Η ώρα των στρατηγών;

Δεν χρειαζόταν το άρθρο του Michael Rubin στον ιστότοπο του έγκυρου American Enterprise Institute, που αναδημοσιεύθηκε στο «Newsweek» με τίτλο «Είναι πιθανό ένα πραξικόπημα στην Τουρκία;», για να τεθεί το ερώτημα αν ήλθε η ώρα των στρατηγών στην Αγκυρα. Το ερώτημα το νομιμοποιεί με την τυχοδιωκτική εμπλοκή του στη Συρία και την αυταρχική εκτροπή του στο εσωτερικό τα τελευταία τρία χρόνια ο ίδιος ο Ερντογάν:

• Πρώτον, για να αντιμετωπίσει τη διείσδυση των δικτύων του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν στον κρατικό μηχανισμό συμμάχησε από το φθινόπωρο του 2013 με τη στρατιωτική ηγεσία, μια στροφή που επισφραγίστηκε πανηγυρικά με την αμνήστευση των αξιωματικών που είχαν οδηγηθεί στις φυλακές για τις συνωμοσίες «Εργκενέκον» και «Βαριοπούλα». Οι συνωμοσίες, σύμφωνα με τη νέα εκδοχή του Ερντογάν, ήταν προβοκάτσια του ιμάμη από την Πενσυλβανία, όπως συνηθίζει να αποκαλεί τον Γκιουλέν.
• Δεύτερον, η απόφαση των Ερντογάν - Νταβούτογλου εδώ και έναν χρόνο να κηρύξουν τον πόλεμο στο ΡΚΚ, με στόχο τη συρρίκνωση της επιρροής του κουρδικού κόμματος HDP, επανέφερε τη στρατιωτική ηγεσία ως συνδιαμορφώτρια της πολιτικής εθνικής ασφάλειας στο εσωτερικό της χώρας.
• Τρίτον, η εμπλοκή στη Συρία είναι ακόμη ένα πεδίο νομιμοποίησης της ανάμειξης του στρατού: Πριν από δύο μήνες δημοσίευμα της αντιπολιτευόμενης «Χουριέτ» μιλούσε για βέτο των στρατηγών σε ενδεχόμενη εισβολή στη Συρία, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ και την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ! Ετσι οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις έχουν τη δυνατότητα με ένα ευρύ φάσμα επιλογών από την παρασκηνιακή πίεση, το προνουντσιαμέντο (παρέμβαση με τελεσίγραφο) και το ανοιχτό απροσχημάτιστο πραξικόπημα.
Σε αντίθεση με την αποτυχημένη απόπειρά τους το 2007 και το 2008, που τότε είχε καταγραφεί ως περιφρόνηση της λαϊκής βούλησης σήμερα, οι στρατηγοί, αν επέμβουν, μπορούν να προβάλλουν ότι σώζουν τη χώρα από μια αυταρχική-δικτατορική εκτροπή αλλά και από τυχοδιωκτική εμπλοκή στις περιφερειακές συγκρούσεις συν την εγγύηση αποκατάστασης των παραδοσιακών συμμαχιών της χώρας. Σαν άλλος Ιούλιος Καίσαρας του Σαίξπηρ, που με την αλαζονεία του ωθεί τους συνωμότες να τον μαχαιρώσουν, ο Ερντογάν στην ετήσια καθιερωμένη ομιλία του προέδρου στις στρατιωτικές σχολές Πολέμου μίλησε για «έναν στρατό και έναν αρχηγό», ένα σαφές μήνυμα ότι μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση θα είναι και ο de facto αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αν κάποιοι στρατηγοί προβληματίζονται ανάμεσα στην αναμονή και την παρέμβαση, ο Ερντογάν τούς διαμηνύει ότι προετοιμάζει τη δική του παρέμβαση.
kapopoulos@pegasus.gr