18 Μαΐου 2014

Ηθική δικαίωση και διεκδίκηση ελευθερίας

Του Χριστόδουλου Γιαλλουρίδη-Αυτό που αποφάσισε το ΕΔΑΔ έχει μια μικρή οικονομική αξία και μια πολύ μεγάλη πολιτική σημασία και σπουδαιότητα, η οποία για να υπερβεί την ηθική της διάσταση πρέπει να αξιοποιηθεί πολιτικά από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου στον μέγιστο δυνατό βαθμό

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), που για την ευρύτερη ελλαδική και κυπριακή κοινή γνώμη, αλλά και τη διεθνή δημοσιότητα δεν ήταν αναμενόμενη, αιφνιδίασε τους ανά τον κόσμο Έλληνες θετικά και ήρθε σε μια στιγμή κατά την οποία η διαπραγμάτευση για την επίλυση του Κυπριακού βρίσκεται διαδικαστικά εν μέση οδώ. Αυτό που αποφάσισε το ΕΔΑΔ έχει μια μικρή οικονομική αξία, και μια πολύ μεγάλη πολιτική σημασία και σπουδαιότητα, η οποία για να υπερβεί την ηθική της διάσταση πρέπει να αξιοποιηθεί πολιτικά από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου στον μέγιστο δυνατό βαθμό.

Το ΕΔΑΔ προσέφερε στην Αθήνα και στη Λευκωσία με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο το πλαίσιο, αλλά και την πολιτική νομιμοποίηση και τη νομική αιτιολόγηση της δραστικής επαναφοράς του Κυπριακού στη φυσική του αφετηρία, που κινδύνευε να ξεχαστεί και που ήταν και παραμένει η παράνομη εισβολή και για σαράντα χρόνια συνέχιση μιας διεθνώς εγκληματικής ενέργειας εις βάρος της Κύπρου, που είναι η κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας από τουρκικά στρατεύματα και ο συνεχιζόμενος εποικισμός της νήσου, που αποτελεί έγκλημα πολέμου.

Η Λευκωσία θα πρέπει να είναι σε θέση να διαμορφώσει το πλαίσιο, στη διαπραγμάτευση με την τουρκική πλευρά, της προβολής θέσεων που να ανταποκρίνονται στις αποφάσεις του ΕΔΑΔ, οι οποίες έχουν την αφετηρία τους στην περίφημη απόφαση του 1977, καταδικαστική για τις βιαιοπραγίες των τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο, και στη συνέχεια τις επανειλημμένες προσφυγές Κυπρίων εκτοπισθέντων και τις καταδίκες, σύμφωνα με τις οποίες η Τουρκία υποχρεώθηκε να πληρώσει σημαντικά ποσά ως αποζημίωση για τη νομή και την παράνομη χρήση της περιουσίας Ελλήνων της Κύπρου στα κατεχόμενα, αρχής γενομένης από την περίπτωση Λοϊζίδου.

Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί είναι η πρώτη απόφαση διεθνούς θεσμού που αναφέρεται καταδικαστικά κατά τρόπον ξεκάθαρο στην εισβολή και παράνομη κατοχή της Τουρκίας σε εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού Αντιπροέδρου Μπάιντεν πρέπει να αποτελέσει αφορμή για την ηγεσία της Κύπρου, προκειμένου να εξηγήσει στην ηγεσία των Αμερικανών πως η Κύπρος δεν είναι κάποιος τυχαίος τόπος ή τυχαίος λαός.

Είναι ένα κομμάτι του ευρωπαϊκού πολιτισμού, που δικαιούται να διεκδικήσει την ελευθερία και την ανεξαρτησία της, το δικαίωμα τού να συνεχίσει να υπάρχει ως πολιτισμός που έχει μια ιστορική διαδρομή χιλιετηρίδων. Η Κύπρος είναι η γη της ελευθερίας, η γη του πολιτισμού, ένα αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης, της Μεσογείου και του Ελληνισμού. Επομένως, με αφορμή και την άφιξη Μπάιντεν στην Κύπρο τις επόμενες ημέρες, η κυπριακή πλευρά έχει την υποχρέωση να προβάλει προς πάσα κατεύθυνση τρία βασικά ζητήματα.

Πρώτον, ότι η διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού πρέπει να βασιστεί στην υποχρέωση της Τουρκίας να αποσύρει τα στρατεύματα κατοχής από την Κυπριακή Δημοκρατία. Δεύτερον, ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ατομικές ελευθερίες οφείλουν να θεωρούνται ως conditio sine qua non του υπόβαθρου του πολιτικού συστήματος της Κύπρου, το οποίο πρέπει να διαπνέεται απαραιτήτως από τις αρχές και τις αξίες της Ευρώπης και τους κανόνες του συστήματος δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο ίδιο πλαίσιο πρέπει να θεωρείται ως απαραίτητη προϋπόθεση λειτουργίας του κράτους η δημοκρατική αρχή, δηλαδή ως ενιαίο πλαίσιο διακυβέρνησης του κράτους και λειτουργίας του πολιτικού συστήματος. Τρίτον, η Κύπρος οφείλει να απαλλαγεί από την ομηρεία των λεγομένων εγγυητριών δυνάμεων και να αποκτήσει την ανεξαρτησία της εμπεδώνοντας, όπως συμβαίνει με όλα τα κράτη του κόσμου, το δικό της σύστημα άμυνας και ασφάλειας.

Οι στιγμές είναι κρίσιμες και οφείλουμε να σκεφτόμαστε, να σχεδιάζουμε και να λειτουργούμε με βάση το εθνικό συμφέρον. Αυτό σημαίνει πως αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα που επιτρέπει στην Αθήνα και στη Λευκωσία να αναπτύσσουν πολιτικές, που ενισχύουν τη διεθνή νομιμοποίηση της Κύπρου, ενδυναμώνοντας την προοπτική απαλλαγής της από την κατοχή, δικαίωσής της ως ιστορίας και πολιτισμού, και αποκατάστασης της ιστορικής συνέχειας του Ελληνισμού στη διαδρομή επιβίωσης και ανάκαμψής του.
http://www.sigmalive.com/simerini/politics/127254
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής
Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών,
Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου