηση των Ισραηλινών φαίνεται να παραμένει αναλλοίωτη: ότι η Άγκυρα επιχειρεί να ασκήσει έναν ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή, μέσα από διάφορες μορφές στρατηγικού ελέγχου, που αντίκειται τόσο στα ισραηλινά συμφέροντα αλλά και στη διατήρηση της ασφάλειας και της ισορροπίας στην περιοχή.
Ασφάλεια και ενεργειακή ασφάλεια
Ένα από τα ζητήματα που ηγέρθησαν μετ’ επιτάσεως στη συνάντηση ήταν το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας, που φαίνεται να αποτελεί υψίστης προτεραιότητας για την ισραηλινή ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, έπειτα από ισραηλινή «απαίτηση», συμφωνήθηκε να ενεργοποιηθούν άμεσα οι τεχνικές επιτροπές εμπειρογνωμόνων των δύο υπουργείων. Σύμφωνα με πληροφορίες, αλλά και σύμφωνα με χθεσινές δηλώσεις του κ. Φωτίου, η πρώτη συνάντηση συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί επί κυπριακού εδάφους το διήμερο 28-29 Μαΐου.
Οι εργασίες των τεχνικών επιτροπών θα προλειάνουν παράλληλα και το έδαφος για την επικείμενη επίσκεψη του κ. Γιαλόμ στην Κύπρο, ο οποίος έκανε αποδεκτή πρόταση του κ. Φωτίου να επισκεφθεί το νησί μας, και εκφράζεται εκατέρωθεν η πεποίθηση ότι, κατά τη δεύτερη συνάντηση μεταξύ των δύο Υπουργών Άμυνας, θα καταστεί δυνατή και η υπογραφή των πρώτων συμφωνιών στα θέματα ενεργειακής ασφάλειας, ως απότοκο του διαλόγου που θα αναπτυχθεί σε επίπεδο επιτροπών.
Συμφωνήθηκε, επιπρόσθετα, ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία και στο θέμα της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή, ενώ συζητήθηκαν επίσης θέματα που άπτονται της ασφάλειας των δύο χωρών, αλλά και ευρύτερα.
Τρίγωνο Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας
Αμέσως μετά το πέρας των εορτών του Πάσχα, σε ημερομηνία που αναμένεται να οριστεί, θα πραγματοποιηθεί και η επόμενη κοινή άσκηση έρευνας και διάσωσης, η οποία ήταν προγραμματισμένη για τις 29-30 Απριλίου, αλλά αναβλήθηκε λόγω των «αγίων ημερών».
Κοινή είναι η πρόθεση, αυτή η συνεργασία να διευρυνθεί και με τη συμμετοχή της Ελλάδας. Προς την κατεύθυνση αυτή, όπως πληροφορούμαστε, οι δύο χώρες συμφώνησαν να προτείνουν στην ελληνική πλευρά να συμμετάσχει σε επόμενη άσκηση έρευνας και διάσωσης που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.Η ισραηλινή πλευρά επέδειξε, παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες μας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη δυσχερή οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Κύπρος, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι δεν θα πρέπει τα θέματα άμυνας και ασφάλειας να υποβαθμιστούν λόγω της οικονομικής κρίσης.Οι δύο υπουργοί συμφώνησαν, επίσης, να έχουν σταθερή και απευθείας επικοινωνία, ιδία σε έκτακτες περιόδους κρίσης.
Ισραηλινό λόμπι υπέρ της Κύπρου
Πάντως, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες μας, ένας ιδιαίτερα σημαντικός παράγων για την Κύπρο αλλά και τις προοπτικές των κυπρο-ισραηλινών σχέσεων είναι η ύπαρξη ενός ισχυρού φιλοκυπριακού λόμπι στο ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας, με ισχυρές θέσεις επιρροής σε ολόκληρη την υπηρεσιακή πυραμίδα, το οποίο θεωρεί ότι, η Κύπρος, ανεξαρτήτως οιωνδήποτε άλλων παραγόντων, θα πρέπει να είναι σταθερός σύμμαχος του Ισραήλ στην περιοχή, με βάση έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό στρατηγικής συνεργασίας.