Αλέξανδρος ΤάρκαςΟ Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδης είναι τυχερός
άνθρωπος και πεπειραμένος στην πολιτική επιβίωση, ώστε να αξιοποιεί τις
-σπάνιες στη ζωή- «δεύτερες ευκαιρίες».Χάρη στην αποτυχημένη θητεία
του λαϊκιστή, κομμουνιστή Δημ. Χριστόφια, ο κ. Αναστασιάδης βρήκε τη
δεύτερη ευκαιρία και έπεισε ότι είναι ικανός για μια διαφορετική
προεδρική πορεία, ξεπερνώντας την αυτοταπείνωση του φανατικού του «Ναι»
στο Σχέδιο Ανάν το 2004. Κατά παρόμοιο τρόπο, άρπαξε τη δεύτερη ευκαιρία
πολιτικής επιβίωσης μετά το τραπεζικό bail in του Μαρτίου του 2013,
καθώς οι Κύπριοι συνειδητοποίησαν ότι δεν είχαν άλλη λύση ενώπιον της
χρεοκοπίας.Δυστυχώς, για τον κ. Αναστασιάδη και -πολύ περισσότερο- για τα
ελλαδικά και τα κυπριακά συμφέροντα, η τύχη του εξαντλείται. Παρά την
αμέριστη στήριξη από την Αθήνα (σε αντίθεση με όσα ο ίδιος έπραττε στο
Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα κατά του τότε αρχηγού της αξιωματικής
αντιπολίτευσης Αντ. Σαμαρά το 2010-12), ο κ. Αναστασιάδης έκανε
διαδοχικά λάθη στον διάλογο με τους Τουρκοκυπρίους και στις σχέσεις της
Λευκωσίας με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.Ο Κύπριος Πρόεδρος δεν είναι, ασφαλώς, υπεύθυνος για την επιθετικότητα της Τουρκίας, με το ερευνητικό σκάφος «Barbaros» να αλωνίζει εντός της κυπριακής ΑΟΖ και να απειλεί τις ξένες εταιρίες πετρελαιοειδών, αλλά θα μπορούσε να μην αιφνιδιαστεί. Δεν έχει την ισχύ να αλλάξει τους διεθνείς συσχετισμούς (αφού η Τουρκία, λόγω της απειλής του Ισλαμικού Κράτους, γίνεται και πάλι απαραίτητη στη Δύση), αλλά όφειλε να μην παρασύρεται από ευσεβείς πόθους ότι η Ουάσινγκτον και το Βερολίνο θα στήριζαν μονομερώς την Κύπρο στο πλαίσιο του νέου ενεργειακού χάρτη στη ΝΑ Μεσόγειο.
Το διπλωματικό παρασκήνιο είναι πλούσιο από αλλεπάλληλες προσδοκίες του κ. Αναστασιάδη που δεν δικαιώθηκαν. Τον Αύγουστο - Σεπτέμβριο του 2013 πίστευε ότι, μέσω της Ουάσινγκτον, θα επιτύγχανε την τουρκική υποχώρηση στο θέμα Αμμοχώστου - Βαροσίων. Η τουρκική απάντηση στις ΗΠΑ ήταν ότι «τα διαμάντια του στέμματος παραχωρούνται στην κατάληξη και όχι στην έναρξη» ενός διαλόγου. Τον Νοέμβριο ζήτησε η Αθήνα να δεχθεί, για πρώτη φορά από το 1974, Τουρκοκύπριο διαπραγματευτή στο υπουργείο Εξωτερικών σε αντάλλαγμα των επαφών του Ελληνοκυπρίου ομολόγου του στην Αγκυρα. Αποτέλεσμα, μηδέν.
Φέτος τον Μάιο, χωρίς να το ζητήσει καν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, είπε στον Τζ. Μπάιντεν ότι θα συναντά τον Ντ. Ερογλου δύο φορές τον μήνα, αν και μέχρι τότε ο ίδιος ο Κύπριος Πρόεδρος απέρριπτε το αίτημα του Τουρκοκύπριου εκπροσώπου επειδή δεν υπήρχε πρόοδος για διάλογο «give and take». Τον ίδιο μήνα ο κ. Αναστασιάδης ενθουσιάστηκε, ακούγοντας στο Βερολίνο την καγκελάριο Α. Μέρκελ να εγκωμιάζει «το κυπριακό ενεργειακό πλεονέκτημα» έναντι της τουρκικής στρατιωτικής υπεροχής, αλλά πρόσφατα η γερμανική διπλωματία αξίωσε συναίνεση στο άνοιγμα δύο διαπραγματευτικών κεφαλαίων στον ενταξιακό διάλογο Ε.Ε. - Τουρκίας.
Προ ημερών ο κ. Αναστασιάδης διαπραγματεύθηκε με τη βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Β. Νούλαντ ένα τέχνασμα εκτόνωσης της κρίσης με τη μη πραγματοποίηση ερευνών από το «Barbaros», αλλά με ταυτόχρονη μη άρση της τουρκικής ναυτικής οδηγίας NAVTEX, δηλαδή με μια -επικίνδυνη μακροπρόθεσμα- απλή αναβολή των διεκδικήσεων της Αγκυρας. Και είμαστε ακόμα στην αρχή της κρίσης.
Αλέξανδρος Τάρκας
*Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.
