Του Δρα Γιάννου Χαραλαμπίδη
-Το κόκκινο φέσι των δανείων και οι βασιλείς του χάους
-Πώς οι καρχαρίες είναι δυνατό να πέσουν στα πλοκάμια του Ρος και οι αρχές για τη φόρμουλα διάσωσης πρώτης κατοικίας και των επιχειρήσεων
-ΠΟΤΕ και κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί να προκύψει κούρεμα καταθέσεων και ομολόγων
Το θέμα της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις, καθώς και συναφή ζητήματα, όπως είναι εκείνο της αφερεγγυότητας και γενικότερα της διάσωσης του τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας, ακολουθούν την πορεία του Κυπριακού. Έχουν περιπλεχθεί σε έναν γόρδιο δεσμό μικροκομματικών και άλλων συμφερόντων, καθώς και λαϊκισμού. Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει Μέγας Αλέξανδρος...
Μεταβλητές κοινού εδάφους
Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν απλά εάν κυριαρχούσε η λογική, επί του νομοσχεδίου για τις εκποιήσεις να υπήρχε ένας ελάχιστος κώδικας κοινού συμφέροντος με αποδεκτές θέσεις, όπως:
Α. Πρώτη κατοικία: Κανείς δεν διαφωνεί ότι θα πρέπει να προστατευθεί η πρώτη κατοικία από τις εκποιήσεις.
Όμως, θα πρέπει, ταυτοχρόνως, να τεθούν κριτήρια ώστε, αφενός να διαφυλαχθούν όσοι δεν μπορούν πραγματικά να πληρώσουν τις δόσεις τους και, αφετέρου, να πληρώσουν όσοι σήμερα κρύβονται πίσω από την πενία των υπολοίπων. Συνεπώς, επιβάλλεται ο καθορισμός κριτηρίων - μεταβλητών.
Το ύψος και η αξία της κατοικίας δεν είναι το μόνο κριτήριο. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οικονομικοί, μισθολογικοί και εργασιακοί παράγοντες, καθώς και η γενικότερη εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Δεν είναι δυνατόν να τεθεί στην ίδια μοίρα μια οικογένεια, η οποία έχει δυο παιδιά και μειωμένα εισοδήματα ή/και με απώλεια εργασίας, με μια άλλη, της οποίας η μείωση του μισθού δεν δικαιολογεί τη μη αποπληρωμή του δανείου.
Όπως επίσης δεν είναι δυνατό να τίθενται στην ίδια μοίρα εκείνοι που έχουν δανειστεί για να κτίσουν μικρά παλατάκια του 1 εκατομμυρίου, ή εκείνοι που έχουν εκτός της πρώτης, ακόμη μία ή δυο εξοχικές κατοικίες, με εκείνον που διαθέτει μόνο μία και δεν έχει εργασία.
Είναι λοιπόν σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι εξής μεταβλητές:
1. Μισθοδοσίες.
2. Περιουσιακά στοιχεία και πώς αυτά αποκτήθηκαν.
3. Ύψος δανείων και σκοπός ή σκοποί σύναψής του. Είναι άλλο να έχει κάποιος δάνειο για κατοικία της οικογένειάς του και είναι άλλο να έχει δανειστεί για πολυτελή κατοικία και πολυτελή αμάξια.
4. Τα κριτήρια της αξίας της πρώτης κατοικίας θα πρέπει να είναι συναφή με όλες τις πιο πάνω μεταβλητές για να είναι δυνατή η απονομή δικαιοσύνης. Εάν δεν συμβεί μια τέτοια διευθέτηση, τότε οι μεν κατέχοντες δεν θα πληρώνουν, αφού θα κρύβονται πίσω από το κριτήριο της αξίας των 360 για παράδειγμα χιλιάδων ευρώ, που θα αφορά στην πρώτη κατοικία, οι δε τράπεζες δεν θα δίδουν δάνεια. Και πώς να παρέχουν δάνεια αφού δεν θα εισπράττουν, ούτως ή άλλως, από το μέχρι σήμερα οφειλόμενα.
Είναι, δε, λογικό ότι με τον τρόπο αυτό θα αυξηθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και το ποσόν της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Και το φαινόμενο αυτό θα αποβεί σε βάρος της προσπάθειας για την ανάκαμψη των τραπεζών και για επανάκτηση της αξιοπιστίας τους. Από την άλλη, μια τέτοια διαδικασία θα στραφεί σε βάρος των νοικοκύρηδων που δεν θα μπορούν να φτιάξουν το δικός τους σπιτικό, επειδή τα λαμόγια και οι επιτήδειοι θα καλύπτονται πίσω από το κριτήριο που αφορά στην αξία της πρώτης κατοικίας.
5. Η διαφύλαξη των πραγματικών τιμών της ακίνητης ιδιοκτησίας για να μη δημιουργηθεί ένα φαινόμενο χειρότερο από εκείνο της Ιρλανδίας. Που θα σημαίνει ότι: Ακόμη και αν προχωρήσουν οι εκποιήσεις, οι τράπεζες δεν θα εισπράξουν τις οφειλές τους, ενώ ταυτοχρόνως θα δράσουν, αντί των σοβαρών επενδυτών, οι επιτήδειοι κερδοσκόποι.
Πειρατές και νοικοκυραίοι
Β. Επιχειρήσεις: Κανείς δεν είναι υπέρ του κλεισίματος υγιών επιχειρήσεων, τις οποίες τσάκισε η κρίση. Συνεπώς, θα πρέπει να γίνει διάκριση, όπως και στην περίπτωση της πρώτης κατοικίας, καθώς και της συναφούς επαγγελματικής στέγης, μεταξύ των νοικοκυραίων και των αξιόπιστων επιχειρήσεων από τη μια και των «πειρατικών» και «λαμόγιων» από την άλλη.
Το ίδιο ισχύει και για τους λεγόμενους μεγάλους καρχαρίες, οι οποίοι έχουν φορέσει κόκκινο φέσι στα δάνεια, διότι αρκετοί εξ αυτών έπαιρναν χρήματα από τις τράπεζες χωρίς εξασφαλίσεις, προφανώς αφειδώς, ως ακόμη μια μορφή συναλλαγής μεταξύ του τραπεζικού, οικονομικού και κομματικού κατεστημένου της Κύπρου.
Εάν δεν διαφυλαχθούν οι επιχειρήσεις, ούτε ανάπτυξη θα προκύψει, ενώ, ταυτοχρόνως, θα αυξηθεί η ανεργία. Αντιθέτως, το λουκέτο στις «πειρατικές» μονάδες θα είναι υγιής εξέλιξη προς τη δημιουργία αξιόπιστου οικονομικού εδάφους, που αποτελεί βασική μεταβλητή για τις επενδύσεις.
Επαναπατρισμός κεφαλαίων
ΤΟ πρόβλημα δεν είναι ταξικό. Το ζήτημα και η λύση του στηρίζονται επί πραγματικών δεδομένων εκκαθάρισης. Τα κόκκινα δάνεια φτάνουν το ποσόν των 27 δις ευρώ. Ο αριθμός αυτός είναι δυο φορές μεγαλύτερος από το κυπριακό ΑΕΠ. Οι Τράπεζες θα πρέπει να περάσουν τους ελέγχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ενόψει της λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Εποπτικού Μηχανισμού Τραπεζών.
Όσο μεγαλύτερα είναι τα ποσά που αντιστοιχούν στα κόκκινα δάνεια, τόσο μεγαλύτερα είναι τα κεφάλαια που θα χρειαστούν οι τράπεζες για τις ανακεφαλαιοποιήσεις, ώστε να πιάσουν το όριο της κεφαλαιακής επάρκειας, που φθάνει στο 9%. Η όλη διαδικασία αφορά στην αξιοπιστία των τραπεζών και τείνει να προστατεύσει τους επενδυτές, ανεξαρτήτως εάν είναι πλούσιοι ή φτωχοί.
Χαρακτηρίζεται ως θετική η κίνηση της Τράπεζας Κύπρου για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στο ύψος του 1 δις ευρώ. Μάλιστα, υπάρχει προσύμφωνο μεταξύ του Βίλμπουρ Ρος, ο οποίος έχει στην ουσία καταστεί διά των χρημάτων του, συννομοθέτης.
Γιατί; Διότι για να επενδύσει 400 χιλιάδες ευρώ, έχει θέσει ως προϋπόθεση την ψήφιση της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις. Και, κατά μία άποψη, αυτό θα βοηθήσει την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα. Εάν δεν εξευρεθεί η χρυσή φόρμουλα για κοινώς αποδεκτό νομοσχέδιο περί των εκποιήσεων, τότε πού θα βρεθούν τα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίηση. Είτε θα πάμε σε κούρεμα καταθέσεων είτε κρατικών ομολόγων. Με τη μόνη διαφορά ότι τα κρατικά ομόλογα της Κύπρο βρίσκονται στα χέρια μεγάλων Κυπρίων επενδυτών και λιγότερο στα χέρια των ξένων. Άρα, πάλι οι Κύπριοι θα την πληρώσουν.
Αληθές, όμως, μπορεί να είναι και κάτι άλλο: Από τα πλοκάμια του Ρος πολύ περισσότερο θα πρέπει να φοβούνται οι μεγάλοι καρχαρίες, που έχουν στα δόντια τους τα μεγάλα φιλέτα, παρά όσοι έχουν μιαν απλή κατοικία. Για να γλιτώσουν τα φιλέτα τους από τις εκποιήσεις, θα πρέπει να επαναπατρίσουν χρήματα από το εξωτερικό ή/και να πωλήσουν από την υφιστάμενη περιουσία τους.
Και θα πρέπει να το πράξουν το συντομότερον, διότι όσο καθυστερούν, οι τιμές θα πέφτουν, που σημαίνει ότι θα χρειάζονται περισσότερα χρήματα για την αποπληρωμή των οφειλών τους. Μια τέτοια εξέλιξη, δεν θα συμφέρει ούτε και τον ίδιο τον κ. Ρος -και τον οποιοδήποτε Ρος- αλλά ούτε και τις ίδιες τις τράπεζες, αφού όσο πιο πολύ μειώνονται οι τιμές των ακινήτων, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι ζημιές και για τις τράπεζες και για τον κ. Ρος και για τους οφειλέτες. Με βάση τον ορθολογισμό, είναι μεν θεμιτή η μείωση των τιμών, αλλά όχι η κατρακύλα τους.
Επικίνδυνα κομματικά παιχνίδια
Το πολιτικό σύστημα έχει εγκλωβιστεί σε μια κλιμάκωση κομματικών κυρίως συμφερόντων με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει την ουσία. Η μεν Κυβέρνηση επιχειρεί να καλύψει τα κενά της, τις καθυστερήσεις και τις αδυναμίες της πίσω από τη γνωστή επωδό, η Τρόικα είπε…
Η δε αντιπολίτευση -και κυρίως το ΑΚΕΛ- εμφανίζεται χωρίς αξιόπιστες εναλλακτικές προτάσεις και πολιτικό ταξικό λόγο άλλων εποχών. Στον χώρο της αντιπολίτευσης επιχειρεί να κυριαρχήσει το ΔΗΚΟ και ο Νικόλας Παπαδόπουλος, επενδύοντας για το μέλλον. Έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία της προηγούμενης συνεργασίας του με τον Αβέρωφ Νεοφύτου και το νυν φλερτ του με το ΑΚΕΛ, ενώ με βάση τη μετριοπάθεια της ΕΔΕΚ και τους υψηλούς τόνους της Συμμαχίας των Πολιτών, τείνει να καθιερωθεί ως το Κέντρο του Κέντρου!
Επωμίζεται, βεβαίως, το κόστος μιας χαώδους κατάστασης, που θα προκύψει εάν δεν ψηφιστεί το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, αφού δεν θα δοθεί η επόμενη δόση και τόσο το τραπεζικό όσο και το οικονομικό σύστημα θα βρεθούν ενώπιον εξελίξεων πιο δύσκολων από εκείνες που ζήσαμε τον Μάρτιο του 2014, όταν έγινε το κούρεμα.
Από την άλλη, η δημιουργία μιας χαώδους κατάστασης από ένα «όχι» δεν θα αποτελέσει άλλοθι για τις αδυναμίες της Κυβέρνησης. Η θέση ότι η Βουλή θα πρέπει να ψηφίσει γιατί μας βάζουν το πιστόλι στον κρόταφο οι Τροϊκανοί, δεν αποτελεί δικαιολογία για την Κυβέρνηση. Όφειλε προ καιρού να έρθει σε διάλογο με την αντιπολίτευση και να βρει το κοινό έδαφος, που απεγνωσμένα ψάχνει να εμπεδώσει σήμερα.
Είναι, βεβαίως, και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι υπάρχει σκοπιμότητα σε όλα αυτά για να καταρρεύσει το σύστημα και να πάμε σε εκλογές. Αλίμονο εάν το σενάριο αυτό γίνει πραγματικότητα. Διότι, ακόμη και αν συνεχίσουν οι υφιστάμενοι παράγοντες να κυβερνούν ή εάν προσδοκούν να πάρουν την εξουσία άλλοι, και στις δυο περιπτώσεις θα είναι βασιλείς του χάους. Το οποίο, οι ίδιοι θα προκαλέσουν. Χωρίς να γλιτώσουν ούτε οι μικροί ούτε οι μεγάλοι καρχαρίες ούτε ο απλός πολίτης.
Ο γόρδιος δεσμός θα γίνει ακόμη πιο περίπλοκος και θα σφίγγει ακόμη περισσότερο γύρο από τον λαιμό όλων μας. Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει Μέγας Αλέξανδρος να ανασύρει το ξίφος του και να «καθαρίσει»!
-Πώς οι καρχαρίες είναι δυνατό να πέσουν στα πλοκάμια του Ρος και οι αρχές για τη φόρμουλα διάσωσης πρώτης κατοικίας και των επιχειρήσεων
-ΠΟΤΕ και κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί να προκύψει κούρεμα καταθέσεων και ομολόγων
Το θέμα της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις, καθώς και συναφή ζητήματα, όπως είναι εκείνο της αφερεγγυότητας και γενικότερα της διάσωσης του τραπεζικού συστήματος και της οικονομίας, ακολουθούν την πορεία του Κυπριακού. Έχουν περιπλεχθεί σε έναν γόρδιο δεσμό μικροκομματικών και άλλων συμφερόντων, καθώς και λαϊκισμού. Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει Μέγας Αλέξανδρος...
Μεταβλητές κοινού εδάφους
Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν απλά εάν κυριαρχούσε η λογική, επί του νομοσχεδίου για τις εκποιήσεις να υπήρχε ένας ελάχιστος κώδικας κοινού συμφέροντος με αποδεκτές θέσεις, όπως:
Α. Πρώτη κατοικία: Κανείς δεν διαφωνεί ότι θα πρέπει να προστατευθεί η πρώτη κατοικία από τις εκποιήσεις.
Όμως, θα πρέπει, ταυτοχρόνως, να τεθούν κριτήρια ώστε, αφενός να διαφυλαχθούν όσοι δεν μπορούν πραγματικά να πληρώσουν τις δόσεις τους και, αφετέρου, να πληρώσουν όσοι σήμερα κρύβονται πίσω από την πενία των υπολοίπων. Συνεπώς, επιβάλλεται ο καθορισμός κριτηρίων - μεταβλητών.
Το ύψος και η αξία της κατοικίας δεν είναι το μόνο κριτήριο. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οικονομικοί, μισθολογικοί και εργασιακοί παράγοντες, καθώς και η γενικότερη εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Δεν είναι δυνατόν να τεθεί στην ίδια μοίρα μια οικογένεια, η οποία έχει δυο παιδιά και μειωμένα εισοδήματα ή/και με απώλεια εργασίας, με μια άλλη, της οποίας η μείωση του μισθού δεν δικαιολογεί τη μη αποπληρωμή του δανείου.
Όπως επίσης δεν είναι δυνατό να τίθενται στην ίδια μοίρα εκείνοι που έχουν δανειστεί για να κτίσουν μικρά παλατάκια του 1 εκατομμυρίου, ή εκείνοι που έχουν εκτός της πρώτης, ακόμη μία ή δυο εξοχικές κατοικίες, με εκείνον που διαθέτει μόνο μία και δεν έχει εργασία.
Είναι λοιπόν σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι εξής μεταβλητές:
1. Μισθοδοσίες.
2. Περιουσιακά στοιχεία και πώς αυτά αποκτήθηκαν.
3. Ύψος δανείων και σκοπός ή σκοποί σύναψής του. Είναι άλλο να έχει κάποιος δάνειο για κατοικία της οικογένειάς του και είναι άλλο να έχει δανειστεί για πολυτελή κατοικία και πολυτελή αμάξια.
4. Τα κριτήρια της αξίας της πρώτης κατοικίας θα πρέπει να είναι συναφή με όλες τις πιο πάνω μεταβλητές για να είναι δυνατή η απονομή δικαιοσύνης. Εάν δεν συμβεί μια τέτοια διευθέτηση, τότε οι μεν κατέχοντες δεν θα πληρώνουν, αφού θα κρύβονται πίσω από το κριτήριο της αξίας των 360 για παράδειγμα χιλιάδων ευρώ, που θα αφορά στην πρώτη κατοικία, οι δε τράπεζες δεν θα δίδουν δάνεια. Και πώς να παρέχουν δάνεια αφού δεν θα εισπράττουν, ούτως ή άλλως, από το μέχρι σήμερα οφειλόμενα.
Είναι, δε, λογικό ότι με τον τρόπο αυτό θα αυξηθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και το ποσόν της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Και το φαινόμενο αυτό θα αποβεί σε βάρος της προσπάθειας για την ανάκαμψη των τραπεζών και για επανάκτηση της αξιοπιστίας τους. Από την άλλη, μια τέτοια διαδικασία θα στραφεί σε βάρος των νοικοκύρηδων που δεν θα μπορούν να φτιάξουν το δικός τους σπιτικό, επειδή τα λαμόγια και οι επιτήδειοι θα καλύπτονται πίσω από το κριτήριο που αφορά στην αξία της πρώτης κατοικίας.
5. Η διαφύλαξη των πραγματικών τιμών της ακίνητης ιδιοκτησίας για να μη δημιουργηθεί ένα φαινόμενο χειρότερο από εκείνο της Ιρλανδίας. Που θα σημαίνει ότι: Ακόμη και αν προχωρήσουν οι εκποιήσεις, οι τράπεζες δεν θα εισπράξουν τις οφειλές τους, ενώ ταυτοχρόνως θα δράσουν, αντί των σοβαρών επενδυτών, οι επιτήδειοι κερδοσκόποι.
Πειρατές και νοικοκυραίοι
Β. Επιχειρήσεις: Κανείς δεν είναι υπέρ του κλεισίματος υγιών επιχειρήσεων, τις οποίες τσάκισε η κρίση. Συνεπώς, θα πρέπει να γίνει διάκριση, όπως και στην περίπτωση της πρώτης κατοικίας, καθώς και της συναφούς επαγγελματικής στέγης, μεταξύ των νοικοκυραίων και των αξιόπιστων επιχειρήσεων από τη μια και των «πειρατικών» και «λαμόγιων» από την άλλη.
Το ίδιο ισχύει και για τους λεγόμενους μεγάλους καρχαρίες, οι οποίοι έχουν φορέσει κόκκινο φέσι στα δάνεια, διότι αρκετοί εξ αυτών έπαιρναν χρήματα από τις τράπεζες χωρίς εξασφαλίσεις, προφανώς αφειδώς, ως ακόμη μια μορφή συναλλαγής μεταξύ του τραπεζικού, οικονομικού και κομματικού κατεστημένου της Κύπρου.
Εάν δεν διαφυλαχθούν οι επιχειρήσεις, ούτε ανάπτυξη θα προκύψει, ενώ, ταυτοχρόνως, θα αυξηθεί η ανεργία. Αντιθέτως, το λουκέτο στις «πειρατικές» μονάδες θα είναι υγιής εξέλιξη προς τη δημιουργία αξιόπιστου οικονομικού εδάφους, που αποτελεί βασική μεταβλητή για τις επενδύσεις.
Επαναπατρισμός κεφαλαίων
ΤΟ πρόβλημα δεν είναι ταξικό. Το ζήτημα και η λύση του στηρίζονται επί πραγματικών δεδομένων εκκαθάρισης. Τα κόκκινα δάνεια φτάνουν το ποσόν των 27 δις ευρώ. Ο αριθμός αυτός είναι δυο φορές μεγαλύτερος από το κυπριακό ΑΕΠ. Οι Τράπεζες θα πρέπει να περάσουν τους ελέγχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ενόψει της λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Εποπτικού Μηχανισμού Τραπεζών.
Όσο μεγαλύτερα είναι τα ποσά που αντιστοιχούν στα κόκκινα δάνεια, τόσο μεγαλύτερα είναι τα κεφάλαια που θα χρειαστούν οι τράπεζες για τις ανακεφαλαιοποιήσεις, ώστε να πιάσουν το όριο της κεφαλαιακής επάρκειας, που φθάνει στο 9%. Η όλη διαδικασία αφορά στην αξιοπιστία των τραπεζών και τείνει να προστατεύσει τους επενδυτές, ανεξαρτήτως εάν είναι πλούσιοι ή φτωχοί.
Χαρακτηρίζεται ως θετική η κίνηση της Τράπεζας Κύπρου για αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στο ύψος του 1 δις ευρώ. Μάλιστα, υπάρχει προσύμφωνο μεταξύ του Βίλμπουρ Ρος, ο οποίος έχει στην ουσία καταστεί διά των χρημάτων του, συννομοθέτης.
Γιατί; Διότι για να επενδύσει 400 χιλιάδες ευρώ, έχει θέσει ως προϋπόθεση την ψήφιση της νομοθεσίας για τις εκποιήσεις. Και, κατά μία άποψη, αυτό θα βοηθήσει την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα. Εάν δεν εξευρεθεί η χρυσή φόρμουλα για κοινώς αποδεκτό νομοσχέδιο περί των εκποιήσεων, τότε πού θα βρεθούν τα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίηση. Είτε θα πάμε σε κούρεμα καταθέσεων είτε κρατικών ομολόγων. Με τη μόνη διαφορά ότι τα κρατικά ομόλογα της Κύπρο βρίσκονται στα χέρια μεγάλων Κυπρίων επενδυτών και λιγότερο στα χέρια των ξένων. Άρα, πάλι οι Κύπριοι θα την πληρώσουν.
Αληθές, όμως, μπορεί να είναι και κάτι άλλο: Από τα πλοκάμια του Ρος πολύ περισσότερο θα πρέπει να φοβούνται οι μεγάλοι καρχαρίες, που έχουν στα δόντια τους τα μεγάλα φιλέτα, παρά όσοι έχουν μιαν απλή κατοικία. Για να γλιτώσουν τα φιλέτα τους από τις εκποιήσεις, θα πρέπει να επαναπατρίσουν χρήματα από το εξωτερικό ή/και να πωλήσουν από την υφιστάμενη περιουσία τους.
Και θα πρέπει να το πράξουν το συντομότερον, διότι όσο καθυστερούν, οι τιμές θα πέφτουν, που σημαίνει ότι θα χρειάζονται περισσότερα χρήματα για την αποπληρωμή των οφειλών τους. Μια τέτοια εξέλιξη, δεν θα συμφέρει ούτε και τον ίδιο τον κ. Ρος -και τον οποιοδήποτε Ρος- αλλά ούτε και τις ίδιες τις τράπεζες, αφού όσο πιο πολύ μειώνονται οι τιμές των ακινήτων, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι ζημιές και για τις τράπεζες και για τον κ. Ρος και για τους οφειλέτες. Με βάση τον ορθολογισμό, είναι μεν θεμιτή η μείωση των τιμών, αλλά όχι η κατρακύλα τους.
Επικίνδυνα κομματικά παιχνίδια
Το πολιτικό σύστημα έχει εγκλωβιστεί σε μια κλιμάκωση κομματικών κυρίως συμφερόντων με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει την ουσία. Η μεν Κυβέρνηση επιχειρεί να καλύψει τα κενά της, τις καθυστερήσεις και τις αδυναμίες της πίσω από τη γνωστή επωδό, η Τρόικα είπε…
Η δε αντιπολίτευση -και κυρίως το ΑΚΕΛ- εμφανίζεται χωρίς αξιόπιστες εναλλακτικές προτάσεις και πολιτικό ταξικό λόγο άλλων εποχών. Στον χώρο της αντιπολίτευσης επιχειρεί να κυριαρχήσει το ΔΗΚΟ και ο Νικόλας Παπαδόπουλος, επενδύοντας για το μέλλον. Έχει την έξωθεν καλή μαρτυρία της προηγούμενης συνεργασίας του με τον Αβέρωφ Νεοφύτου και το νυν φλερτ του με το ΑΚΕΛ, ενώ με βάση τη μετριοπάθεια της ΕΔΕΚ και τους υψηλούς τόνους της Συμμαχίας των Πολιτών, τείνει να καθιερωθεί ως το Κέντρο του Κέντρου!
Επωμίζεται, βεβαίως, το κόστος μιας χαώδους κατάστασης, που θα προκύψει εάν δεν ψηφιστεί το νομοσχέδιο για τις εκποιήσεις, αφού δεν θα δοθεί η επόμενη δόση και τόσο το τραπεζικό όσο και το οικονομικό σύστημα θα βρεθούν ενώπιον εξελίξεων πιο δύσκολων από εκείνες που ζήσαμε τον Μάρτιο του 2014, όταν έγινε το κούρεμα.
Από την άλλη, η δημιουργία μιας χαώδους κατάστασης από ένα «όχι» δεν θα αποτελέσει άλλοθι για τις αδυναμίες της Κυβέρνησης. Η θέση ότι η Βουλή θα πρέπει να ψηφίσει γιατί μας βάζουν το πιστόλι στον κρόταφο οι Τροϊκανοί, δεν αποτελεί δικαιολογία για την Κυβέρνηση. Όφειλε προ καιρού να έρθει σε διάλογο με την αντιπολίτευση και να βρει το κοινό έδαφος, που απεγνωσμένα ψάχνει να εμπεδώσει σήμερα.
Είναι, βεβαίως, και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι υπάρχει σκοπιμότητα σε όλα αυτά για να καταρρεύσει το σύστημα και να πάμε σε εκλογές. Αλίμονο εάν το σενάριο αυτό γίνει πραγματικότητα. Διότι, ακόμη και αν συνεχίσουν οι υφιστάμενοι παράγοντες να κυβερνούν ή εάν προσδοκούν να πάρουν την εξουσία άλλοι, και στις δυο περιπτώσεις θα είναι βασιλείς του χάους. Το οποίο, οι ίδιοι θα προκαλέσουν. Χωρίς να γλιτώσουν ούτε οι μικροί ούτε οι μεγάλοι καρχαρίες ούτε ο απλός πολίτης.
Ο γόρδιος δεσμός θα γίνει ακόμη πιο περίπλοκος και θα σφίγγει ακόμη περισσότερο γύρο από τον λαιμό όλων μας. Και, δυστυχώς, δεν υπάρχει Μέγας Αλέξανδρος να ανασύρει το ξίφος του και να «καθαρίσει»!
