H συγκέντρωση του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος
στην Πλατεία Ταξίμ δείχνει την πολιτική αμηχανία αν όχι ανυπαρξία
ουσιαστικής κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης στον Ερντογάν, μια
παράμετρος που συνέβαλε καθοριστικά στην οικοδόμηση της παντοδυναμίας
του. Προχθές στην Πλατεία Ταξίμ το κόμμα που διεκδικεί την κληρονομιά
του Κεμάλ έμοιαζε περισσότερο να προσπαθεί να πείσει ότι έχει κόψει τον
ομφάλιο λώρο με το κεμαλικό κατεστημένο και το βαθύ κράτος και κυρίως με
τους σκληροπυρηνικούς στις ένοπλες δυνάμεις παρά να επικρίνει το κύμα
καταστολής που εξαπέλυσε η κυβέρνηση.
Μέχρι και το 2011 το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έδινε την αίσθηση ότι είναι το πολιτικό παρακολούθημα του κεμαλικού κατεστημένου στον στρατό και στον κρατικό μηχανισμό, καθώς δεν έπαιρνε σαφή θέση στη σύγκρουση στρατηγών - Ερντογάν κυρίως στην περίοδο 2007-8. Αν το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι βραχυκυκλωμένο, το εθνικιστικό ΜΗΡ του Μπαχτσελί είναι παγιδευμένο, με το πλειοψηφικό κομμάτι της εκλογικής του βάσης να χειροκροτεί τον πόλεμο κατά του ΡΚΚ που εξαπέλυσαν οι Ερντογάν - Νταβούτογλου την άνοιξη του 2015. Για την ακρίβεια οι επιλογές του ΜΗΡ είναι ή να καταστεί δορυφόρος του ΑΚΡ ή το κυβερνών κόμμα να διεμβολίσει την εκλογική του βάση στις επόμενες εκλογές.
Εκ των πραγμάτων το κουρδικό ΗDP είναι ειδική περίπτωση, καθώς η εμβέλειά του είναι περιορισμένη σε ένα προσδιορισμένο και οριοθετημένο ακροατήριο με συνέπεια να μην μπορεί να παρουσιάσει συνολική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Ούτως ή άλλως είτε με την απαγόρευση της λειτουργίας του, είτε με καταστολή που θα το συμπιέσει κάτω του 10% το HDP δεν θα είναι παρών στην επόμενη Βουλή.
Χωρίς πολιτικό σχηματισμό εθνικής εμβέλειας να διεκδικεί αξιόπιστα τη διακυβέρνηση η σύγκρουση του Ερντογάν στην αρχή με τους στρατηγούς και στη συνέχεια με τον Γκιουλέν γινόταν σε προνομιακό πεδίο, με την κυβέρνηση να μονοπωλεί το πλεονέκτημα της κινητοποίησης μελών, οπαδών και ψηφοφόρων. Ακόμη και η σε μεγάλο βαθμό αυθόρμητη κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών πριν από τρία χρόνια με αφορμή τις συγκρούσεις στο Πάρκο Γεζί στην Κωνσταντινούπολη άγγιξε τα όριά της, καθώς βρέθηκε από τη μια μεριά να αντιμετωπίζει τη σκληρότατη αστυνομική καταστολή και από την άλλη να μην έχει κανέναν ουσιαστικό σύμμαχο στη Βουλή.
Ντε Φάκτο η Τουρκία είναι εδώ και καιρό μονοκομματικό καθεστώς και με εξαίρεση το κουρδικό ΗDP το ερώτημα που τίθεται για το CHP και το ΜΗΡ είναι αν ο Ερντογάν θα τα αφήσει να φυτοζωούν στο περιθώριο ή αν θα τα αξιοποιήσει ως άλλοθι πολυκομματικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
kapopoulos@pegasus.gr
Μέχρι και το 2011 το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έδινε την αίσθηση ότι είναι το πολιτικό παρακολούθημα του κεμαλικού κατεστημένου στον στρατό και στον κρατικό μηχανισμό, καθώς δεν έπαιρνε σαφή θέση στη σύγκρουση στρατηγών - Ερντογάν κυρίως στην περίοδο 2007-8. Αν το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι βραχυκυκλωμένο, το εθνικιστικό ΜΗΡ του Μπαχτσελί είναι παγιδευμένο, με το πλειοψηφικό κομμάτι της εκλογικής του βάσης να χειροκροτεί τον πόλεμο κατά του ΡΚΚ που εξαπέλυσαν οι Ερντογάν - Νταβούτογλου την άνοιξη του 2015. Για την ακρίβεια οι επιλογές του ΜΗΡ είναι ή να καταστεί δορυφόρος του ΑΚΡ ή το κυβερνών κόμμα να διεμβολίσει την εκλογική του βάση στις επόμενες εκλογές.
Εκ των πραγμάτων το κουρδικό ΗDP είναι ειδική περίπτωση, καθώς η εμβέλειά του είναι περιορισμένη σε ένα προσδιορισμένο και οριοθετημένο ακροατήριο με συνέπεια να μην μπορεί να παρουσιάσει συνολική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Ούτως ή άλλως είτε με την απαγόρευση της λειτουργίας του, είτε με καταστολή που θα το συμπιέσει κάτω του 10% το HDP δεν θα είναι παρών στην επόμενη Βουλή.
Χωρίς πολιτικό σχηματισμό εθνικής εμβέλειας να διεκδικεί αξιόπιστα τη διακυβέρνηση η σύγκρουση του Ερντογάν στην αρχή με τους στρατηγούς και στη συνέχεια με τον Γκιουλέν γινόταν σε προνομιακό πεδίο, με την κυβέρνηση να μονοπωλεί το πλεονέκτημα της κινητοποίησης μελών, οπαδών και ψηφοφόρων. Ακόμη και η σε μεγάλο βαθμό αυθόρμητη κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών πριν από τρία χρόνια με αφορμή τις συγκρούσεις στο Πάρκο Γεζί στην Κωνσταντινούπολη άγγιξε τα όριά της, καθώς βρέθηκε από τη μια μεριά να αντιμετωπίζει τη σκληρότατη αστυνομική καταστολή και από την άλλη να μην έχει κανέναν ουσιαστικό σύμμαχο στη Βουλή.
Ντε Φάκτο η Τουρκία είναι εδώ και καιρό μονοκομματικό καθεστώς και με εξαίρεση το κουρδικό ΗDP το ερώτημα που τίθεται για το CHP και το ΜΗΡ είναι αν ο Ερντογάν θα τα αφήσει να φυτοζωούν στο περιθώριο ή αν θα τα αξιοποιήσει ως άλλοθι πολυκομματικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
kapopoulos@pegasus.gr