Λευκωσία: Η
προσπάθεια της Τουρκίας να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην ευρύτερη
περιοχή δεν εγκαταλείφθηκε. Η ψυχρότητα στις σχέσεις της με το Ισραήλ
και με τη Ρωσία έθεσε κάποια στιγμή τους όλους σχεδιασμούς στο ψυγείο,
αλλά ποτέ δεν εγκαταλείφθηκαν.Η αναθέρμανση των σχέσεων πρώτα με το Ισραήλ και τώρα με τη Ρωσία
επανέφερε στο προσκήνιο και τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Άγκυρας
που θέλει:α) τη μεταφορά ρωσικού και αζερινού φυσικού αερίου προς την Τουρκία,
και β) τη μεταφορά του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου από το Ισραήλ στην Τουρκία.
Σε αμφότερες τις περιπτώσεις η Τουρκία παίζει ένα έξυπνο διπλωματικό παιχνίδι επιχειρώντας να διασκεδάσει τις όποιες ανησυχίες και φόβους για τυχόν εγκλωβισμό του φυσικού αερίου -το οποίο έχει άμεση ανάγκη η Ευρώπη- σε τουρκικούς αγωγούς. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο που η Τουρκία τόσο στην περίπτωση του Ισραήλ όσο και τώρα με τη Ρωσία προτάσσει οτιδήποτε άλλο από το θέμα της ενέργειας.
Ιδιαίτερα δε σ’ ό,τι αφορά τις ρωσοτουρκικές σχέσεις και την επικείμενη (9 Αυγούστου) συνάντηση των προέδρων Βλαντιμίρ Πούτιν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το θέμα της ενέργειας εντέχνως μένει εκτός συζητήσεων.
Επιχειρείται να εμφανιστεί η συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν ως ένα πρώτο
βήμα αναθέρμανσης των μεταξύ τους σχέσεων, ότι θέλουν να συζητήσουν τις
εξελίξεις στη Συρία και το πώς οι δύο χώρες μπορούν να συνεργαστούν και
άλλα πολλά. Στην πραγματικότητα όμως αυτό που έχουν και οι δύο πλευρές
στο πίσω μέρος τους μυαλού τους είναι το φυσικό αέριο και πώς θα
καταφέρουν να το εκμεταλλευθούν για ίδιον όφελος.
Οι σχεδιασμοί αυτοί επηρεάζουν είτε έμμεσα είτε άμεσα και την Κύπρο, τόσο αρνητικά όσο και θετικά καθώς οι ανατροπές είναι συνεχείς και τα δεδομένα διαφοροποιούνται συνεχώς.
Η Κύπρος φάνηκε να κερδίζει από την όξυνση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ και να χάνει με την εξομάλυνσή τους. Την ίδια ώρα όμως φαίνεται να κερδίζει στον ευρωπαϊκό χώρο -εάν φυσικά παίξει σωστά τα χαρτιά της- λόγω της αναθέρμανσης των τουρκορωσικών σχέσεων, και οι οποίες βεβαίως δεν έχουν να κάνουν με τη Συρία και το προσφυγικό, είναι για την ενέργεια που θα συνομιλήσουν την άλλη εβδομάδα Ερντογάν και Πούτιν ή, όπως χαρακτηριστικά το τόνισε ένας αναλυτής, «είναι για τον αγωγό Turksream, ηλίθιοι!».
Ο αγωγός Turkstream μπορεί να μεταφέρει περισσότερο φυσικό αέριο από τη Ρωσία προς την Τουρκία. Για την τουρκική πλευρά σημαίνει την απευθείας μεταφορά 16 bcm ρωσικού φυσικού αερίου για κάλυψη των δικών της εσωτερικών αναγκών. Η Ρωσία από δικής της πλευράς προσβλέπει σε έναν αγωγό που να μπορεί να μεταφέρει 64 bcm αέριο προς τα Βαλκάνια, κάτι που συνάδει με το ότι η Τουρκία διαβλέπει στο να καταστεί ενδιάμεσος σταθμός για το ρωσικό αέριο προς τη νότια Ευρώπη.
Στην ίδια την Ευρώπη υπάρχει μια ανησυχία για διάφορους λόγους:
● Ο αγωγός Turkstream ανοίγει μια πόρτα για περισσότερες εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, την ώρα που η ΕΕ (και οι ΗΠΑ) θα ήλπιζε σε μείωση της εξάρτησης από τη ρωσική προσφορά,
● Η ΕΕ απεχθάνεται την ιδέα η Τουρκία, ένας προβληματικός εταίρος, να μετατραπεί σε ένα διαμετακομιστικό σταθμό για το φυσικό αέριο της Ευρώπης,
● Ο Turkstream θα σκοτώσει τα σχέδια της ΕΕ για αγωγό της υπερ-Κασπίας που θα προσπερνά τη Ρωσία,
● Ο Turkstream μειώνει στο ελάχιστο την εξάρτηση της Ρωσίας από την Ουκρανία ως ενδιάμεση χώρα για τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη,
● Τέλος ο Turkstream ενισχύει τη ρωσική θέση σε σχέση με το προτεινόμενο σχέδιο Northstream 2 (για μεταφορά πρόσθετου ρωσικού αερίου προς τη βόρεια Ευρώπη).
Οι Ευρωπαίοι είναι μεν θετικοί στην αναθέρμανση των σχέσεων της Τουρκίας με τη Ρωσία αλλά ώς ένα σημείο. Φτάνει να μην επηρεάζει το σημερινό ενεργειακό ισοζύγιο σε σχέση με την Ουκρανία. Στην ΕΕ δεν επιθυμούν να υπάρξει μετατόπιση του ενεργειακού κόμβου από την Ουκρανία προς την Τουρκία.
Ευνοούν αγωγό αλλά ξέρουν τις δυσκολίες
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες -που θέλουν να
έχουν ισχυρή άποψη στα θέματα αυτά- το ιδανικό σενάριο είναι η μείωση
της εξάρτησης των Ευρωπαίων από το ρωσικό φυσικό αέριο. Γι’ αυτό και
ευνοούν οτιδήποτε θα κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Και τέτοιες
εξελίξεις μπορεί να είναι:
● Αύξηση των υγροποιημένων προμηθειών από τις ΗΠΑ.
● Ένας αγωγός που θα συνδέεται με τις ενεργειακές πηγές του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες εκτιμούν ότι κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση και εξυπηρετεί τους στόχους τους, η δήλωση που είχε κάνει τον περασμένο Ιούνιο ο Βενιαμίν Νετανιάχου πως «το "Λεβιάθαν" μπορεί να προμηθεύσει και να καλύψει τις ανάγκες σε φυσικό αέριο, τις ανάγκες της Αιγύπτου, αλλά και της Τουρκίας και απ’ εκεί την Ευρώπη».
● Υπάρχει πάντα στα χαρτιά το σχέδιο του Κατάρ για μεταφορά φυσικού αερίου από τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία και τη Συρία προς την Ευρώπη. Ένα σχέδιο που εκτιμάται ότι εμποδίζεται από το υφιστάμενο καθεστώς της Συρίας.
Οι Ευρωπαίοι φαίνεται να αποφεύγουν οποιανδήποτε αναφορά στον παράγοντα Κύπρο, αν και γνωρίζουν πολύ καλά πόσο επηρεάζει τους όποιους σχεδιασμούς έχουν να κάνουν με το φυσικό αέριο στης Ανατολικής Μεσογείου. Η τουρκική πλευρά προσπαθεί να περάσει το μήνυμα πως μπορεί να επιτευχθεί η μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Τουρκία και απ’ εκεί και στην Ευρώπη ακόμα και με άλυτο το κυπριακό πρόβλημα. Κάτι με το οποίο δεν συμφωνούν ειδικοί στον τομέα της ενέργειας. Επιμένουν και είναι κάθετοι επ’ αυτού: χωρίς να υπάρξει συγκατάθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας, το φυσικό αέριο από το Ισραήλ δεν μπορεί να μεταφερθεί προς την Τουρκία.
Γράφει: Ανδρέας Πιμπίσιης - See more at: http://www.philenews.com/el-gr/eidiseis-politiki/39/325752/i-tourkia-prospathei-na-odigisei-olous-tous-agogous-sto-diko-tis-edafos#sthash.Knnvsvm9.dpuf
