30 Ιουνίου 2015

Προς συμφωνία ή οριστική έξοδο


Απόστολος Διαμαντής Το δημοψήφισμα ήταν μια αποτελεσματική κίνηση του πρωθυπουργού, καθώς του έδωσε ένα επιπλέον όπλο για τις διαπραγματεύσεις που θα συνεχιστούν και πέρασε το άγχος στην πλευρά των δανειστών που αντιλαμβάνονται ότι η Ελλάδα δεν μπλοφάρει και είναι σε θέση να διακόψει τις διαπραγματεύσεις και την αποπληρωμή του χρέους. Οι δηλώσεις Γιουνκέρ ότι παραμένει στο τραπέζι μια βελτιωμένη πρόταση των δανειστών, οι δηλώσεις Μοσχοβισί και Βαλς, ότι δεν θα επιτρέψουν ρήξη, οι δηλώσεις Λαγκάρντ και Ντάισεμπλουμ, ότι το Eurogroup είναι σε ετοιμότητα για διαπραγματεύσεις, είναι χαρακτηριστικές.
Η έκτακτη σύνοδος κορυφής την Τετάρτη αποδεικνύει πως το δημοψήφισμα λειτουργεί υπέρ των ελληνικών θέσεων. Εάν είχε υιοθετηθεί πλήρως η απειλή του eurogroup, για διακοπή οριστική του προγράμματος, τότε δεν είχαμε έκτακτη σύνοδο κορυφής: οι ευρωπαίοι θα άφηναν την Ελλάδα να χρεοκοπήσει, με κλειστές τις τράπεζες.

Δεν το κάνουν. Αναζητούν λύση, την ώρα που η αμερικανική πίεση κορυφώνεται. Η πίεση προς την ευρωζώνη και το ΔΝΤ, όχι μόνον η οικονομική πίεση, δηλαδή η πτώση των μετοχών στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και η πίεση πάνω στα ομόλογα των κρατών του Νότου, αλλά κυρίως η πολιτική πίεση, έγινε μεγάλη. Η Λαγκάρντ τέθηκε υπ΄ ατμόν, εφόσον είναι βέβαιον ότι η αποτυχία της θα της κόστιζε τόσο την προεδρία όσο και την υποψηφιότητά της για τη γαλλική προεδρία. Όλοι καίγονται πλέον, μετά την μέγιστη απειλή που συνιστά για όλους η κίνηση του Τσίπρα.

Πρώτον, η Γαλλία, υπό την απειλή της εξόδου της Ελλάδας, θα εισέρχονταν σε περίοδο μεγάλης πολιτικής αστάθειας, καθώς ο Ολάντ θα οδηγείτο σε πλήρη απαξίωση. Με την Λεπέν να καλπάζει και τον Σαρκοζί να υπενθυμίζει πως ο πρόεδρος της Γαλλίας έχει μετατραπεί σε ένα ανίκανο φερέφωνο του Σόϊμπλε, η  προοπτική grexit θα εκλαμβάνονταν ως άλλη μια αποτυχία του Ολάντ. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Σαπέν εξαγριώθηκε με το Eurogroup και πιέζει για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και συμφωνία.

Τα ίδια συμβαίνουν και στην Ιταλία. Ο Ρέντσι που συνεχώς κατρακυλάει στις δημοσκοπήσεις θα είχε απέναντί του τον Πέπε Γκρίλο και την κεντροδεξιά, που εάν συμβεί grexit θα τo αποδώσουν στην ανικανότητά του και θα του φορτώσουν επίσης και τον κίνδυνο που θα διατρέχει στο εξής η ιταλική οικονομία, μετά την ελληνική έξοδο. Ένα grexit συνιστά την αρχή του τέλους για τον Ρέντσι και την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού στην Ιταλία.

Τα ίδια ισχύουν και για την Ισπανία. Όλος ο ευρωπαϊκός νότος θα έχει εισπράξει το μεγαλύτερο οικονομικό κόστος από την προοπτική ενός grexit. Αυτό που γνωρίζουν πολύ καλά στην ΕΕ είναι πως η σύγκρουση με τον Τσίπρα οδηγεί σε περαιτέρω ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού, που είναι θανατηφόρα προοπτική για τις ελίτ των Βρυξελλών. Αυτός είναι και ο λόγος της διαφωνίας Μέρκελ- Σόϊμπλε, καθώς εάν η Ελλάδα αποχωρήσει από το ευρώ και επιστρέψει στη δραχμή, όλο το επιχείρημα της οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης υπό την γερμανική ομπρέλα θα έχει αποκαλυφθεί ως μια απλή γερμανική ηγεμονία, που θα βρίσκεται όμως υπό αμφισβήτηση από τον ανερχόμενο ευρωσκεπτικισμό, σε Βορρά και Νότο.

Ο Τσίπρας, με το να προκαλέσει δημοψήφισμα, χωρίς να ζητήσει την άδεια του ιερατείου, τίναξε κυριολεκτικά στον αέρα τις φεντεραλιστικές αυταπάτες στην ΕΕ και υπενθύμισε, μετά το 2005 και το ηχηρό όχι των Γάλλων στην πολιτική ενοποίηση, πως η ΕΕ συγκροτείται από ανεξάρτητα και κυρίαρχα εθνικά κράτη, τα οποία δεν πρόκειται να εκχωρήσουν τα δικαιώματά τους ούτε στους υπουργούς οικονομικών, ούτε φυσικά στους τεχνοκράτες.

Επομένως, η κίνηση του Τσίπρα ήταν μεγάλης πολιτικής εμβέλειας. Του δίνει τη δυνατότητα να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ενισχυμένος από την λαϊκή εντολή. Ταυτόχρονα βγάζει νοκ άουτ και την αντιπολίτευση του ανερμάτιστου Σαμαρά, του ακροδεξιού Βορίδη, του υστερικού Άδωνι, του θλιβερού Κυριάκου που μιλάει σαν ηχώ των δανειστών, του Σταύρου που προκαλεί θυμηδία και γενικώς όλων αυτών των περίεργων ακραίων νεοφιλελεύθερων, που υποδύονται την κεντροδεξιά και οδηγούν την ΝΔ σε πραγματικό εκλογικό όλεθρο.

Ο Τσίπρας είναι σχεδόν βέβαιο πως θα επιστρέψει με νέα, ουσιωδώς καλύτερη συμφωνία από τις Βρυξέλλες ή, στην χειρότερη περίπτωση, εάν οι δανειστές επιμείνουν, θα διασφαλίσει μια ομαλή, διασφαλισμένη έξοδο από το ευρώ, με χρηματοδότηση, κούρεμα του χρέους και κάλυψη των αναγκών της χώρας, που θα δοθούν ως αντάλλαγμα του grexit.Σε κάθε περίπτωση θα έχει έτσι διασφαλίσει την πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία και την κυβερνητική σταθερότητα.