Αυτή τη φορά, όμως, οι ισορροπίες είναι διαφορετικές, καθώς το κύριο βάρος στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους έχουν αναλάβει σιιτικές πολιτοφυλακές, συχνά αποτελούμενες από Ιρανούς. Ο διακηρυγμένος στόχος της συνεργασίας των σιιτικών πολιτοφυλακών με τον (ως επί το πλείστον σιιτικό) ιρακινό στρατό και τις σουνιτικές φυλές σε ένα ενιαίο μέτωπο ενάντια στο ισλαμικό κράτος αποδεικνύεται θεωρητική κατασκευή.
Στην πράξη, οι συγκρούσεις που μαίνονται στο Ιράκ διευρύνουν τον κύκλο του αίματος που χωρίζει σουνίτες και σιίτες, καθώς η εθνοκάθαρση στις περιοχές που καταλαμβάνει το Ισλαμικό Κράτος ακολουθείται από αντίστροφη εθνοκάθαρση σε σουνιτικά χωριά.
Η εφημερίδα «Φιγκαρό» αναφέρει ότι η ιρακινή κυβέρνηση σκοπεύει να ανοίξει έρευνα για την εκτέλεση 70 ανδρών στο χωριό Μπαρουάνα στα ανατολικά της χώρας, στα μέσα Ιανουαρίου. Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι εκτελεστές ανήκαν στη σιιτική πολιτοφυλακή που μαχόταν επί ημέρες για την ανακατάληψη περίπου είκοσι χωριών που είχαν πέσει στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους στην επαρχία Ντιγιάλα.
Οι σουνίτες θεωρήθηκαν συνεργάτες του Ισλαμικού Κράτους- και πολλοί πράγματι έχουν ταυτιστεί με αυτό. Παράλληλα, όμως, υπάρχουν άλλες σουνιτικές φυλές που ζητούν οπλισμό και εκπαίδευση από την κυβέρνηση της Βαγδάτης και τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να πολεμήσουν εναντίον του.
«Επισήμως, η Βαγδάτη δεν αντιτίθεται στον εξοπλισμό των σουνιτών, αλλά στην πράξη οι παραδόσεις οπλισμού καθυστερούν» έγραψε στη γαλλική εφημερίδα ο γνωστός από την ομηρία του όταν κάλυπτε τον πόλεμο του Ιράκ δημοσιογράφος Ζορζ Μαλμπρινό. «Στην πραγματικότητα, η ιρακινή κυβέρνηση θέλει να τους εντάξει σε ένα αυστηρό πλαίσιο, ενόψει της μεγάλης επίθεσης εναντίον της Μοσούλης».
Η Μοσούλη, πόλη δύο εκατομμυρίων, είναι η μεγαλύτερη πόλη που βρίσκεται στα χέρια του Ισλαμικού Κράτους. Οποιαδήποτε προσπάθεια για την ανακατάληψή της προϋποθέτει τρομακτικές μάχες, όπως έδειξε η θεωρητικά απλούστερη εκστρατεία για την ανακατάληψη του Κομπάνι, στη Συρία, το οποίο άφησαν οι τζιχαντιστές μόνο αφότου έφθασε να μετατραπεί σε έναν εγκαταλελειμμένο από τον πληθυσμό του σωρό ερειπίων.
Υπέρ του εξοπλισμού των σουνιτικών φυλών του Ιράκ τάχθηκαν την περασμένη εβδομάδα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που μετείχαν στον αμερικανικό συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους αλλά αναδιπλώθηκαν μετά την κατάρριψη του ιορδανικού F16 και την ομηρία του πιλότου. Ο διευθυντής της εφημερίδας «Αλ Ετιχάντ» των Αραβικών Εμιράτων έγραψε ότι «η χώρα εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για τον συνασπισμό, που τηρεί την υπόσχεση για υποστήριξη των σουνιτών στην επαρχία Ανμπάρ, που ούτε τους έχει προετοιμάσει και εξοπλίσει ώστε να πάρουν μέρος στη μάχη ενάντια στο Νταές (Ισλαμικό κράτος)».
Πίσω από τα σχόλια αυτά βρίσκεται η ανησυχία των σουνιτών συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή ότι η σύμπλευση της Ουάσιγκτον με την Τεχεράνη θα έχει κόστος για τους ίδιους.
Πάντως, οι συγγραφείς του βιβλίου «ΙSIS, μέσα στο βασίλειο του τρόμου», που περιγράφει την οργάνωση, Χασάν Χασάν και Μάικλ Βάις, εκφράζουν αμφιβολίες για το αν μπορούν οι σουνιτικές φυλές να παίξουν τώρα τον ίδιο ρόλο εναντίον των τζιχαντιστών, όπως στο παρελθόν. «Από την αρχή, το Ισλαμικό Κράτος είχε έμμονη ιδέα με το “Ξύπνημα”. Εκαναν τα πάντα για να μην επαναληφθεί: έφτιαξαν μυστικούς πυρήνες, εξαγόρασαν συμμάχους, διαίρεσαν κοινότητες. Πέτυχαν να είναι η εσωτερική αντίσταση (εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στις σουνιτικές περιοχές) πρακτικά αδύνατη. Καμία φυλή δεν θα τους πολεμήσει, γιατί όσοι το κάνουν θα βρεθούν να πολεμούν τα αδέλφια και τα ξαδέλφια τους».
Ιορδανία κατά ISIS
Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν την Παρασκευή στο Αμμάν της Ιορδανίας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, ενώ εκατοντάδες τζαμιά αφιέρωσαν τις προσευχές τους στον πιλότο Μουάθ αλ Κασασμπέχ, που βρήκε φρικτό θάνατο στα χέρια των τζιχαντιστών.
Στην ιορδανική κοινωνία υπήρξαν αντιδράσεις τον Σεπτέμβριο, όταν ο βασιλιάς Αμπντάλα αποφάσισε να λάβει μέρος στην εκστρατεία εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στο πλευρό των ΗΠΑ. Ομως, η υπόθεση του πιλότου λειτούργησε ως μοχλός συσπείρωσης πίσω από τη βασιλική πολιτική.
«Ο Μουάθ πέθανε για τη χώρα και την πίστη του, υπερασπιζόμενος την κοινή μας ανθρωπιά» είπε η βασίλισσα Ράνια, που έλαβε μέρος στη διαδήλωση κρατώντας φωτογραφία του πιλότου. «Η Ιορδανία είναι ενωμένη στην αποφασιστικότητά της να καταπολεμήσει την ιδεολογία του τρόμου και της υπερβολικής βίας».
Την προηγούμενη ημέρα, η Ιορδανία εκτέλεσε δύο τζιχαντιστές που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο, ενώ δεκάδες ιορδανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν στόχους του ισλαμικού κράτους στη Συρία.
Ο 53χρονος Ιορδανός βασιλιάς έχει συναντηθεί δύο φορές τους τελευταίους μήνες με τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα, σε μία ένδειξη της σημασίας που αποδίδουν οι ΗΠΑ στη χώρα που βρίσκεται ανάμεσα στη βυθισμένη στον εμφύλιο Συρία και στη Δυτική Οχθη.
«Για την Ιορδανία και τη Σαουδική Αραβία, το να πολεμούν το Ισλαμικό Κράτος είναι μια λεπτή άσκηση ισορροπίας που πιθανώς θα έχει σοβαρές συνέπειες» είπε ο Ναντίμ Σεχάντι, διευθυντής του αμερικανικού κέντρου σπουδών νοτιοανατολικής Μεσογείου Φερς. «Το ισλαμικό κράτος τους προκαλεί στο έδαφός τους, άρα είναι πολύ μεγαλύτερη απειλή γι’ αυτούς».ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
