Tου Νίκου Στέλγια
Την
προηγούμενη εβδομάδα, για μια ακόμη φορά στην σύγχρονη ιστορία του, ο
Λίβανος έφτασε στο χείλος του γκρεμού. Όπως ενημέρωσε η
«www.kathimerini.com.cy», με σχετικά δημοσιεύματα τους αναγνώστες της,
στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, κορυφώθηκαν οι συγκρούσεις Σιίτων
και Σουνιτών κατοίκων της Τρίπολης, στα σύνορα Συρίας - Λιβάνου. Οι
Σουνίτες πολεμιστές, οι οποίοι διαφωνούν με την ανάμειξη της λιβανέζικης
σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στην κρίση της Συρίας, επιτέθηκαν με βαρύ
οπλισμό στους Σιίτες κατοίκους της Τρίπολης. Οι Σιίτες απάντησαν με όπλα
και οβίδες. Μέχρι στιγμής, οι αριθμός των νεκρών έχει ξεπεράσει τους
100. Τα λιβανέζικα μέσα ενημέρωσης κάνουν λόγο για εκατοντάδες
τραυματίες.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Λιβάνου (στην γειτονική χώρα δεν υπάρχει
κυβέρνηση εδώ και μήνες καθώς οι Σιίτες, οι Δρούζοι και οι Χριστιανοί
δεν κατάφεραν να έρθουν σε πολιτική συνεννόηση με τους Σουνίτες για την
ίδρυση μιας νέας κυβέρνησης συνεργασίας) απέστειλε ειδικές μονάδες του
στρατού στην Τρίπολη. Μέχρι στιγμής, οι μονάδες του λιβανέζικου στρατού
αδυνατούν να θέσουν υπό έλεγχο την μεγάλη πολιτική κρίση στα βόρεια
σύνορα της χώρας. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, το πρωί της Κυριακής,
έπεσαν ρουκέτες στην Βηρυτό. Με αυτή την τελευταία εξέλιξη, η κρίση του
Λιβάνου πλέον άρχισε να γενικεύεται και να κορυφώνεται. Φυσικά όλα αυτά
συμβαίνουν την στιγμή που η Χεζμπολάχ και ο συριακός στρατός επιχειρούν
να ανακαταλάβουν τα νότια σύνορα της Συρίας. Πλέον η μοίρα του Λιβάνου
εξαρτάται από την τροπή των γεγονότων στην Συρία και την ισορροπία
δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο εμφύλιος στην Συρία και η νέα κρίση στον Λίβανο έχουν και μια
διάσταση ενεργειακών πηγών. Αυτή την περίοδο, στο βόρειο κομμάτι της
Συρίας, οι σαλαφιστές και διάφορες ένοπλες δυνάμεις, οι οποίες
συνεργάζονται με την Αλ Κάιντα δίνουν μάχη σώμα με σώμα με τον συριακό
στρατό για να θέσουν υπό τον έλεγχο τους τον ενεργειακό πλούτο της
Συρίας. Ήδη, κάποιες από αυτές τις ομάδες έχουν καταφέρει να ξεκινήσουν
παράνομο εμπόριο με το συριακό αέριο διά μέσου των συνόρων Τουρκίας -
Συρίας και Συρίας - Ιορδανίας. Πλέον, η κρίση της Συρίας δεν είναι
μονάχα πολιτική. Υπάρχει και η οικονομική - ενεργειακή διάσταση της
κρίσης, η οποία «ανοίγει» την όρεξη και των μεγάλων δυνάμεων.
Η μεταφορά της συριακής κρίσης στο εσωτερικό του Λιβάνου δεν είναι
μια τυχαία εξέλιξη. Και αυτή η εξέλιξη, όπως η κρίση της Συρίας, έχει
πολλές διαστάσεις – πολιτική, διπλωματική, κοινωνική - θρησκευτική και
φυσικά οικονομική - ενεργειακή. Το Ισραήλ παρακολουθεί την εν λόγω
εξέλιξη με «το χέρι στην σκανδάλη». Την στιγμή που γραφόταν το
συγκεκριμένο άρθρο, οι κορυφαίοι Ισραηλινοί αναλυτές δεν απέκλειαν το
ενδεχόμενο της επέμβασης του Τελ Αβίβ στην λιβανέζικη και στην συριακή
κρίση. Η ασφάλεια των πολιτών του Ισραήλ μπορεί να είναι το πρωταρχικό
μέλημα - προπαγανδιστικό μέσο του Τελ Αβίβ, ωστόσο, δεν πρέπει να
αγνοούμε και τα οικονομικά συμφέροντα, τα οποία κρύβονται πίσω από αυτό
τον τυχοδιωκτισμό.
Η σύγκρουση Ισραήλ - Λιβάνου στον ενεργειακό χάρτη
της Ανατολικής Μεσογείου μας είναι γνωστή εδώ και καιρό. Σε μια περίοδο
λοιπόν, που η διεθνής κοινότητα μελετά σενάρια διαμελισμού της Συρίας,
μια ενδεχόμενη επίθεση του Ισραήλ στον Λίβανο και στην Συρία ενδέχεται
να φέρει μεγάλες ανατροπές στον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου. Μια de
facto τροποποίηση των συνόρων και η δημιουργία νέων κρατιδίων στην
περιοχή ενδέχεται να αλλάξει τους συσχετισμούς δυνάμεων στο συγκεκριμένο
χάρτη.
Κατά την γνώμη μας, η Λευκωσία είναι υποχρεωμένη να λάβει σοβαρά
υπόψη της το συγκεκριμένο ενδεχόμενο την στιγμή που καταβάλλει
προσπάθειες για να ολοκληρώσει την ενεργειακή ατζέντα της χώρας. Σε
περίπτωση που η Λευκωσία στηρίξει όλες τις ελπίδες της στο συγκεκριμένο
πεδίο στην συνεργασία της με το Ισραήλ, στο διπλωματικό πεδίο ενδέχεται
να βρεθεί αντιμέτωπη με δυνάμεις όπως το Ιράν, την Χεζμπολάχ, την Ρωσία
κ.ο.κ. Για αυτό τον λόγο, η κυβέρνηση του τόπου χρειάζεται πολυδιάστατες
αναλύσεις και διεξοδική μελέτη των ιστορικών εξελίξεων που λαμβάνουν
χώρα στις γειτονικές χώρες.
* Ο Νίκος Στέλγιας είναι ανταποκριτής της «Κ» στην Κωνσταντινούπολη
