14 Φεβρουαρίου 2015

Η επόμενη μέρα για τους 19

Το τοπίο των μεταβλητών παραγόντων
Η Ευρωζώνη συνολικά και η Αθήνα επιμέρους ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα. Οι 18 εταίροι μας για το νέο τοπίο που διαμορφώθηκε από την ποσοτική χαλάρωση που εξήγγειλε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ντράγκι στις 22.1 και η χώρα μας για τον ίδιο λόγο, συν τον προεξοφλούμενο επιτυχή συμβιβασμό στην εν εξελίξει διαπραγμάτευση. Η επόμενη μέρα θα είναι σκληρή διάψευση προσδοκιών αν οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρωζώνης θεωρήσουν ότι ο Ντράγκι προγραμμάτισε αυτόματο πιλότο με οδηγίες εξόδου από την ύφεση και «αναίμακτης» μετάβασης στην ανάπτυξη.
Το πακέτο Ντράγκι δεν θα οδηγήσει πουθενά αν δεν συνοδευτεί από συνολική χαλάρωση της λιτότητας, χρηματοδότηση της ανάπτυξης στις χώρες με ελλείμματα και πολιτικές αύξησης της ζήτησης στις πλεονασματικές χώρες. Τα παραπάνω προαναγγέλλουν σκληρές μάχες με το Βερολίνο και ταυτόχρονα αύξηση της αντίστασης παρενόχλησης των ευρωσκεπτικιστών εντός της Γερμανίας. Μόνο μια πολιτική διαπραγμάτευση με σαφή στροφή στην ανάπτυξη θα μπορέσει να αξιοποιήσει δημιουργικά το μήνυμα των πρόσφατων εκλογών στην Ελλάδα, αλλά και το παρόμοιου στίγματος προσδοκώμενο από τις εκλογές στην Ισπανία τον Οκτώβριο.

Μόνον η αξιοπιστία της δυνατότητας για διόρθωση προς την κατεύθυνση περιφρούρησης της κοινωνικής συνοχής στην Ευρωζώνη θα μπορέσει να ανακόψει την άνοδο της Λεπέν και του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία και του ετερόκλητου μετώπου Μπερλουσκόνι, Λέγκας και Γκρίλο στην Ιταλία. Διόρθωση πορείας της Ευρωζώνης με κοινωνικό και αναπτυξιακό μέρισμα στο άμεσο μέλλον είναι εξ ορισμού μια δύσκολη και σύνθετη πρόκληση: Μαγική λύση με επιστροφή στον Κέινς της δεκαετίας του '30 δεν υπάρχει καθώς πρώτον δεν υφίσταται προστατευτισμός και δεύτερον ΕΕ και Δύση συνολικά αντιμετωπίζουν σκληρό ανταγωνισμό των άλλων πόλων οικονομικής ισχύος του πλανήτη, όπως μαρτυρά η σύνθεση της Ομάδας των G-20.

Τα παραπάνω παράγουν αβεβαιότητα που καθιστά δύσκολη την εμβάθυνση της Ευρωζώνης με κοινή Οικονομική Πολιτική και κοινό Κοινοβούλιο. Μια πρόταση που εδώ και δύο χρόνια μελετούν δύο ημιεπίσημα think tanks στο Βερολίνο και το Παρίσι (Glienicker Gruppe - Eiffel Group) και την οποία, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα των «Financial Times», o Γιούνκερ της έδωσε την τελική της μορφή σε περίληψη που μοίρασε στις πολιτικές ηγεσίες της ΕΕ. Η αντίφαση είναι προφανής: Για να γυρίσει σε τροχιά ανάπτυξης η Ευρωζώνη χρειάζεται πολιτική εμβάθυνση, την ώρα που ο ευρωσκεπτικισμός κυριαρχεί από τη Φινλανδία μέχρι και την Ιταλία και τη Γαλλία, ενώ διογκώνεται και στη Γερμανία.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ