Του δρα Ευάγγελου Βενέτη*Να λοιπόν που στη Μ. Ανατολή αχνοϋφαίνεται η πολυπροφητεμένη και απευκταία σύγκρουση των πολιτισμών! Εδώ και έναν αιώνα οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Μ. Ανατολής συρρικνώνονται πληθυσμιακά και γεωγραφικά, λ.χ. η γενοκτονία Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυροχαλδαίων από τους Νεότουρκους, η εξορία και προσφυγιά των χριστιανών, και κυρίως μουσουλμάνων, της κατεχόμενης Παλαιστίνης από το Ισραήλ κ.λπ.
Σήμερα στη Συρία και το Ιράκ η τύχη και το μέλλον του χριστιανισμού, των Γεζίντι και άλλων μειονοτικών θρησκειών τίθενται εν αμφιβόλω από τη δράση των ζηλωτών σουνιτών ισλαμιστών ουαχαμπιτών (λανθασμένα ονομασθέντων ως τζιχαντιστών από τα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ) του «ισλαμικού κράτους», άλλως Χαλιφάτου. Οι διαρκείς διώξεις κατά των χριστιανών, των σιιτών και των Γεζίντι εν αγνοία ή η αδυναμία προστασίας τους των κυβερνήσεων αυτών των περιοχών αποτελεί ξεκάθαρο προμήνυμα πολιτιστικής σύγκρουσης Δύσης και Ανατολής, με τις ήδη εκδηλωθείσες ακρότητες να αποτελούν αψιμαχίες σε έναν πόλεμο που μόλις ξεκίνησε.
Σε αυτό το πλαίσιο κομβικής σημασίας είναι η παραμονή των μειονοτήτων στις εστίες τους προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια της παρουσίας τους στις κατά τόπους κοινωνίες με στόχο τη διασφάλιση της πολιτιστικής ανοχής και ποικιλομορφίας.
Η πρωτοβουλία του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς να προσκαλέσει χριστιανούς του Ιράκ να μεταναστεύσουν στη Γαλλία κινείται αναμφίβολα στο πλαίσιο του ανθρωπισμού και θα πρέπει αφενός να επικροτηθεί. Αφετέρου όμως δημιουργεί προηγούμενο στην προοπτική ερήμωσης της Μ. Ανατολής από τις μειονότητές της και γι’ αυτό θα πρέπει η γαλλική πρωτοβουλία να τροποποιηθεί. Η πρόσκληση των ήδη προσκεκλημένων θα πρέπει να αφορά την προσωρινή παρουσία τους στην Ευρώπη μέχρι την αποκατάσταση της ασφάλειας και γεωπολιτικής σταθερότητας του Ιράκ και της περιοχής. Οσο για τους λοιπούς μειονοτικούς πληθυσμούς του Ιράκ, θα πρέπει η διεθνής κοινότητα να επικροτήσει την ιρακινή κυβέρνηση για την υποδοχή και προστασία των χριστιανών και Γεζίντι στα σιιτικά και κουρδικά εδάφη του Ιράκ. Παράλληλα χρειάζεται να ενισχυθεί η ιρακινή κυβέρνηση σε αυτό το έργο με την παροχή πόρων και τεχνογνωσίας για τη διαμόρφωση μεταναστευτικών κέντρων προσωρινής διαμονής στις παραπάνω επαρχίες. Με αυτό τον τρόπο θα διατηρηθούν οι μειονότητες στο φυσικό πολιτιστικό τους περιβάλλον και θα διασφαλιστεί η πολιτιστική συνέχειά τους στον χώρο και τον χρόνο.
Αν η διεθνής κοινότητα δεν επιδιώξει να συνεργαστεί σε πολιτικό επίπεδο με τις κυβερνήσεις των κρατών της Μ. Ανατολής για την ενεργό και ουσιαστική προστασία των μειονοτήτων των χωρών αυτών, τότε ο εν λόγω πόλεμος θα είναι μακροχρόνιος και απρόβλεπτου αποτελέσματος. Αν η διεθνής κοινότητα δεν ενεργοποιηθεί σε οικονομικό επίπεδο για τη δημιουργία ενός κεφαλαίου που θα αποσκοπεί στην υλοποίηση της ανωτέρω πολιτικής πρωτοβουλίας, τότε θα είναι η πρώτη φορά τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια που ο χριστιανισμός και άλλες θρησκείες θα εκριζωθούν πληθυσμιακά και εν γένει από το γεωγραφικό και πολιτιστικό πλαίσιο που τις γέννησε. Και αν συμβεί αυτό, τότε θα μιλάμε για τη δημιουργία ενός νέου, αυτή την φορά πολιτιστικού, παραπετάσματος ανάμεσα στο Ισλάμ και τη Δύση. Τότε η Μ. Ανατολή θα έχει χάσει την πολυπολιτισμικότητά της και θα έχει μετατραπεί σε ένα πολιτισμικό «μονομπλόκ» με αναπόδραστη την πορεία προς την πλήρη σύγκρουση των πολιτισμών.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
* Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ. Συγγραφέας τού «Ο Ελληνισμός στο Σύγχρονο Ιράν (1837-2010)», Αθήνα 2011. ISBN: 978-960-7498-85-1
