Του Βλάση Αγτζίδη (*) Μια από τις πλέον άδηλες πλευρές της σημερινής κρίσης είναι η
διαχείρισή της από ένα σκληρό πυρήνα της νέας γερμανικής Δεξιάς. Και
όταν λέμε “νέας” εννοούμε ότι δεν έχει σχέση με τη ναζιστική
κληρονομιά, η οποία επίσης υπήρξε παιδί του γερμανικού συντηρητισμού. Ο
γερμανικός συντηρητισμός πρωτοδιαμορφώθηκε στην Πρωσία από το 1815 με τη
συντριβή του γαλλικού φιλελευθερισμού και ονειρεύτηκε μια
ιμπεριαλιστική αναβάθμιση του γερμανικού παράγοντα, που την επιχείρησε
με τους δύο παγκόσμιους πολέμους.Με αφορμή την ανάμνηση της θουκυδίδειας αντίληψης από τον R. Zaretsky
στους «The New York Times» (1-7-2015) προέκυψαν ενδιαφέρουσες συζητήσεις και τέθηκαν ερωτήματα για το εάν η σύγχρονη κρίση και το δημοψηφισματικό δίλημμα θυμίζουν τη σύγκρουση των Μηλίων με τους Αθηναίους ή τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920.
Η απάντηση είναι αρκετά απλή: Ούτε η σχέση Μηλίων-Αθηναίων (κατά τον πελοποννησιακό πόλεμο), ούτε φιλελεύθερων-μοναρχικών (κατά τις εκλογές του ΄20) μπορούν να παραλληλιστούν με τη σημερινή κατάσταση. Αυτό που κομίζει η αφήγηση του Θουκυδίδη είναι η επανάμνηση κάποιων σταθερών στην ανθρώπινη ιστορία που καλόν είναι να τις θυμάμαστε. Και αυτή η σταθερά που σήμερα μας ενδιαφέρει είναι η σχέση αδύνατου-δυνατού. Επειδή ακριβώς στη θέση του αδύνατου μέλους βρίσκεται η Ελλάδα (με τα μύρια όσα λάθη της) και στη θέση του δυνατού η δογματική γερμανική Δεξιά.
Αν ένα στοιχείο έχει σχέση με το μοιραίο και τραγικό Νοέμβρη του ’20 (εκλογές εν μέσω Μικρασιατικού Πολέμου), είναι το γεγονός ότι όλα αυτά εντάσσονται σε μια ιστορική διαδικασία που άρχισε το 1914 και τελείωσε το 1923 (Συνθήκη Λωζάννης). Ότι το εσωτερικό ελληνικό πρόβλημα που έγινε γνωστό ως Διχασμός, προήλθε από την προσπάθεια της τότε καϊζερικής γερμανικής Δεξιάς, η οποία για την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων και μέσω των πρακτόρων της με η χωρίς εισαγωγικά (βασίλισσα Σοφία, Ιωάννης Μεταξάς, Γεώργιος Στρέιτ, Βίκτωρ Δούσμανης και άλλοι πολλοί των ελίτ εκείνης της εποχής) οδήγησε στον Διχασμό. Σημείο της διαχαστικής διαδικασίας υπήρξε η νίκη των μοναρχικών στις εκλογές του ’20 και η καταστροφή του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης…
Καινούργιο στοιχείο στην ευρωπαϊκή ιστορία είναι η επανάκαμψη στο προσκήνιο της γερμανικής Δεξιάς, που στην πολιτική της προϊστορία της πρέπει να προσμετρηθούν οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και -όσον αφορά τα καθ’ ημάς- η καταστροφή του ελληνισμού της Ανατολής κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η σκληρή Κατοχή (1941-45).Ας ελπίσουμε ότι η νέα γερμανική Δεξιά, που έχει πλέον ιδιαίτερο ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα, να είναι απαλλαγμένη από δογματισμό αλλά και τον ρομαντισμό που διέκρινε τις παλαιότερες εκδοχές της…
——
(*) διδάκτωρ σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός https://wordpress.com/
