Ολοκλήρωση συμβιβασμού;

Θα αποτελούσε έκπληξη η συγκρότηση ενός μεγάλου συνασπισμού AKP-CHP, του κυβερνώντος δηλαδή πολιτικού Ισλάμ με την κεμαλική αξιωματική αντιπολίτευση, ένα σενάριο που ήλθε στην πρώτη γραμμή των μετεκλογικών εξελίξεων στην Τουρκία; Σε καμιά περίπτωση, καθώς θα πρόκειται για την ολοκλήρωση του ιστορικού συμβιβασμού του Ερντογάν με το κεμαλικό κατεστημένο που πυροδότησε η σύγκρουση με τα δίκτυα του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.Από το φθινόπωρο του 2013, ο Ερντογάν αμνήστευσε τους υπόδικους αξιωματικούς για τις υποθέσεις Εργκενέκον και Βαριοπούλα που τις χρέωσε στον ιμάμη της Πενσιλβανίας, όπως αποκαλεί τον Γκιουλέν, που είχε διαβρώσει την αστυνομία και το δικαστικό σώμα. Από τότε μέχρι σήμερα, με κοινό εχθρό τη συνωμοσία Γκιουλέν στις πραγματικές της διαστάσεις ή υπερδιογκωμένη για προφανείς σκοπιμότητες, ο Ερντογάν και οι στρατηγοί διανύουν ένα αδιανόητο για πριν από δύο χρόνια πολιτικό ειδύλλιο.

Αν λοιπόν ο Ερντογάν τα βρίσκει με το κεμαλικό κατεστημένο, που μέχρι το 2008 προσπαθούσε να τον καθαιρέσει από την πρωθυπουργία και να του απαγορεύσει κάθε πολιτική δραστηριότητα, γιατί να μην μπορεί ο ίδιος αλλά και ο αντ' αυτού Νταβούτογλου να τα βρουν με την πολιτική έκφραση του κεμαλικού κατεστημένου, το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP); Το σενάριο της συγκυβέρνησης πολιτικού Ισλάμ-κεμαλικών αν υλοποιηθεί δίνει ντε φάκτο στον Ερντογάν τις υπερεξουσίες που δεν μπορεί να αποκτήσει μέσω συνταγματικής μεταρρύθμισης.Τον καθιστά ρυθμιστή-διαιτητή της κυβερνητικής συνεργασίας, αλλά και διαμορφωτή μιας θεσμικής ομαλότητας συγκατοίκησης σήμερα, εναλλαγής μεθαύριο, στη βάση μιας κοινά αποδεκτής σύνθεσης ήπιου Ισλάμ και εκκοσμίκευσης.

Το άλλοθι της νομιμοποίησης μιας ενδεχόμενης συνεργασίας υπάρχει και για τις δυο πλευρές και είναι οι εσωτερικοί και εξωτερικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει η χώρα. Εύλογα τίθεται το ερώτημα αν ο Ερντογάν μπορεί να υλοποιήσει μια τόσο απότομη στροφή, από απόλυτος κυρίαρχος και εν δυνάμει σουλτάνος ως πρόεδρος με εκτελεστικές αρμοδιότητες να γίνει ισχυρός μεν αλλά με οριοθετημένες αρμοδιότητες εγγυητής της ομαλότητας που να εξακολουθεί να ελέγχει το ΑΚΡ αλλά και να είναι αποδεκτός ως υπεράνω κομμάτων διαιτητής από το CHP.

Ο συμβιβασμός είναι πιο ασφαλής επιλογή για το ΑΚΡ από τη φυγή προς τα εμπρός με πρόωρες εκλογές αλλά και ενισχυτική για το CHP, που θα επιστρέψει στην κυβερνητική διαχείριση ύστερα από δεκατρία χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, μια επιλογή λιγότερο επικίνδυνη απ' ό,τι οι εθνικιστές του ΜΗΡ ή οι Κούρδοι του HDP.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ