26 Οκτωβρίου 2013

Ριάντ και Τελ Αβίβ συμπίπτουν (προσωρινά;) στη Μέση Ανατολή

Η αντίθεση της Σαουδικής Αραβίας απέναντι σε Ιράν και Συρία ταυτίζεται με την πάγια πολιτική και στρατηγική θέση του Ισραήλ Ριάντ και Τελ Αβίβ συμπίπτουν (προσωρινά;) στη Μέση Ανατολή
Ευσταθιάδης Στάθης Κάτι σοβαρό βρίσκεται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Κάτι αδιανόητο πριν από λίγες μόλις εβδομάδες το οποίο προβληματίζει κατ' ανάγκην την Ουάσιγκτον. Η έντονα αρνητική θέση του βασιλικού οίκου της Σαουδικής Αραβίας απέναντι στο Ιράν και στη Συρία, παράλληλα με την υποστήριξη που προσφέρει ο οίκος των Σαούντ στο στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου, συμπίπτουν με την πάγια πολιτική και στρατηγική θέση του Ισραήλ. Μήπως, λοιπόν, είναι μια ευκαιρία για την Ουάσιγκτον να εκμεταλλευθεί το νέο σκηνικό, αν και εφόσον αποδειχθεί ότι αυτό σταθεροποιείται;
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές οι πρώτες νύξεις έγιναν στη συνάντηση στη Ρώμη στις 24 Οκτωβρίου του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Τζον Κέρι με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

Ο σουνιτικός βασιλικός οίκος εξοργίστηκε για το άνοιγμα της Αμερικής προς το σιιτικό Ιράν και για την, σχεδόν ταυτόχρονη, «προσέγγισή» της στο θέμα του εμφυλίου στη Συρία. Πιστεύει ότι το Ιράν, ο προαιώνιος θρησκευτικός εχθρός του, θα διασφαλίσει τη δυνατότητα να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Βλέπει, επίσης, ότι δεν θα γίνει στρατιωτική επέμβαση στη Συρία και ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Ασαντ, ο άλλος δογματικός αντίπαλός του στην περιοχή, θα παραμείνει.

Η διακοπή της αμερικανικής στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας στο στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου χωρίς να σταματήσει η (φραστική) υποστήριξη της Ουάσιγκτον προς τους Αδελφούς Μουσουλμάνους - τους οποίους μισεί και καταδιώκει ο βασιλικός οίκος - κρατά το σαουδικό βασίλειο σε «διαρκή επαγρύπνηση», κατά δήλωση του πρίγκιπα Μπαντάρ μπιν Σουλτάν, διευθυντή της Σαουδικής Υπηρεσίας Πληροφοριών.

Η αλλαγή στην Αίγυπτο ανέκοψε την «εγκάρδια συνεργασία» με την Τουρκία η οποία εξακολουθεί να στηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους - και μάλιστα για λόγους δημοκρατικής τάξης. Στα ανάκτορα του Ριάντ διαπιστώνουν ότι απομακρύνονται από την «εγγυήτρια χώρα», την Αμερική. Και, βλέποντας τις εξελίξεις μόνο με τα δικά τους γυαλιά, θεωρούν και κατονομάζουν υπεύθυνη για αυτό το «πολιτικό διαζύγιο» τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ενοχλημένος είναι ο Λευκός Οίκος αλλά διόλου ανήσυχος, σπεύδουν να δηλώσουν αρμόδιες πηγές, για τη στάση της Σαουδικής Αραβίας απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Φημολογείται ότι ο βασιλικός οίκος των Σαούντ ετοιμάζεται να κάνει «μια μεγάλη στροφή» στις σχέσεις του με τις ΗΠΑ.

Ομως δεν έχει πολλές δυνατότητες να την κάνει. Οχι μόνο η οικονομία της Σαουδικής Αραβίας αλλά και ο βασιλικός οίκος της εξαρτώνται από την Αμερική. Αν αυτή περιορίσει σημαντικά το πετρέλαιο που αγοράζει και αποσύρει τη «στρατιωτική δύναμη ασφαλείας» που διατηρεί στην  Αραβική χερσόνησο το καθεστώς δεν θα επιβιώσει. Και το ένα και το άλλο είναι στην ατζέντα της «νέας αντίληψης για την εθνική ασφάλεια» που έχει καταρτίσει το Πεντάγωνο με εντολή του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα - χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα την εφαρμόσει.