02 Φεβρουαρίου 2017

Το φλερτ Erdogan-Trump πλησιάζει στο τέλος του

Την ώρα που οι φιλελεύθεροι της Δύσης καταγγέλλουν για "ισλαμοφοβία” τον Donald Trump μετά το προεδρικό του διάταγμα που μεταξύ άλλων απαγορεύει προσωρινά την είσοδο των πολιτών επτά μεσανατολικών κρατών στο αμερικανικό έδαφος, στην Τουρκία, που μάλιστα κυβερνάται από ένα κόμμα του πολιτικού Ισλάμ, οι δημόσιες αντιδράσεις είναι εξαιρετικά συγκρατημένες. Αν εξαιρέσει κανείς τις προσεκτικά διατυπωμένες δηλώσεις του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, οι Τούρκοι ιθύνοντες δείχνουν ότι δεν επιθυμούν να έρθουν σε αντιπαράθεση με τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου. Ο Tayyip Erdogan σιωπά, τα επικριτικά δημοσιεύματα κινούνται εντός ενός πλαισίου ρουτίνας, ενώ οι αρθρογράφοι της μιντιακής του "αυτοκρατορίας” επιμένουν να επιχειρηματολογούν ότι όλα τα δεινά της περιοχής οφείλονταν στην κυβέρνηση Obama και τώρα θα βελτιωθούν.

Όπως επισημαίνει ο Mustafa Akyol στο al-monitor.com, η στάση αυτή χαρακτηρίζει και άλλες ισχυρές μουσουλμανικές χώρες, όπως η Αίγυπτος ή η Σαουδική Αραβία (πρβ. την εγκάρδια τηλεφωνική επικοινωνία του Trump με τον μονάρχη Σαλμάν την επομένη της έκδοσης του επίμαχου διατάγματος), που έχουν επενδύσει πολιτικά στις αλλαγές της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στην μεσανατολική της πολιτική. Έτσι και η Τουρκία προσδοκά την έκδοση του εγκατεστημένου στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Fethullah Gulen, ο οποίος φέρεται ως ο εγκέφαλος του αποτυχημένου πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, καθώς και την αλλαγή στάσης των ΗΠΑ έναντι του κουρδικού στοιχείου της Συρίας. 

Επιπλέον, κατά τον ίδιο αρθρογράφο, οι κυβερνώντες στην Τουρκία αισθάνονται να τους συνδέει και ιδεολογική συγγένεια με τον Donald Trump: πολιτική πυγμής, εθνικιστική και λαϊκιστική απαρέσκεια προς την παγκοσμιοποιιημένη τάξη πραγμάτων, ροπή προς τη συνωμοσιολογία κ.ο.κ. Το ότι ο Erdogan είναι ισλαμιστής, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται ισλαμόφοβος δεν αναιρεί την βαθύτερη σύνδεσή τους.

Όμως το φλερτ προορίζεται να τερματισθεί γρήγορα και απότομα. Τουλάχιστον αν αληθεύουν όσα δήλωσε προς το Γαλλικό Πρακτορείο ο Talal Sello, εκπρόσωπος των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, ήτοι του αραβο-κουρδικού μετώπου της βόρειας Συρίας. 

Σύμφωνα με αυτόν, η αμερικανική υποστήριξη προς τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις αναβαθμίστηκε από την αποστολή πυρομαχικών και ελαφρού οπλισμού στην αποστολή για πρώτη φορά τεθωρακισμένων οχημάτων – και αυτό συνέβη μετά την αλλαγή της εξουσίας στις ΗΠΑ. Έχουμε συνομιλήσει με απεσταλμένους της νέας αμερικανικής κυβέρνησης και μας υποσχέθηκαν επιπλέον βοήθεια” τονίζει ο Sello.

Ούτως ή άλλως, ο υπό τις ΗΠΑ διεθνής συνασπισμός κατά του Ισλαμικού Κράτους ενισχύει της Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις με κομάντος σε ρόλο συμβούλων, καθώς και με αεροπορική υποστήριξη σε μάχες εναντίον των τζιχαντιστών. Επιπλέον, θεωρείται πιθανό η ασαφής και αμφιλεγόμενη ιδέα του Donald Trump για την δημιουργία "ασφαλών ζωνών” για τους πρόσφυγες στη Συρία, που απηχεί πάγια πρόταση της Άγκυρας, να αφορά στην πραγματικότητα τις κουρδοκρατούμενες περιοχές, ενισχύοντας την αυτονόμησή τους.


Σε κάθε περίπτωση, όλα αυτά μπορεί να αποτελούν αντικείμενο συνομιλίας του Αμερικανού προέδρου λ.χ. με τον Σαουδάραβα βασιλιά Σαλμάν, όχι όμως και με τον Erdogan ο οποίος έως τώρα δεν έχει συμπεριληφθεί στη λίστα των διεθνών επαφών του Donald Trump. Η Τουρκία που διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, που επιχειρεί ήδη εντός συριακού εδάφους, που μοιράζεται με την Συρία σύνορα 900 χιλιομέτρων και φιλοξενεί τρία εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες, βρίσκεται ακόμη εκτός της συζήτησης – ενώ επιμένει ότι αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή όχι μόνο από τους τζιχαντιστές αλλά και από το κουρδικό στοιχείο.