Pολλοί πίστεψαν πως η Τουρκία θα μπορούσε αναδειχθεί ως ένα εξαιρετικό παράδειγμα προς μίμηση
«Η ήπια ισχύς είναι το μέσο της επιτυχίας στην παγκόσμια πολιτική σκηνή». Έτσι περιγράφει ο Τζόζεφ Νάι, στο διάσημο ομότιτλο βιβλίο του «Ήπια Ισχύς»
(Εκδ. Παπαζήση στα ελληνικά) την ικανότητα ενός κράτους να προσελκύει
και να πείθει και να πετυχαίνει τους όποιους στόχους του με τη δύναμη
των συμμαχιών, των πολιτικών ιδανικών και του «ικανού να εμπνεύσει άλλα έθνη» πολιτισμού του.
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ετών ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε
ευρέως από τους πολιτικούς της Τουρκίας οι οποίοι τον επικαλούνταν
συχνά θέλοντας να υπογραμμίσουν ότι η χώρα τους αποτελεί πρότυπο
σύγχρονης μουσουλμανικής δημοκρατίας. Μαζί τους συμφωνούσαν πολλοί
πολιτικοί στοχαστές και αναλυτές της Δύσης μεταξύ των οποίων και ο
Τζόζεφ Νάι. Ιδιαίτερα μετά τις εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης, πολλοί
πίστεψαν πως η Τουρκία θα μπορούσε αναδειχθεί ως ένα εξαιρετικό
παράδειγμα προς μίμηση για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή
Σήμερα, ωστόσο, ο διακεκριμένος καθηγητής του Πανεπιστημίου του
Χάρβαρντ και ένας από τους κυριότερους διαμορφωτές της αμερικανικής
εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής υποστηρίζει ότι η Τουρκία διαθέτει
λιγότερη «ήπια ισχύ» απ' ότι είχε πριν από μερικά χρόνια, υπενθυμίζοντας
και υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι βασικά συστατικά αυτής της μορφής
δύναμης και επιρροής είναι η δημοκρατική διακυβέρνηση και η ακμάζουσα
οικονομία.
Μιλώντας στην αντικυβερνητική και προσκείμενη στον εξόριστο στις ΗΠΑ κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν αγγλόφωνη εφημερίδα Today's Zaman, ο αμερικανός πολιτικός στοχαστής επισημαίνει ότι η βίαιη κυβερνητική καταστολή οποιασδήποτε μορφής αντίδρασης και διαφωνίας έχει ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά τον ηγετικό ρόλο της Τουρκίας στον μουσουλμανικό κόσμο. «Αρκετοί από εμάς είχαμε πολλές ελπίδες για τον Ρετσέπ Ταγίπ Ερνοτγάν. Αισθανόμασταν ότι η Τουρκία θα γινόταν μια δημοκρατία αλλά μερικοί έχουν αρχίσει να αναρωτιούνται αν αυτό εξακολουθεί να ισχύει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νάι.
Αφορμή για την ολοένα εντεινόμενη δυσπιστία όσον αφορά την «ήπια ισχύ» της Τουρκίας αποτέλεσε η ανεξήγητα βίαιη καταστολή των χιλιάδων διαδηλωτών που κατέλαβαν το καλοκαίρι του 2013 την πλατεία Ταξίμ στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε την αφετηρία για τη μετατροπή της υποδειγματικά δημοκρατικής Τουρκίας σ' ένα αυταρχικό καθεστώς. Οι ελευθερίες περιορίστηκαν σημαντικά, πολλοί αντιφρονούντες δημοσιογράφοι έπεσαν θύμα εκφοβισμού ενώ η δικαστική εξουσία απώλεσε την ανεξαρτησία της. Οι τουρκικές Αρχές απαγόρευσαν, προσωρινά έστω, την πρόσβαση στο Twitter και το Youtube και υιοθέτησαν δρακόντειους νόμους οι οποίοι περιορίζουν σημαντικά και την ελευθερία της συνάθροισης.
Σύμφωνα με τον Νάι η Τουρκία παραμένει μια δημοκρατική χώρα, τουλάχιστον ως ένα βαθμό, αλλά αυτό ισχύει κυρίως γιατί εξακολουθούν να διεξάγονται εκλογές, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η αντικυβερνητική τουρκική εφημερίδα. «Πιστεύω πως η ελευθερία του Τύπου και το δικαίωμα στη διαφωνία αποτελούν πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά μιας δημοκρατίας», τόνισε ο Νάι.
BHMA
