του Michael Cecire
Για την ώρα, θαρραλέοι και ανυποχώρητοι Κούρδοι
μαχητές δίνουν την Μάη στην πόλη της Βόρειας Συρίας, Κομπάνι. Ενάντια σε
όλα τα προγνωστικά, έχουν αποτρέψει την μεγάλη ανθρωπιστική καταστροφή.
Εάν έπεφτε το Κομπάνι, η κληρονομιά της πολιορκίας θα φαινόταν πολύ
διαφορετική. Αν και οι δυνάμεις της δυτικής συμμαχίας δεν είχαν καμία
προσδοκία για μια τουρκική επέμβαση για λογαριασμό των Κούρδων
υπερασπιστών του Κομπανί, οι εικόνες των τουρκικών τανκς που μένουν
άπραγα κοιτάζοντας την πόλη την ώρα που μαχητές της ISIS ξεκινούσαν
κύματα επιθέσεων, πιθανώς θα είχαν καθορίσει την αφήγηση εάν η πόλη είχε
πέσει.
Το Κομπανί έχει αποκαλύψει την τουρκική πολιτική στη
Συρία, ότι είναι βαθιά κυνική και σε σύγχυση, εάν όχι ξεκάθαρα ύπουλη,
όπως ισχυρίζονται ορισμένοι επικριτές. Η παθητικότητα της Τουρκίας στην
προοπτική μιας ευρέως αναμενόμενης σφαγής από την ISIS δεν ήταν μόνο
αποτρόπαιη από την πλευρά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά επίσης ίσως
να διέγραψε χρόνια προόδου στις τουρκό-κουρδικές σχέσεις και να έστειλε
την χώρα σε άλλη μια γενιά εξέγερσης, αποξενώνοντας παράλληλα πιθανούς
συμμάχους στο κουρδικό Βόρειο Ιράκ.
Η αντίληψη ότι η Άγκυρα δεν είχε τρόπο να βρει κοινή
αιτία με τους μαχητές της Λαϊκής Μονάδας Προστασίας (YPG) που αποτελούν
το μεγαλύτερο μέρος των μαχητών του Κομπανί και που συνδέεται με το ΡΚΚ,
είναι αμφίβολη. Η Άγκυρα έχει εκφράσει μερικούς δισταγμούς για τον
επανασχεδιασμό των σχέσεων με κράτη και μη κρατικές οργανώσεις για να
καλύψει τις δικές της ανάγκες. Τα παραδείγματα αφθονούν,
συμπεριλαμβανομένης της σχέσης του κυβερνώντος ΑΚΡ με το ΡΚΚ, της
ραγδαίων ταλαντώσεων με την (προπολεμική) Συρία και το Ιράν, και την
προθυμία της Άγκυρας να ασχοληθεί με μια ποικιλία ανούσιων στρατιωτικών
οργανώσεων στην προσπάθειά της να νικήσει το καθεστώς του ισχυρού Bashar
al Assad στην Συρία.
Ωστόσο, η επίσημη εξήγηση της Τουρκίας για την μη
εμπλοκή της -βάζοντας ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή της σε επιχειρήσεις
κατά της ISIS, μια ευρύτερη εκστρατεία για την ανατροπή του Assad- έχει
πραγματική αξία και απορρίφθηκε αδικαιολόγητα από πολλούς δυτικούς
αναλυτές και φορείς χάραξης πολιτικής. Η Τουρκία ήταν καθόλα συνεπής σε
αυτό το συγκεκριμένο σημείο.
Αν και η ηγεσία του ΑΚΡ αρχικά χαρακτήρισε την δυτική
υποστήριξη των διαδηλώσεων της Αραβικής Άνοιξης ως νεο-αποικιακή
επιχείρηση, η Άγκυρα στρέφεται σε μια στάση ανοιχτά κατά του καθεστώτος
καθώς οι συριακές διαδηλώσεις ξεσπούσαν σε βίαιες σε ολόκληρη τη χώρα.
Από αυτό το σημείο, η Τουρκία έχει προωθήσει επιθετικά μια πολιτική
αλλαγής του καθεστώτος.
Αν και η τουρκική εμμονή με την ανατροπή του Assad
μπορεί να φαίνεται ένας ανεπιθύμητος όρος γα την ένταξή της σε
οποιαδήποτε συμμαχία κατά της ISIS, έχει νόημα. Με πολλούς τρόπους, το
καθεστώς του Assad ήταν μια δύναμη που επώαζε την δραματική άνοδο της
ISIS από μια εκ των πολλών ισλαμικών αντάρτικων φατριών στη Συρία, σε
ένα οιονεί-κράτος και μια αξιόπιστη τρομοκρατική απειλή παγκοσμίως.
Μια χαλάρωση μεταξύ των δυνάμεων του καθεστώτος και
της ISIS ευθύνεται για μεγάλο μέρος του εμφυλίου πολέμου. Και οι δύο
πλευρές επωφελήθηκαν: το καθεστώς ήταν σε θέση να επικεντρωθεί στις
επιθέσεις του εναντίον μικρότερων επαναστατικών φατριών στις ακτές που
έχουν μεγάλο πληθυσμό. Και η ISIS ήταν σε θέση να επεκταθεί στην Ανατολή
και στο Νότο, όπου κατέκτησε βασικές πετρελαϊκές θέσεις, και να
οικοδομήσει τα βασικά στοιχεία ενός λειτουργικού οιονεί κράτους. Η
συνολική στρατηγική του καθεστώτος ήταν τόσο ξεκάθαρη όσο και κυνική:
εξαλείψτε τις μικρότερες, πιο μετριοπαθείς ομάδες πλην της ISIS, κάτι
που τελικά θα υποχρέωνε την Δύση να επιλέξει μεταξύ του καθεστώτος και
της υπέρμετρα ριζοσπαστικής ISIS. Τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής
φαίνονται ήδη, καθώς πολιτικοί και ειδήμονες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη,
λανθασμένως ζητούν συμμαχίες ευκολίας με τον Assad και το Ιράν,
προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ISIS. Μια αξιόπιστη εξήγηση για τον
μυστήριο κατασκοπευτικό ρωσικό σταθμό στη Συρία που ανακαλύφθηκε
προσφάτως, είναι ότι Ρώσοι παράγοντες είχαν βοηθήσει τους Σύριους
συμμάχους τους να προωθήσουν μια τέτοια στρατηγική διαίρει και βασίλευε.
Σχεδόν εξ ορισμού, ένας πόλεμος της συμμαχίας
περιορισμένος στην καταπολέμηση της ISIS, θα μπορούσε απλώς να δώσει στο
καθεστώς περαιτέρω άδεια για αναζήτηση και καταστροφή των ταξιαρχιών
ανταρτών που δεν ανήκουν στην ISIS, συμπεριλαμβανομένων και πιο ήπιων
ομάδων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν νόμιμες εναλλακτικές στον Assad.
Στο μεταξύ, η Τουρκία, έχοντας αρκετές περιοχές στα σύνορά της
καταληφθείσες από την ISIS, πιθανώς θα έφερε το κύριο βάρος της
τρομοκρατίας. Στην πορεία, μια νίκη των δυνάμεων του καθεστώτος θα
μπορούσε να οδηγήσει σε ένα ακόμη μεγαλύτερο ξόρκι μεταξύ της Συρίας και
της Τουρκίας, ιδιαίτερα εάν το καθεστώς της Συρίας επιστρέψει στην
δοκιμασμένη και αληθινή πρακτική της προστασίας αντιτουρκικών κουρδικών
μαχητών.
Απομονωμένες, οι ενέργειες της Τουρκίας στο Ιράκ και
στη Συρία φαίνονται στρατηγικά μυωπικές και δυνητικά αυτοκαταστροφικές,
αλλά δέχονται ότι ακόμη και μια εξασφαλισμένη νίκη εναντίον των ατάκτων
της ISIS θα μπορούσε να καταλήξει σε ενδυνάμωση του ίδιου καθεστώτος που
η Άγκυρα έχει δεσμευτεί να απομακρύνει από την εξουσία. Τελικά, ο
πόλεμος εναντίον της ISIS είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον πόλεμο
εναντίον του καθεστώτος του Assad, καθιστώντας δύσκολο να ξεκινήσει έναν
πόλεμο εναντίον μόνο του ενός και όχι του άλλου. Αυτό δεν δικαιολογεί
την Τουρκία για τον ρόλο που έπαιξε στην πολιορκία του Κομπάνι, αλλά
προσθέτει ένα πολυπόθητο πλαίσιο αναφορικά με την τουρκική απροθυμία να
εμπλακεί πιο βαθιά και πιο γρήγορα στον συριακό εμφύλιο πόλεμο.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://carnegie.ru/eurasiaoutlook/?fa=57075
Πηγή:www.capital.gr
