Ε.Ε. - Toυρκία, δύο άνισοι εμπορικοί εταίροι

Από την έντυπη έκδοση -Η Ε.Ε. είναι ο σημαντικότερος εταίρος της Τουρκίας. Από την άλλη, η Τουρκία είναι ο έκτος εξαγωγικός εταίρος της Ε.Ε. Η τελωνειακή ένωση Ε.Ε.-Τουρκίας βρίσκεται σε κίνδυνο, ωστόσο η εμβάθυνσή της είναι προς το συμφέρον όλων.Η τελωνειακή ένωση της Τουρκίας με την Ε.Ε. μετρά ήδη 20 χρόνια. Σχεδόν όλα τα τουρκικά βιομηχανικά προϊόντα εξάγονται προς την ευρωπαϊκή αγορά χωρίς πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις. Στο καθεστώς ελεύθερου εμπορίου με την Ε.Ε. οφείλεται εν πολλοίς και η ραγδαία οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας μέχρι το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008.

Μέχρι τότε ωστόσο δεν είχε διαφανεί ένα κομβικό πρόβλημα: το γεγονός ότι δεν θα ίσχυαν για την Τουρκία οι υπόλοιπες ευνοϊκές συμφωνίες που θα συνομολογούσε η Ε.Ε. με τρίτες χώρες. Σε περίπτωση που επικυρωθεί η διαφιλονικούμενη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Συναλλαγών και Επενδύσεων (TTIP) μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, οι ΗΠΑ θα μπορούν να εξάγουν τα προϊόντα τους στην Τουρκία χωρίς τελωνειακές επιβαρύνσεις, κάτι όμως που δεν θα ισχύει και αντίστροφα, δηλαδή για τις τουρκικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ, κι αυτό διότι η Τουρκία δεν είναι μέλος της Ε.Ε. «Στην αμερικανική αγορά οι Τούρκοι εξαγωγείς θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση έναντι των Ευρωπαίων, οι οποίοι δεν θα πληρώνουν δασμούς σε αντίθεση με τους Τούρκους» αναφέρει ο Ερντάλ Γιαλτσίν από το Ινστιτούτο Ifo του Μονάχου.
Σύμφωνα με έρευνα του Ifo, οι τουρκικές εξαγωγές αναμένεται να πληγούν από 4% έως 10 % από τη συμφωνία TTIP. Σε βάθος δώδεκα χρόνων οι απώλειες για τον τουρκικό εξαγωγικό τομέα αναμένεται ανέλθουν στα 18 με 20 δισ. δολάρια. Κάτι τέτοιο όμως θα συνεπαγόταν μείωση του τουρκικού ΑΕΠ έως και 2%.

Ως εκ τούτου, εξαρχής η Άγκυρα δεν είδε τις διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - ΗΠΑ για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου με καλό μάτι, ενώ κατά καιρούς έχει απειλήσει με αναστολή της τελωνειακής ένωσης με την Ε.Ε.