Ποτέ άλλοτε από την ίδρυση της μετα-οθωμανικής
Τουρκίας από τον Κεμάλ, το 1923, δεν συνέκλιναν ταυτόχρονα παρόμοιας
έκτασης δυσμενείς διεθνείς, περιφερειακές και εσωτερικές εξελίξεις.
Σήμερα ως προς την επόμενη μέρα στη Συρία αλλά και στο Ιράκ, η Τουρκία
των Ερντογάν - Νταβούτογλου βρίσκεται απέναντι στη Ρωσία, στις ΗΠΑ, στο
Ιράν και στους συμμάχους του, στους Κούρδους, στην Αίγυπτο, ενώ η
συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία αφορά μόνον τη σύγκρουση με τον Ασαντ.
Τέλος, ακόμη και μια προσεκτική εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ
αποδεικνύεται δύσκολη.
Την εβδομάδα που πέρασε οι δυσμενείς για την Αγκυρα εξελίξεις στο Κουρδικό, στη Συρία και στο Ιράκ συνιστούν αθροιστικά ανατροπή, που είναι ζήτημα χρόνου πότε θα επηρεάσει τους συσχετισμούς στη Νοτιοανατολική Τουρκία: Στη Συρία το κουρδικό PYD, που είναι το παρακλάδι του ΡΚΚ στη Συρία, με τη βοήθεια των ρωσικών βομβαρδισμών επεξέτεινε τη ζώνη υπό τον έλεγχό του προς δυσμάς. Την ίδια ώρα στην Ουάσιγκτον εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωνε ότι το PYD δεν θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση. Με άλλα λόγια, η επόμενη μέρα για την Αγκυρα στη Συρία είναι ότι στο μεγαλύτερο μέρος της μεθοριακής γραμμής θα συνορεύει με την Κουρδική Βορειοανατολική Συρία, που έχει επεκταθεί προς δυσμάς, την οποία θα κυβερνά «αδελφή» του ΡΚΚ.
Στο Ιράκ, όπου στα βορειοδυτικά δραστηριοποιούνται ήδη δυνάμεις του PYD κατά των τζιχαντιστών, υπάρχει ατμόσφαιρα εξέγερσης κατά της κυβέρνησης Μπαρζανί -που είναι στενός σύμμαχος της Τουρκίας- του ντε φάκτο ανεξάρτητου Κουρδικού Βόρειου Ιράκ. Η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου έχει φέρει το Βόρειο Ιράκ στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, με τους δημοσίους υπαλλήλους και τους στρατιωτικούς να παραμένουν απλήρωτοι. Είναι προφανές ότι η δυσαρέσκεια αξιοποιείται και από την Τεχεράνη, στην οποία πρόσκειται ο έτερος ιστορικός Κούρδος ηγέτης του Ιράκ Ταλαμπανί (μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του Ιράκ) αλλά και το ΡΚΚ. Ετσι η ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου στην Αγκυρα, την Πέμπτη 11/2, ότι έληξαν με επιτυχία οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Νοτιοανατολική Τουρκία κατά του ΡΚΚ μόνον ειρωνικά μειδιάματα μπορεί να προκαλέσει.
Οι Ερντογάν - Νταβούτογλου δεν μπορούν να τολμήσουν εισβολή στη Συρία και στο Ιράκ, γιατί πολύ απλά θα βρουν απέναντί τους τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και το Ιράν αλλά και το Ισραήλ, ένα ετερόκλητο μέτωπο, τα μέλη του οποίου για διαφορετικούς λόγους το καθένα επενδύουν στη δημιουργία ανεξάρτητου Κουρδιστάν, σε πρώτη φάση στο Βόρειο Ιράκ και στη Βορειοανατολική Συρία.
Τι έχει απομείνει στους Ερντογάν - Νταβούτογλου; Τίποτε άλλο εκτός από την «εργαλειοποίηση» των προσφυγικών ροών προς την ΕΕ, για να εκβιάσουν την πολιτική στήριξη του Βερολίνου και των Βρυξελλών στην ατζέντα της Αγκυρας στη Συρία. Κυρίως μέσω της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο να προσπαθήσουν να εκβιάσουν αλληλεγγύη στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία, που δεν αποκλείεται να διανθιστεί και με άλλα θερμά επεισόδια.
Ο Ερντογάν υπερεκτίμησε τις δυνάμεις του και κατέστρωσε εθνική ατζέντα για τη Μέση Ανατολή, που παραγνώριζε ότι τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην περιοχή τον διατηρούν Ουάσιγκτον και Μόσχα. Οι πρώτοι που πήραν το μήνυμα τον Νοέμβριο του 1956 ήταν οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και Γαλλίας, Ιντεν και Μολέ, οι οποίοι απέσυραν κακήν κακώς τις δυνάμεις τους που είχαν εισβάλει στο Σουέζ ύστερα από αυστηρά μηνύματα των Χρουστσόφ και Αϊζενχάουερ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ
Την εβδομάδα που πέρασε οι δυσμενείς για την Αγκυρα εξελίξεις στο Κουρδικό, στη Συρία και στο Ιράκ συνιστούν αθροιστικά ανατροπή, που είναι ζήτημα χρόνου πότε θα επηρεάσει τους συσχετισμούς στη Νοτιοανατολική Τουρκία: Στη Συρία το κουρδικό PYD, που είναι το παρακλάδι του ΡΚΚ στη Συρία, με τη βοήθεια των ρωσικών βομβαρδισμών επεξέτεινε τη ζώνη υπό τον έλεγχό του προς δυσμάς. Την ίδια ώρα στην Ουάσιγκτον εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωνε ότι το PYD δεν θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση. Με άλλα λόγια, η επόμενη μέρα για την Αγκυρα στη Συρία είναι ότι στο μεγαλύτερο μέρος της μεθοριακής γραμμής θα συνορεύει με την Κουρδική Βορειοανατολική Συρία, που έχει επεκταθεί προς δυσμάς, την οποία θα κυβερνά «αδελφή» του ΡΚΚ.
Στο Ιράκ, όπου στα βορειοδυτικά δραστηριοποιούνται ήδη δυνάμεις του PYD κατά των τζιχαντιστών, υπάρχει ατμόσφαιρα εξέγερσης κατά της κυβέρνησης Μπαρζανί -που είναι στενός σύμμαχος της Τουρκίας- του ντε φάκτο ανεξάρτητου Κουρδικού Βόρειου Ιράκ. Η κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου έχει φέρει το Βόρειο Ιράκ στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, με τους δημοσίους υπαλλήλους και τους στρατιωτικούς να παραμένουν απλήρωτοι. Είναι προφανές ότι η δυσαρέσκεια αξιοποιείται και από την Τεχεράνη, στην οποία πρόσκειται ο έτερος ιστορικός Κούρδος ηγέτης του Ιράκ Ταλαμπανί (μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του Ιράκ) αλλά και το ΡΚΚ. Ετσι η ανακοίνωση του Γενικού Επιτελείου στην Αγκυρα, την Πέμπτη 11/2, ότι έληξαν με επιτυχία οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Νοτιοανατολική Τουρκία κατά του ΡΚΚ μόνον ειρωνικά μειδιάματα μπορεί να προκαλέσει.
Οι Ερντογάν - Νταβούτογλου δεν μπορούν να τολμήσουν εισβολή στη Συρία και στο Ιράκ, γιατί πολύ απλά θα βρουν απέναντί τους τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και το Ιράν αλλά και το Ισραήλ, ένα ετερόκλητο μέτωπο, τα μέλη του οποίου για διαφορετικούς λόγους το καθένα επενδύουν στη δημιουργία ανεξάρτητου Κουρδιστάν, σε πρώτη φάση στο Βόρειο Ιράκ και στη Βορειοανατολική Συρία.
Τι έχει απομείνει στους Ερντογάν - Νταβούτογλου; Τίποτε άλλο εκτός από την «εργαλειοποίηση» των προσφυγικών ροών προς την ΕΕ, για να εκβιάσουν την πολιτική στήριξη του Βερολίνου και των Βρυξελλών στην ατζέντα της Αγκυρας στη Συρία. Κυρίως μέσω της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο να προσπαθήσουν να εκβιάσουν αλληλεγγύη στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία, που δεν αποκλείεται να διανθιστεί και με άλλα θερμά επεισόδια.
Ο Ερντογάν υπερεκτίμησε τις δυνάμεις του και κατέστρωσε εθνική ατζέντα για τη Μέση Ανατολή, που παραγνώριζε ότι τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην περιοχή τον διατηρούν Ουάσιγκτον και Μόσχα. Οι πρώτοι που πήραν το μήνυμα τον Νοέμβριο του 1956 ήταν οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας και Γαλλίας, Ιντεν και Μολέ, οι οποίοι απέσυραν κακήν κακώς τις δυνάμεις τους που είχαν εισβάλει στο Σουέζ ύστερα από αυστηρά μηνύματα των Χρουστσόφ και Αϊζενχάουερ.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ