Επισκεπτόμενος πριν από λίγες ημέρες τη Θεσσαλονίκη και
περιδιαβαίνοντας την πλατεία Ελευθερίας, διαπίστωσα -ή, για την
ακρίβεια, ένιωσα- τον ραγιαδίστικο νεοελληνικό παραλογισμό σε όλη του τη
μεγαλοπρέπεια, διαπίστωση που αποτελεί απόδειξη του γεγονότος ότι
είμαστε ένα αποπροσανατολισμένο έθνος, σε ηθικό και υπαρξιακό μαρασμό.Να
εξηγήσω το γιατί: Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ένα θεοκρατικό
απολυταρχικό καθεστώς, όπου ο σουλτάνος, ως εκπρόσωπος του προφήτη
Μωάμεθ στη Γη, διοικούσε τους υπηκόους και τους υπόδουλους λαούς κατά το
δοκούν. Με άλλα λόγια, δεν υπήρχαν καταστατικός χάρτης, ήτοι Σύνταγμα,
ούτε νομικό πλαίσιο που να διασφαλίζει τη ζωή, την τιμή και την
περιουσία κυρίως των μη μουσουλμανικών πληθυσμών. Με άλλα λόγια, ο
οποιοσδήποτε Οθωμανός αξιωματούχος είχε δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω
σε κάθε μη μουσουλμάνο υπήκοο.Τα βασικά αυτά δικαιώματα
διασφαλίστηκαν με τα Διατάγματα του Τανζιμάτ και του Χάτι Χουμαγιούν
(1839 και 1856), τα οποία υπέγραψε ο σουλτάνος κατόπιν πιέσεων και
έπειτα από ήττες απέναντι στη Ρωσία και τη Δύση.Το πρώτο Σύνταγμα καθιερώθηκε επί Αβδούλ Χαμίτ Β', το 1876, το οποίο και απέσυρε μόλις δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του (1878). Αμέσως μετά την απόσυρση του Συντάγματος, το 1879, υψηλόβαθμα στελέχη της οθωμανικής γραφειοκρατίας ίδρυσαν ένα μυστικιστικό πολιτικό κίνημα (Ενωσις και Πρόοδος), το οποίο, αφού φόρεσε ορισμένους μανδύες και οργανωτικά σχήματα, με φανερό πρόταγμα τον εκσυγχρονισμό και κρυφή ατζέντα την εξολόθρευση διά της βίας όλων των χριστιανικών πληθυσμών, έφθασε στο σημείο να απειλεί τον ίδιο τον σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ.
Η πρώτη δράση του κινήματος αυτού εναντίον χριστιανών παρατηρήθηκε το 1895, όταν οργανωμένα στελέχη του στράφηκαν κατά των Αρμενίων, στις μεγάλες διαδηλώσεις που οργάνωσαν οι Αρμένιοι της Κωνσταντινούπολης εναντίον της καταπίεσης από το οθωμανικό κράτος. Hταν η πρώτη φάση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, στην οποία συμμετείχαν οι «εκσυγχρονιστές» της Οθωμανίας.
Το κίνημα αυτό, που ήταν στην ουσία μια μυστικιστική εθνικιστική οργάνωση, στο εξωτερικό είχε ως κέντρο το Παρίσι και στο εσωτερικό τη Θεσσαλονίκη. Στις 26 Ιουλίου 1908, και αφού είχε ήδη γίνει μέλος του κινήματος και ο Μουσταφά Κεμάλ, οι Νεότουρκοι -που, εν τω μεταξύ, είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους την 3η Οθωμανική Στρατιά, η οποία είχε ως έδρα τη Θεσσαλονίκη- στασίασαν και ξεκίνησαν πλέον τη φανερή διεκδίκηση της εξουσίας από τον Αβδούλ Χαμίτ, υπό το κάλυμμα της επαναφοράς του Συντάγματος και της εγκαθίδρυσης δημοκρατικού πολιτεύματος!
Τη συγκεκριμένη ημέρα, που έμεινε στην Ιστορία ως Κίνημα των Νεοτούρκων, ο Ενβέρ Πασάς, ηγετικό στέλεχος του κινήματος, εκφώνησε λόγο στην πλατεία που βρισκόταν κοντά στο λιμάνι, στον οποίο μεταξύ άλλων έλεγε: «Πολίτες! Σήμερα ο αυθαίρετος ηγεμόνας τελείωσε, η κακή διακυβέρνηση δεν υπάρχει πια. Είμαστε όλοι αδέλφια. Δεν υπάρχουν πια Βούλγαροι, Ελληνες, Σέρβοι, Ρουμάνοι, εβραίοι, μουσουλμάνοι. Κάτω από τον γαλανό ουρανό είμαστε όλοι ίσοι, είμαστε όλοι περήφανοι που είμαστε Οθωμανοί!»Εκτοτε, η συγκεκριμένη πλατεία ονομάστηκε από τους Νεότουρκους πλατεία Ελευθερίας, ονομασία που -φευ- συνεχίζει να υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η ονοματοδοσία δρόμων και πλατειών στην Ελλάδα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία του τόπου και του Ελληνισμού, και αποτελεί μέρος της εθνικής παρακαταθήκης και της ταυτότητάς μας. Οι δήμοι δίνουν ονόματα ηρώων, όπως Κολοκοτρώνης, Βενιζέλος, Παύλος Μελάς, Καραολής και Δημητρίου κ.λπ., με στόχο να τιμήσουν ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους ή πρόσφεραν πολλά στην πατρίδα, ή ιστορικών γεγονότων, όπως η πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα, η οποία από πλατεία Ανακτόρων πήρε τη σημερινή ονομασία της έπειτα από την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, με την οποία καθιερώθηκε το Σύνταγμα της Ελλάδος.
Ομως, τα γεγονότα που συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη το 1908 δεν είχαν καμία σχέση με την Ελευθερία των Ελλήνων. Τουναντίον, ήταν ο προάγγελος της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Θράκης, του Πόντου και της Ανατολής, την οποία σχεδίασαν και εκτέλεσαν οι Νεότουρκοι, με πρώτο και «καλύτερο» το ανθρωπόμορφο τέρας Ενβέρ Πασά.
Γι’ αυτό οι Θεσσαλονικείς, αν δεν θέλουν να φέρουν αυτοδικαίως τον τίτλο του «νεοραγιά» που γονατιστός λέει «Σφάξε με (Ενβέρ), πασά μου, ν’ αγιάσω», θα πρέπει... χθες -όχι σήμερα, ούτε αύριο-, αντί για ανέγερση μνημείου τιμής, την οποία εξήγγειλε προεκλογικά το 2010 ο Μπουτάρης, να απαλλαγούν από αυτή την ντροπή και να αλλάξουν αυτή την κατάπτυστη ονομασία της πλατείας, μετονομάζοντάς την σε πλατεία Θυμάτων της Γενοκτονίας του Ελληνισμού από τους Νεότουρκους.
Σάββας Καλεντερίδης
