Του Χρήστου Μιχαηλίδη, ΚΥΠΕ-CNA
Πολλές και έντονες αντιδράσεις προκαλεί η απόφαση της κυβέρνησης στην Ελλάδα να καταφύγει στην έκτακτη λύση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) προκειμένου να αντλήσει χρήματα από τα ταμειακά διαθέσιμα από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), για να ικανοποιήσει επείγουσες υποχρεώσεις της – μισθούς, συντάξεις, δόσεις δανείων.
Πολιτικά και θεσμικά απαράδεκτη χαρακτηρίζει την υποχρεωτική δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων των ΟΤΑ ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), Γιώργος Πατούλης, προαναγγέλλοντας κινητοποιήσεις και άμεση προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ενώ το μεσημέρι σήμερα, Τρίτη, συνεδριάζει εκτάκτως το διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ.
Ο κ. Πατούλης, που είναι και Δήμαρχος Αμαρουσίου, ζητεί να ανακληθεί άμεσα η απόφαση «ειδάλλως θα προχωρήσουμε σε δυναμικές κινητοποιήσεις», είπε.Την απόφασή του για προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης της κυβέρνησης ανακοίνωσε ήδη και ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος, Κώστας Μπακογιάννης.
Η Νέα Δημοκρατία, που επί των ημερών της ως κυβέρνηση προσέφυγε επίσης, αρκετές φορές στην λύση αυτών των ΠΝΠ, απέφυγε να κρίνει αυτό το γεγονός, αλλά υπενθυμίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όιταν ήταν αντιπολίτευση στιγμάτιζε αυτήν την τακτική, και τώρα που είναι κυβέρνηση την εφαρμόζει. Επίσης, το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης δηλώνει τώρα δια του εκπροσώπου της, ότι η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, «εγκλωβισμένη στα αδιέξοδά της, προχωρεί στη δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου».
Σημειώνεται ότι οι Πράξεις αυτές προβλέπονται από το ελληνικό Σύνταγμα για περιπτώσεις που η κυβέρνηση κρίνει ότι υπάρχει έκτακτη και μέγιστη ανάγκη, και δεν χρειάζεται να περάσουν από τη Βουλή, παρά μόνο να εγκριθούν από Υπουργικό Συμβούλιο. Τις ΠΝΠ υπογράφουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρωθυπουργός, και οι Υπουργοί.
Το ΠΑΣΟΚ χαρακτήρισε ως «πραξικοπηματική ενέργεια» την υποχρεωτική, βάσει του ΠΝΠ, μεταφορά των διαθεσίμων.«Κάτω τα χέρια από τα χρήματα των εργαζομένων. Να μην προχωρήσει καμία δέσμευση ταμειακών διαθέσιμων και αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, των ΟΤΑ και άλλων δημοσίων φορέων», δηλώνει το ΚΚΕ.
«Με δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε λίγες μέρες ο Πρωθυπουργός εξάντλησε όλα τα αποθεματικά κοινοβουλευτικής αξιοπιστίας που είχε», σημειώνει το Ποτάμι και προσθέτει:
«Στην ουσία τώρα: Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η κυβέρνηση εξαντλεί όλα τα αποθεματικά των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε μια ύστατη προσπάθεια να κρατήσει τον προϋπολογισμό όρθιο για λίγες ακόμη ημέρες. Είναι πια αναπόφευκτη κίνηση. Έτσι όμως, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων η κατάρρευση του κράτους δεν θα είναι μερική -όπως θα ήταν σε άλλη περίπτωση- αλλά πλήρης».
Από την άλλη, η κυβέρνηση, μέσω κύκλων της, απαντά ότι η υποχρεωτική μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων και των κεφαλαίων των προθεσμιακών καταθέσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και των ΟΤΑ που δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των ταμειακών αναγκών μεταφέρονται εντός δεκαπενθημέρου υποχρεωτικά σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της Ελλάδος, γίνεται ώστε να χρησιμοποιηθούν αν χρειαστεί για την έκδοση repos, δηλαδή τίτλων βραχυπρόθεσμου (έως 15 ημέρες) δανεισμού του κράτους.
Αυτή η πρακτική – σημειώνει – “ισχύει σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε η ρύθμιση αυτή αναφέρεται σε φορείς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο να δανείζεται για μία χρονική περίοδο ως και 15 ημέρες ποσά τα οποία οι φορείς δεν έχουν ανάγκη».
Και διευκρινίζει περαιτέρω ότι με αυτόν τον τρόπο, «οι φορείς εξασφαλίζουν πιο αποδοτική τοποθέτηση των ταμειακών τους διαθεσίμων, αφού τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Τράπεζα της Ελλάδος η απόδοση είναι της τάξης του 2,5%».
Υπενθυμίζεται ακόμα από τις ίδιες κυβερνητικές πηγές ότι «τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων είναι πλήρως εξασφαλισμένα με δικαίωμα αποζημίωσης από το Δημόσιο», και ακόμα ότι αρκετοί φορείς του Δημοσίου έχουν ήδη καταθέσει τα διαθέσιμά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Έγκυρη νομική πηγή δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι θεωρεί πως είναι σύννομη η ενέργεια της κυβέρνησης, καθόσον «μάλλον εύκολα» αποδεικνύεται ότι υφίσταται «εξαιρετικά επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη» χρήσης του ΠΝΠ για να μεταφέρει τα συγκεκριμένα χρήματα.
«Όμως», συμπληρώνει η ίδια πηγή, «ασφαλώς και τίθεται θέμα ηθικής τάξεως, αφού η ίδια η κυβέρνηση, αλλά και πρόσφατα η Πρόεδρος της Βουλής, δεσμεύτηκαν ότι τέτοιες Πράξεις, που έγιναν πολλές από την προηγούμενη κυβέρνηση, αυτή δεν θα τις επαναλάβει».
Η Πράξη Νομοθετικού Κειμένου δημοσιεύτηκε χθες, 20/4, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεων, και το επίμαχο απόσπασμά της είναι το ακόλουθο:
«Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το ισχύον ”Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης” που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, υποχρεούνται να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και να μεταφέρουν τα κεφάλαια προθεσμιακών τους καταθέσεων σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν στην Τράπεζα της Ελλάδος, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης ή διαδικασίας. Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους αναγκών για το επόμενο δεκαπενθήμερο, καθώς και τα κεφάλαια που έχουν κατατεθεί από τους ανωτέρω φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων”.