Σε χρόνο μέλλοντα

Τι θα έγραφε, άραγε, ο ιστορικός του μέλλοντος αν γινόταν η πρώτη αποχώρηση κράτους μέλους από την ευρωζώνη; Οτι η ρήξη επήλθε λόγω διαφωνιών στον συντελεστή ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία; Θα αναφερόταν διεξοδικά στα λάθη της ελληνικής πλευράς στη διάρκεια των πέντε μηνών διαπραγμάτευσης ή θα τα προσπερνούσε, όπως κάνει ο Γ. Χάμπερμας για να αναδείξει ότι “οι πολίτες και όχι οι τράπεζες είναι αυτοί που πρέπει να έχουν τον τελευταίο λόγο για το ευρωπαϊκό πεπρωμένο”;

Η θυελλώδης διαπραγμάτευση μεταξύ κυβέρνησης και πιστωτών κατέληξε με τον πλέον δραματικό τρόπο: Με την εξαγγελία ενός δημοψηφίσματος που κανείς δεν ξέρει αν τελικά θα γίνει και σε ποιες συνθήκες. Οι πιστωτές μπορεί να αποσύρουν την πρότασή τους εκβιάζοντας το δίλημμα "ευρώ ή δραχμή", ενώ ο Μάριο Ντράγκι κρατά τα κλειδιά των ελληνικών τραπεζών. Μέχρι τώρα οι πρωταγωνιστές στο ευρωπαϊκό παιχνίδι έχουν δείξει ότι είναι ικανοί για το χειρότερο δυνατό όταν πρόκειται για το ελληνικό ζήτημα. Τώρα θα πρέπει να τα ξαναδούν -και αυτοί- όλα από την αρχή.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι μετά το διάγγελμα του Α. Τσίπρα για το δημοψήφισμα δεν υπάρχει τίποτα ίδιο με πριν. Ξέρουμε πια ότι δεν μπορεί να βρεθεί εναλλακτικός δρόμος μέσα στην ευρωζώνη, με τους σημερινούς συσχετισμούς δύναμης και συμφερόντων, αλλά επίσης έχει αποδειχτεί ότι η πολιτική επιλογή κάθε λαού έχει βαρύ τίμημα αν δεν είναι συμβατή με το κυρίαρχο δόγμα.

Καλό σενάριο δεν υπάρχει. Ο πρωθυπουργός εγκλωβίστηκε έχοντας να επιλέξει ανάμεσα σε μια κακή, αδιέξοδη συμφωνία και σε μια καταστροφική ρήξη. Οι εταίροι-πιστωτές μετέτρεψαν τη διαπραγμάτευση σε πόλεμο με προφανή στόχο τη συντριβή της κυβέρνησης. Τελικά η ευθύνη της μεγάλης απόφασης μεταφέρεται στους πολίτες: Αποδεχόμαστε ή όχι το τελεσίγραφο των δανειστών;

Για να απαντήσουμε στο ερώτημα με αυτοπεποίθηση θα πρέπει να ξέρουμε τι θα συμβεί μετά, στην περίπτωση του “όχι” που εμμέσως προκρίνει η κυβέρνηση. Για την ώρα δεν ξέρουμε καν αν η ζωή μας θα συνεχίζεται κανονικά από την επόμενη Δευτέρα. Ξέρουμε, όμως, ότι ο διχασμός θα είναι βαθύς και η πόλωση πρωτοφανής, ότι η χώρα θα σπάσει σε δυο κομμάτια και αυτός ο διαχωρισμός θα είναι βίαιος.

Είτε πρόκειται για τακτικό ελιγμό προκειμένου να φοβηθούν οι εταίροι-πιστωτές και να κάνουν πίσω είτε η κυβέρνηση το εννοεί, κανείς δεν ξέρει πώς/αν θα φτάσουμε στις κάλπες της 5ης Ιουλίου. Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι και όλα είναι πιθανά.Τι θα έγραφε, άραγε, ο ιστορικός του μέλλοντος αν η “πρώτη φορά Αριστερά” ταυτιζόταν με μια εθνική περιπέτεια; Ισως ότι και πάλι δεν προέβλεψαν πόσο ισχυρός είναι ο αντίπαλος και πόσο επίμονα ο κόσμος δεν αλλάζει προς το καλύτερο.

07:12 | 27 Ιουν. 2015

Αγγελική Σπανού