Του Χάρη Φλουδόπουλου
Με την ουκρανική κρίση να επικρέμαται ως δαμόκλειος σπάθη απειλώντας την
ομαλή λειτουργία της ενεργειακής αγοράς στην Ευρώπη, η χθεσινή παρουσία
του ισχυρού άνδρα της Gazprom Alexey Miller ήταν εκ των πραγμάτων
σημαντική. Από την ομιλία του πάντως, η οποία είχε ως θέμα την
αεριοκίνηση, τρία είναι τα καίρια σημεία που δίνουν κάποια ορατότητα σε
σχέση με τη στρατηγική που ακολουθεί η ρωσική εταιρεία στην ενεργειακή
σκακιέρα. Είπε λοιπόν ο κ. Miller:
1) Ανοιγόμαστε στην Κίνα και στην ευρύτερη αγορά της Ασίας, με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και διείσδυσης του φυσικού αερίου
2) Η Ευρώπη παραμένει σημαντική αγορά στην οποία η Gazprom φιλοδοξεί όχι μόνο να διατηρήσει αλλά και να αυξήσει τα μερίδιά της
3) Οι αγωγοί παραμένουν ακρογωνιαίος λίθος για τη ρωσική ενεργειακή διείσδυση και ως εκ τούτου η σημασία του South Stream είναι τεράστια
Οι δηλώσεις αυτές γίνονται καλύτερα αντιληπτές εάν υπενθυμίσουμε ότι βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα το καθεστώς αδειοδότησης του αγωγού SouthStream, με τις Βρυξέλλες να αμφισβητούν την άδεια που δόθηκε από τις βουλγαρικές αρχές. Κύριο ζήτημα τριβής, όχι μόνο στη Βουλγαρία αλλά σε όλη τη διαδρομή του αγωγού είναι εάν ο South Stream θα είναι προσβάσιμος και σε τρίτους παίκτες. Επίσης ζητούμενο είναι η Gazprom να συμμορφωθεί με το λεγόμενο unbundling δηλαδή με το διαχωρισμό των δραστηριοτήτων εμπορίας και προμήθειας.
Το ζήτημα αν και φαίνεται «γραφειοκρατικό», θεωρείται κρίσιμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει ήδη προκαλέσει πολύμηνη καθυστέρηση σε μια άλλη υπόθεση, αυτήν της απόκτησης του διαχειριστή του ελληνικού συστήματος αερίου ΔΕΣΦΑ από την αζερική Socar. Βεβαίως στην υπόθεση του ΔΕΣΦΑ χθες έγινε γνωστό ότι δόθηκε η πιστοποίηση και όλα δείχνουν ότι στους επόμενους 1 με 2 μήνες η υπόθεση θα κλείσει και θα ολοκληρωθεί η μεταβίβαση.
Πάντως στην υπόθεση της Gazprom και του South Stream υπάρχει πάντα το θέμα της τιμής. Παρά τις αναδιαπραγματεύσεις και τις μειώσεις, παραμένουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των πελατών ενώ σε πολλές αγορές υπάρχουν υπόνοιες για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης (αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού η οποία και έχει ξεκινήσει έρευνα). Την ίδια στιγμή όμως που μαίνεται αυτό το «μπρα ντε φερ» μεταξύ Βρυξελλών και Μόσχας, η Gazprom στέλνει σαφές μήνυμα στροφής σε νέες αγορές όπως αυτή της Κίνας. Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν αυτή η στροφή αποτελεί στρατηγική επιλογή-απάντηση στις πιέσεις της Ευρώπης ή λύση ανάγκης.
Ως προς αυτή τη διάσταση υπάρχουν τα εξής δεδομένα:
1) Η Ε.Ε. βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης μακροπρόθεσμων εναλλακτικών που θα ενισχύσουν την ενεργειακή της ανεξαρτησία
2) Δεν έχουν γίνει γνωστοί οι οικονομικοί όροι της συμφωνίας Ε.Ε. - Κίνας. Εάν η τιμή είναι υψηλότερη τότε ερμηνεύεται διαφορετικά η χθεσινή δήλωση Miller ότι το deal με την Κίνα θα επηρεάσει τις τιμές και στην Ευρώπη
3) Από το 2015 έχουν ήδη ετοιμαστεί οι υποδομές και ξεκινούν οι πρώτες εξαγωγές αμερικανικού shale gas στην ευρωπαϊκή αγορά (αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία).
4) Η Ευρώπη είναι πράγματι ο καλύτερος και πιο αξιόπιστος πελάτης για το ρωσικό αέριο. Ωστόσο οι ρυθμοί ανάπτυξης αλλά και οι προοπτικές αύξησης της κατανάλωσης αερίου, σαφώς υπολείπονται της Ασίας
http://www.capital.gr/News.asp?id=2028977
1) Ανοιγόμαστε στην Κίνα και στην ευρύτερη αγορά της Ασίας, με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και διείσδυσης του φυσικού αερίου
2) Η Ευρώπη παραμένει σημαντική αγορά στην οποία η Gazprom φιλοδοξεί όχι μόνο να διατηρήσει αλλά και να αυξήσει τα μερίδιά της
3) Οι αγωγοί παραμένουν ακρογωνιαίος λίθος για τη ρωσική ενεργειακή διείσδυση και ως εκ τούτου η σημασία του South Stream είναι τεράστια
Οι δηλώσεις αυτές γίνονται καλύτερα αντιληπτές εάν υπενθυμίσουμε ότι βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα το καθεστώς αδειοδότησης του αγωγού SouthStream, με τις Βρυξέλλες να αμφισβητούν την άδεια που δόθηκε από τις βουλγαρικές αρχές. Κύριο ζήτημα τριβής, όχι μόνο στη Βουλγαρία αλλά σε όλη τη διαδρομή του αγωγού είναι εάν ο South Stream θα είναι προσβάσιμος και σε τρίτους παίκτες. Επίσης ζητούμενο είναι η Gazprom να συμμορφωθεί με το λεγόμενο unbundling δηλαδή με το διαχωρισμό των δραστηριοτήτων εμπορίας και προμήθειας.
Το ζήτημα αν και φαίνεται «γραφειοκρατικό», θεωρείται κρίσιμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχει ήδη προκαλέσει πολύμηνη καθυστέρηση σε μια άλλη υπόθεση, αυτήν της απόκτησης του διαχειριστή του ελληνικού συστήματος αερίου ΔΕΣΦΑ από την αζερική Socar. Βεβαίως στην υπόθεση του ΔΕΣΦΑ χθες έγινε γνωστό ότι δόθηκε η πιστοποίηση και όλα δείχνουν ότι στους επόμενους 1 με 2 μήνες η υπόθεση θα κλείσει και θα ολοκληρωθεί η μεταβίβαση.
Πάντως στην υπόθεση της Gazprom και του South Stream υπάρχει πάντα το θέμα της τιμής. Παρά τις αναδιαπραγματεύσεις και τις μειώσεις, παραμένουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των πελατών ενώ σε πολλές αγορές υπάρχουν υπόνοιες για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης (αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού η οποία και έχει ξεκινήσει έρευνα). Την ίδια στιγμή όμως που μαίνεται αυτό το «μπρα ντε φερ» μεταξύ Βρυξελλών και Μόσχας, η Gazprom στέλνει σαφές μήνυμα στροφής σε νέες αγορές όπως αυτή της Κίνας. Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν αυτή η στροφή αποτελεί στρατηγική επιλογή-απάντηση στις πιέσεις της Ευρώπης ή λύση ανάγκης.
Ως προς αυτή τη διάσταση υπάρχουν τα εξής δεδομένα:
1) Η Ε.Ε. βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης μακροπρόθεσμων εναλλακτικών που θα ενισχύσουν την ενεργειακή της ανεξαρτησία
2) Δεν έχουν γίνει γνωστοί οι οικονομικοί όροι της συμφωνίας Ε.Ε. - Κίνας. Εάν η τιμή είναι υψηλότερη τότε ερμηνεύεται διαφορετικά η χθεσινή δήλωση Miller ότι το deal με την Κίνα θα επηρεάσει τις τιμές και στην Ευρώπη
3) Από το 2015 έχουν ήδη ετοιμαστεί οι υποδομές και ξεκινούν οι πρώτες εξαγωγές αμερικανικού shale gas στην ευρωπαϊκή αγορά (αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία).
4) Η Ευρώπη είναι πράγματι ο καλύτερος και πιο αξιόπιστος πελάτης για το ρωσικό αέριο. Ωστόσο οι ρυθμοί ανάπτυξης αλλά και οι προοπτικές αύξησης της κατανάλωσης αερίου, σαφώς υπολείπονται της Ασίας
http://www.capital.gr/News.asp?id=2028977