Την Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Λαβρόφ, ανακοίνωσε ως επικείμενη μια Συνάντηση Κορυφής Μέρκελ, Ολάντ, Πούτιν και Ποροσένκο, με αντικείμενο την υλοποίηση της Συμφωνίας του Μινσκ για εξεύρεση πολιτικής λύσης στην Ανατολική Ουκρανία. Την Τετάρτη την επικαιρότητα σκίαζαν οι καταγγελίες της Μόσχας για σαμποτάζ Ουκρανών πρακτόρων στην Κριμαία και η απάντηση του Κιέβου ότι το Κρεμλίνο αναζητά αφορμή και δικαιολογία για νέα επιθετική δράση.
Η παγωμένη σύγκρουση στην Ουκρανία με επίκεντρο την προσάρτηση της Κριμαίας, που είναι αδιαπραγμάτευτη για τη Μόσχα αλλά και την de facto απόσχιση από τον έλεγχο του Κιέβου των δύο ανατολικών επαρχιών Λουγκάνσκ και Ντάνιετσκ, παραπέμπει στην παγωμένη σύγκρουση Ανατολής-Δύσης στο Βερολίνο από το 1948, όταν καταγράφηκε η πρώτη αντιπαράθεση της ΕΣΣΔ με τη Δύση μέχρι την Τετραμερή Συμφωνία του 1971, που σταθεροποίησε το καθεστώς της διαιρεμένης πόλης μέχρι και την πτώση του Τείχους το 1989.
Στην περίοδο 1948-71 το Βερολίνο είχε γίνει το πεδίο όπου δοκιμαζόταν η αντοχή αλλά και η αποφασιστικότητα της Ουάσιγκτον και της Μόσχας να κατοχυρώσουν την ειρηνική συνύπαρξή τους. Η μία πλευρά υποψιαζόταν επιθετικές προθέσεις της άλλης και έτσι η πόλη παρέμενε ο σκληρός πυρήνας μιας αμοιβαίας και σταθερής καχυποψίας. Σήμερα είναι φανερό ότι η κατάσταση πραγμάτων υπαγορεύει λύση στην Ουκρανία πριν από το τέλος της θητείας Ομπάμα: Στη λιγότερο πλέον πιθανή με τα πρόσφατα γεγονότα περίπτωση νίκης του Τραμπ όλα είναι απρόβλεπτα ως προς την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Σε περίπτωση νίκης της Χίλαρι Κλίντον, με πιθανή υπουργό Εξωτερικών την υφυπουργό Νούλαντ με τη γνωστή δράση και εμπλοκή της στο Κίεβο στις αρχές του 2014, η κατάσταση στην καλύτερη περίπτωση θα γίνει πιο περίπλοκη.
Βέβαια θα πρέπει να αποφύγουμε την αντιπαράθεση μιας ρεαλιστικής Γερμανίας, που θέλει την εξομάλυνση των διμερών σχέσεών της με τη Ρωσία (κάτι που ισχύει και συνολικά για την ΕΕ), με τις ΗΠΑ που παραμένουν προσκολλημένες στις ψυχώσεις και τις εμμονές της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. ΗΠΑ και ΕΕ συναγωνίζονται σε εναλλαγές υπευθυνότητας και ανευθυνότητας απέναντι στη Ρωσία σε ό,τι αφορά την Ουκρανία.
Ποιος θυμάται σήμερα ότι τον Ιούλιο του 1991 στην κεντρική πλατεία Μαϊντάν του Κιέβου ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους πατήρ, εξόρκιζε τους Ουκρανούς να μην επιμένουν στην απόσχιση από την ΕΣΣΔ και να εμπιστευθούν τις μεταρρυθμίσεις του Γκορμπατσόφ;
Ποιος θυμάται σήμερα ότι μετά τον πόλεμο στο Ιράκ, την άνοιξη του 2003, που έφερε σε μετωπική αντιπαράθεση Γαλλία και Γερμανία με τις ΗΠΑ η δεύτερη σύγκρουση του γαλλογερμανικού άξονα με την Ουάσιγκτον κατεγράφη πέντε χρόνια μετά στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι την άνοιξη του 2008, όταν η Μέρκελ και ο Σαρκοζί έβαλαν βέτο στην έναρξη διαπραγματεύσεων για συνεργασία και ακολούθως και στην ενταξιακή διαπραγμάτευση με το ΝΑΤΟ με την Ουκρανία και τη Γεωργία;
Η απόκλιση ΗΠΑ-ΕΕ απέναντι στη Ουκρανία δεν ήταν ορατή στα τέλη του 2013 όταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Βεστερβέλε, μιλούσε σε... αντικυβερνητική διαδήλωση στην πλατεία Μαϊντάν στο Κίεβο.
Με άλλα λόγια, το εναρκτήριο λάκτισμα για αντιπαράθεση της Δύσης με τη Μόσχα στην Ουκρανία το έδωσαν το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες όπως ακριβώς συνέβη και στην επέμβαση στη Γιουγκοσλαβία το 1991. Οταν οι Ευρωπαίοι φοβήθηκαν και επεχείρησαν να μαζέψουν την κατάσταση συμβιβαστικά, πολύ απλώς οι ΗΠΑ δεν τους ακολούθησαν, καθώς προωθούσαν δική τους ατζέντα.
