22 Απριλίου 2016

Ο δρόμος προς τον Λευκό Οίκο μετά τη Νέα Υόρκη


Ο δρόμος προς τον Λευκό Οίκο μετά τη Νέα Υόρκη
Του Κώστα Ράπτη-Συχνά η είδηση δεν βρίσκεται στον τίτλο. Και οι τίτλοι των δημοσιευμάτων για τις προκριματικές εκλογές της Τρίτης στην πολιτείας της Νέας Υόρκης στέκονται στον προφανές -ότι δηλαδή η Hillary Clinton και ο Donald Trump αναδείχθηκαν νικητές στα στρατόπεδα των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών αντιστοίχως. Εξέλιξη, την οποία είχαν κάθε λόγο να υποβαθμίσουν όσοι δεν επωφελούνταν από αυτήν, όπως λ.χ. ο διεκδικητής του χρίσματος των Ρεπουμπλικανών Ted Cruz, ο οποίος παρατήρησε ότι απλώς "δύο πολιτικοί επικράτησαν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους” -η Hillary στην πολιτεία που την ανέδειξε δύο φορές γερουσιαστή και ο Trump στην πολιτεία όπου οικοδόμησε την επιχειρηματική αυτοκρατορία του.

Στην πραγματικότητα, η θεαματικότερη εξέλιξη της ημέρας ήταν οι τριτοκοσμικού τύπου ανωμαλίες στη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, οι οποίες οδήγησαν τον μεν Ελεγκτή της πόλης της Νέας Υόρκης (New York City Comptroller), Scott Stringer να ανακοινώσει τη διεξαγωγή έρευνας, τον δε δήμαρχο Bill de Blasio να ζητήσει αλλαγές στην Εκλογική Επιτροπή και στην νομοθεσία που διέπει τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας.

Οι μεγάλες ουρές ψηφοφόρων, τα εκλογικά τμήματα που δεν άνοιξαν εγκαίρως, τα μηχανήματα αυτόματης ψηφοφορίας που ήσαν εκτός λειτουργίας και κυρίως η διαγραφή από τους εκλογικούς καταλόγους τουλάχιστον 120.000 εκλογέων (ιδίως στην περιοχή του Brooklyn, γενέτειρα του αντιπάλου της Clinton, Bernie Sanders) αποτελούν εικόνες που δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς για την οικονομική πρωτεύουσα της ισχυρότερης χώρας του πλανήτη. Ο γενικός εισαγγελέας Νέας Υόρκης Eric Schneiderman επιβεβαίωσε ότι δέχθηκε περισσότερες καταγγελίες απ' ό,τι οποτεδήποτε άλλοτε στην θητεία του, ενώ ο de Blasio τόνισε ότι η αίσθηση πως σημαντικός αριθμός εκλογέων στερήθηκε του δικαιώματος ψήφου υπονομεύει την εγκυρότητα της ψηφοφορίας και πρέπει να διορθωθεί.

Υπενθυμίζεται ότι η διεξαγωγή των προκριματικών εκλογών των κομμάτων αποτελεί ευθύνη των δημόσιων αρχών, ενώ σύμφωνα με τα κρατούντα στη Νέα Υόρκη η αναμέτρηση είναι "κλειστή”, δηλ. δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο οι καταγεγραμμένοι στις λίστες ως ψηφοφόροι του κάθε κόμματος.

Αυτός υπήρξε και ο κυριότερος λόγος που η Hillary Clinton επικράτησε άνετα, με 57,9% των ψήφων, έναντι 42,1% του Sanders, ο οποίος στήριξε σε μεγάλο βαθμό την προηγούμενη εκτίναξή του στην ψήφο των ανεξάρτητων ψηφοφόρων.

Η επικράτηση της άλλοτε Πρώτης Κυρίας στη Νέα Υόρκη, με 170 εκλέκτορες επί συνόλου 291, επαναφέρει σε τροχιά νίκης την υποψηφιότητά της, η οποία δοκιμάσθηκε το τελευταίο διάστημα από 7 ήττες σε 8 πολιτείες (πλην της Αριζόνα, όπου επίσης υπήρξαν καταγγελίες για τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, με κυριότερη τη δραστική μείωση των εκλογικών τμημάτων). Το προβάδισμά της ενόψει του κομματικού συνεδρίου μεταφράζεται σε 1893 κομματικούς συνέδρους (εκ των οποίων 469 "υπερεκλέκτορες”) έναντι 1.149 για τον Sanders, ο οποίος θα πρέπει να καταγράψει νίκη με διψήφια διαφορά στις 19 εναπομένουσες πολιτείες (αρχής γενομένης στις 26 Απριλίου από την Πενσυλβάνια, όπου δεν ευνοείται από τις δημοσκοπήσεις, και άλλες τέσσερις πολιτείες) για να μπορέσει να πετύχει την ανατροπή. Έστω και έτσι, πάντως, η εμφάνισή του στην κούρσα, αποτυπώνει ενδιαφέρουσες υπόγειες διεργασίες σχετικά με τις μελλοντικές κατευθύνσεις του εκλογικού σώματος, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη την υπεροχή του στις ηλικίες κάτω των 30 (κατά τα exit polls, στη Νέα Υόρκη έλαβε ποσοστό 69% στις ηλικίες μεταξύ 18 και 29 ετών, ενώ η αντίπαλός του εξασφάλισε το 72% στις ηλικίες άνω των 65 ετών, αλλά και το 63% των ισπανόφωνων και το 75% των Αφροαμερικανών).

Στην επινίκια ομιλία της η Hillary Clinton έκανε λόγο για αποτέλεσμα που "ενώνει παρά διαιρεί” τους Δημοκρατικούς – γεγονός που επαληθεύεται από το γεγονός ότι μόνο 13% των ψηφοφόρων δηλώνει ότι δεν την θα στηρίξει το Νοέμβριο, εάν αυτή έχει εξασφαλίσει το χρίσμα).

Δεν μπορεί όμως να πεί κανείς το ίδιο και για τους Ρεπουμπλικανούς, όπου οι αντιστάσεις στον Trump είναι ισχυρές, παρότι η υποψηφιότητά του δείχνει να αναζωογονείται και το ύφος της προεκλογικής του εκστρατείας να γίνεται λιγότερο επιθετικό και διχαστικό. Η Νέα Υόρκη υπήρξε μόλις η δεύτερη πολιτεία στην οποία ο Trump επικράτησε με απόλυτη πλειοψηφία, και μάλιστα στης τάξης του 60,5%. Ακόμη σημαντικότερο, όμως, είναι το γεγονός ότι η Νέα Υόρκη ακυρώνει τις ελπίδες του Ted Cruz, ο οποίος προέβαλλε ως ο μόνος ικανός να σταματήσει τον Trump, ωστόσο περιορίσθηκε στην τρίτη θέση, υποσκελιζόμενος από τον John Casich (25,1%).

Οι ελπίδες του κομματικού κατεστημένου στρέφονται τώρα στο κομματικό συνέδριο και την ορατή πιθανότητα ο Trump να μην διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία που θα του εξασφάλιζε το χρίσμα από την πρώτη ψηφοφορία. Σε μια τέτοια περίπτωση, οποιοδήποτε συνέριο θα ήταν ανοιχτό, συμπεριλαμβανομένης όμως και της καταγγελίας της "στημμένης διαδικασίας” από το στρατόπεδο του Trump, που θα επέλεγε την κάθοδο στις προεδρικές εκλογές χωρίς κομματικό χρίσμα.